Ρήγμα Ε.Ε.-Βερολίνου για το ελληνικό χρέος

Σε διαφορετική γραμμή από εκείνη του Γερμανού υπουργού Οικονομικών, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, κινείται μπλοκ χωρών μέσα στην ευρωζώνη, καθώς και η Κομισιόν αλλά και η ΕΚΤ, σε ό,τι αφορά στο θέμα της ελάφρυνσης του χρέους.

Σε Βρυξέλλες και Φρανκφούρτη επικρατεί η άποψη ότι το σύνολο των μέτρων για την ελάφρυνση του ελληνικού χρέους (βραχυπρόθεσμα, μεσοπρόθεσμα, μακροπρόθεσμα) θα πρέπει να εξειδικευθούν με το τέλος της δεύτερης αξιολόγησης και όχι στο τέλος του προγράμματος, το 2018.

Υψηλόβαθμοι Ευρωπαίοι παράγοντες, μιλώντας στην «Ε», στο περιθώριο ειδικού σεμιναρίου για «Το μέλλον της Ευρώπης», που διοργανώθηκε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στις Βρυξέλλες, εξέφραζαν την εκτίμηση πως «είναι καλό τα μέτρα ελάφρυνσης του χρέους να εξειδικευθούν όλα μαζί, ώστε να στείλουν ένα ισχυρό μήνυμα προς τις αγορές».
Ωστόσο, οι ίδιοι παράγοντες θέτουν έναν απαράβατο όρο: «Η ελληνική κυβέρνηση να δώσει ένα ισχυρό πρόσημο αξιοπιστίας και απτές αποδείξεις ότι υλοποιεί όλες τις μεταρρυθμίσεις». Ζητούν, δηλαδή, να κλείσει η δεύτερη αξιολόγηση γρήγορα και χωρίς προστριβές και δραματοποίηση από την ελληνική πλευρά, ώστε να σταλεί ένα μήνυμα ότι «η χώρα γυρίζει σελίδα».

Οπως τονίζουν χαρακτηριστικά κοινοτικοί αξιωματούχοι, «το Παρίσι και το Βερολίνο θέλουν να κάνουν εκλογές με το αφήγημα ότι η Ελλάδα αλλάζει». Συμπληρώνουν, όμως, ότι «το πέρασμα στο χρέος δεν πρέπει να γίνει με τη μέθοδο του άλματος επί κοντώ, αλλά με βάση τα κείμενα που συμπεριλαμβάνουν την εφαρμογή του προγράμματος».

Οι δανειστές έχουν αρχίσει να προβληματίζονται με τη στάση της κυβέρνησης, που διαμηνύει ότι «εάν δεν εξειδικευθούν τώρα όλα τα μέτρα για το χρέος, η δεύτερη αξιολόγηση δεν κλείνει», και φροντίζουν να στείλουν άμεσα την απάντηση: «Καλύτερα να μην πάρουμε τώρα μια μισή υπόσχεση για το χρέος, επειδή βιάζεται το πολιτικό προσωπικό, αλλά να περιμένουμε όταν θα έχει ολοκληρωθεί η μεταρρύθμιση». Η «μεταρρύθμιση» προσδιορίζεται χρονικά στο τέλος της δεύτερης αξιολόγησης, εφόσον, όμως, αυτή γίνει με όρους ομαλότητας και όχι με διαστάσεις ακόμα ενός «πολέμου με τους κακούς δανειστές», εξηγούν αρμόδιες πηγές.

Ωστόσο, οι εκτιμήσεις των αξιωματούχων που έχουν άμεση γνώση του τρόπου με τον οποίο θα διεξαχθούν οι συζητήσεις, οι οποίες ξεκίνησαν μόλις χθες, κάνουν λόγο για διαδικασία αρκετών μηνών. Οπως αναφέρουν, η αξιολόγηση θα διεξαχθεί σε τρεις φάσεις.

• Στην πρώτη φάση θα υπάρξει η διαπραγμάτευση ανάμεσα στην Ελλάδα και το ΔΝΤ, από την οποία θα κριθεί εάν το Ταμείο συμμετάσχει με νέο δάνειο στο πρόγραμμα. Η διαπραγμάτευση θα αφορά τα εργασιακά, όπου το Ταμείο επιμένει στην πλήρη απελευθέρωση των ομαδικών απολύσεων, στο ασφαλιστικό, με τη μάχη να δίνεται στο πεδίο των υφιστάμενων κύριων συντάξεων και το ΔΝΤ να ζητά περικοπές, αλλά και στα φορολογικά, όπου η Ντέλια Βελκουλέσκου έχει ήδη ζητήσει τη μείωση του αφορολογήτου μισθωτών και συνταξιούχων στα 4.500-5.000 ευρώ.

• Στη δεύτερη φάση αναμένεται να ξεκινήσει η διαπραγμάτευση ανάμεσα στην ελληνική κυβέρνηση και την Κομισιόν και αφορά δημοσιονομικά θέματα, που έχουν να κάνουν με το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα, τα επιδόματα στο Δημόσιο, αλλά και τα πρωτογενή πλεονάσματα για μετά το 2018, τα οποία πρέπει να συμπεριληφθούν στο μεσοπρόθεσμο. Σε ό,τι αφορά το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα, αναζητούνται ακόμη τα κονδύλια ύψους 900 εκατ. ευρώ που θα το χρηματοδοτήσουν και τα οποία δεν έχουν βρεθεί ακόμη.

Οι δανειστές θα επιμείνουