Δρόμος χωρίς γυρισμό

Την τελευταία τους ζαριά ρίχνουν τα κόμματα και οι πολιτικοί σχηματισμοί που θέλουν να διαμορφώσουν καινούργια δεδομένα στο λεγόμενο χώρο της κεντροαριστεράς, με τη διαδικασία εκλογής επικεφαλής του νέου σχήματος.

Τα πολιτικά δεδομένα έχουν διαμορφωθεί με τέτοιο τρόπο που αποτελεί μονόδρομο για τη συγκεκριμένη προσπάθεια, η ολοκλήρωση αυτού του τύπου των διαδικασιών με μεγάλο στοίχημα την επόμενη ημέρα.

Η πρώτη φάση αναδιάταξης του πολιτικού σκηνικού σαν αποτέλεσμα της οικονομικής κρίσης και της αδυναμίας αντιμετώπισης των επιπτώσεων της στην κοινωνία από τις άλλοτε κυρίαρχες πολιτικές δυνάμεις του τόπου, ολοκληρώθηκε με πλήρη επιτυχία για όσους προσέβλεπαν στην ολοκληρωτική υποταγή της χώρας.

Επιλέχθηκαν και προωθήθηκαν οι πλέον κατάλληλοι για αυτό και διαμορφώθηκαν και τα κατάλληλα υποστηρίγματα, προκειμένου να διασφαλιστεί η μετάβαση στη νέα εποχή της πλήρους Βαλκανοποίησης της χώρας.

Κόμματα αδύναμα, σε μόνιμη κρίση, χωρίς πολιτική ταυτότητα, χωρίς στρατηγική. Κόμματα της κρίσης σε μόνιμη κρίση αντιπροσώπευσης, κόμματα του σήμερα, χωρίς προοπτική.

Πολιτικές φιγούρες που πουλούν τη γραφικότητα τους και τις διασυνδέσεις τους με τα κέντρα λήψης των ουσιαστικών αποφάσεων, που στηρίζουν μια και μόνη λογική διαχείρισης της κρίσης και αυτοαναγορεύονται σε ρόλο ρυθμιστή του πολιτικού συστήματος.

Και βεβαίως οι απαραίτητοι συνεργάτες καθώς το πείραμα Παπαδήμου και κυρίως οι αποδόσεις του θα παραμένουν πάντοτε η επιλογή της άλλης ημέρας.

Η σημερινή χαρτογράφηση του πολιτικού συστήματος δεν μπορεί να εντοπίσει αυτό που λέμε προοδευτική παράταξη. Αναζητείται αλλά δεν είναι πουθενά.

Αυτό που υπάρχει είναι τα υπολείμματα του άλλοτε κραταιού ΠΑΣΟΚ, πρόσωπα κυρίως και όχι κόμμα με την έννοια ενός συγκροτημένου κόμματος με κοινωνικές αναφορές, μαζί με «εκπρόσωπους»  υποτίθεται άλλων κομματιών της κεντροαριστεράς που δεν εκφράζουν τίποτα και απλά διασφαλίζουν την πολιτική τους ύπαρξη

Και δεν είναι η εικόνα της Βουλής ή τα ποσοστά καταγραφής στις εκλογικές διαδικασίες, αλλά η κοινωνική απαξία και η πλήρης απομάκρυνση από τις ζωντανές δυνάμεις της κοινωνίας.

Το υπάρχον πολιτικό σύστημα γέρνει επικίνδυνα προς τη συντήρηση, δημιουργώντας μια πολιτική ανισορροπία ιδιαίτερα επικίνδυνη.

Η ανισορροπία του πολιτικού συστήματος της κρίσης έγκειται στο γεγονός ότι απέναντι σε ένα ιδιαίτερο μεγεθυμένο συντηρητικό στρατόπεδο, δεν υπάρχει συγκροτημένη και ικανή πολιτικά και οργανωτικά προοδευτική παράταξη. Υπάρχει ο κοινωνικός χώρος, υπάρχουν οι δυνάμεις εκείνες που μπορούν να συνεισφέρουν, δεν μπορούν όμως να εκπροσωπηθούν πολιτικά.

Η κρίση πολιτικής εκπροσώπησης είναι εδώ πιο έντονη από κάθε άλλη φορά.

Οι κοινωνικές διεργασίες δεν βρίσκουν πολιτική αντιστοίχηση και το πολιτικό υποκείμενο που θα εμπνεύσει, θα δράσει, θα ενοποιήσει, θα εκφράσει και τελικά θα διεκδικήσει τα αιτήματα των πολλών θιγόμενων από τα αποτελέσματα των μνημονιακών πολιτικών, που θα λειτουργήσει σαν καταλύτης για μια άλλη πορεία της χώρας, απλά δεν υπάρχει.

Και δεν υπάρχει γιατί οι δυνάμεις που υπηρέτησαν και υπηρετούν τις πολιτικές της κρίσης, δεν μπορούν και δεν είναι δυνατόν να εκφράσουν τις νέες κοινωνικές ισορροπίες που δημιούργησαν αυτές οι πολιτικές. Τι μπορούν να εκφράσουν ταξικά και άρα προοπτικά τα κόμματα που συμπίπτουν στην ψήφιση των μνημονίων, όταν αυτές οι πολιτικές συγκρούονται με την κοινωνία;

Η απουσία όμως της προοδευτικής παράταξης καθορίζει τις αρνητικές εξελίξεις.

Η πολιτική αδυναμία αυτού του  χώρου διευκολύνει την επιβίωση των μετρίων αλλά χρησίμων για τις επιλογές του συστήματος, αδυνατεί να αντιμετωπίσει την κατασυκοφάντηση της πολιτικής ιστορίας και διαδρομής της προοδευτικής παράταξης της πατρίδας, αδυνατεί να αντιμετωπίσει την συντηρητικοποίηση της κοινωνίας, που στα απόνερα της ανακυκλώνει το λαϊκισμό, τη ξενοφοβία, την απογοήτευση και την δημιουργία μιας πλασματικής εικόνας για την Αριστερά και την προσφορά της.

Μιλάμε για μια κοινωνία όπου η φτώχεια, η απογοήτευση, η έλλειψη οράματος και προοπτικής την οδηγεί σε τιμωρητικές επιλογές, στάσεις αντι- και επικίνδυνες πολιτικές αντιστοιχίσεις.

Στο πρόσφορο έδαφος του λαϊκισμού αναπτύσσονται απόψεις ιδιαίτερα επικίνδυνες για την ίδια τη δημοκρατία, την ίδια στιγμή που τα αποτελέσματα της οικονομικής κρίσης (φτώχεια και ανεργία) λειτουργούν ενισχυτικά για την ανάπτυξη των νεοφασιστικών μορφωμάτων με ξενοφοβικά και εθνικιστικά χαρακτηριστικά.

Η καλλιέργεια της ιδεοληψίας ότι για όλα φταίει η πολιτική (και όχι οι επιλογές συγκεκριμένων πολιτικών), ότι η πολιτική είναι συνώνυμο της απάτης και της λαμογιάς, ότι φταίει η δημοκρατία που τα συστήματα διαπλοκής και διαφθοράς καθόρισαν εξελίξεις, ότι φταίει ο μετανάστης για τα υψηλά ποσοστά ανεργίας, ότι σε αυτό και σε κάθε άλλο πολιτικό σύστημα όλοι ίδιοι είναι, άρα δεν τους χρειαζόμαστε είναι η κλασσική μεθοδολογία ανάπτυξης των ξενοφοβικών και νεοφασιστικών κομμάτων σε ολόκληρη την Ευρώπη. Αυτό δεν  μπορεί να αντιμετωπιστεί παρά μόνο με ανατροπή των συνθηκών που  δημιουργούν στη λαϊκή βάση αυτές τις ψευδαισθήσεις.

Με τη μετατόπιση και του ΣΥΡΙΖΑ στη συντηρητική πλευρά του πολιτικού χάρτη ( οι πολιτικές επιλογές και οι πρακτικές διαμορφώνουν το πολιτικό πρόσημο κάθε κόμματος), ο χώρος της προόδου, της πραγματικά προοδευτικής και ρεαλιστικής Αριστεράς, παραμένει κενός…

Όχι ότι τον εξέφρασε πολιτικά ο ΣΥΡΙΖΑ.

Απλά λειτούργησε σαν η δεξαμενή συγκέντρωσης των ψήφων και των πολιτών που απογοητευμένοι από τον πολιτικό συμβιβασμό και μετάλλαξη του ΠΑΣΟΚ και γοητευμένοι από την έκφραση του υποτιθέμενου «αριστερού» λαϊκισμού, επέλεξαν τη συγκέντρωση τους εκεί.

Για να προχωρήσει η αναγκαία συγκρότηση μιας νέας και σύγχρονης προοδευτικής παράταξης, για επανέλθει η  πολιτική ισορροπία στη χώρα μας, θα πρέπει να ξεκινήσει από την αρχή και κυρίως να αντιληφθούμε τις πραγματικές ανάγκες της κοινωνίας σήμερα.

Προτάσεις που ξεκινούν από τα σημερινά απομεινάρια της κρίσης, που ανακυκλώνουν λογικές που ηττήθηκαν, που δεν έχουν καθαρό, προοδευτικό πρόσημο, που εμφανίζονται πρόθυμες για οικουμενικές και συγκυβερνήσεις, που αναζητούν μονίμως τη θαλπωρή της εξουσίας είναι από χέρι καμένες. Καταδικασμένες σε αποτυχία.

Αν αυτή η προσπάθεια αποκτήσει τα αναγκαία  χαρακτηριστικά μπορεί να πετύχει.

Προφανώς το στοίχημα στη διαδικασία που έχει επιλεγεί δεν  μπορεί είναι η καταγραφή των ήδη υπαρχόντων κομματικών συσχετισμών. Τα «κουτάκια» είναι πολύ μικρά, ο «οργανωτισμός» που ανέδειξε σε άλλες εποχές «πρωταγωνιστές» και δημιούργησε πολιτικές καριέρες είναι τακτική αυτοκτονική. Το εγχείρημα θα ξεκινήσει με όρους επιτυχίας ( η συνέχεια θα είναι πολύ πιο δύσκολη), μόνο αν καταφέρει να προκαλέσει την ανταπόκριση μεγάλου μέρους της σιωπηρής και απέχουσας πλειοψηφίας των πολιτών που εκφράστηκαν παλαιότερα από το ΠΑΣΟΚ, απομακρύνθηκαν από αυτό για λόγους που πολλές φορές έχουν αναλυθεί και σήμερα βρίσκονται σε κατάσταση αναμονής προκειμένου να επανεργοποιηθούν και να στρατευτούν σε μια καινούργια προσπάθεια.

Σε αυτή την πορεία δεν μπορούν απλά να καταγραφούν «δυνάμεις». Πρέπει επιτέλους να ανοίξει και το πολιτικό πλαίσιο πάνω στο οποίο θα μπορέσει να συγκροτηθεί αυτή η προσπάθεια:

Να συζητηθούν σοβαρά για τα πέντε μεγάλα ζητήματα που προκύπτουν για τη χώρα από εδώ και στο εξής:

Η βαθιά ύφεση, η νέα φτώχεια, η υποχώρηση της Δημοκρατίας, το έλλειμμα λαϊκής και εθνικής κυριαρχίας και βεβαίως το ποιες πολιτικές δυνάμεις θα οδηγήσουν στην έξοδο από την κρίση και την κηδεμονία.

Οι απαντήσεις και οι συμφωνίες σε αυτά τα πέντε κυρίαρχα θέματα μπορούν να αποτελέσουν τη βάση πάνω στην οποία μπορεί να χτιστεί  το νέο.

Τέλος είναι απόλυτη ανάγκη να σηματοδοτηθεί η  πολιτική αυτονομία σαν σύγχρονη πρόταση κοινωνικής αλλαγής αρνούμενοι το διαμεσολαβητικό χαρακτήρα και ρόλο, που κάποιοι θα θέλανε. Η δορυφορική μορφή του εγχειρήματος είτε προς την πλευρά της ΝΔ είτε προς εκείνη του νεοσυντηρητικού ΣΥΡΙΖΑ ακυρώνει εν τη γενέσει του το επιχείρημα.

Αυτό επίσης σημαίνει ότι πρέπει να αποκτηθεί  η αναγκαία αυτογνωσία. Να γίνει εφικτή η ανατροπή  και ο μετασχηματισμός δομημένων σχέσεων εξουσίας. Και αυτό δεν μπορεί να γίνει χωρίς τη μετάβαση από το προσωπικό – ατομικό στο συλλογικό, στη λήψη των όποιων αποφάσεων.

Οι σκιαμαχίες και τα φοβικά σύνδρομα για τα διαδικαστικά της ιστορίας αυτής, οι λογικές των προσώπων και μόνο, αλλά και η επαναφορά στο προσκήνιο εκείνων των χαρακτηριστικών που σημάδεψαν την κρίση απαξίωσης αυτού του χώρου, δεν βοηθούν την προσπάθεια.

Όσοι κατανοούν την κρισιμότητα των στιγμών δεν μπορούν ούτε να κρύβονται, ούτε να επιλέγουν το παρασκήνιο.

Βασίλης Ραούλης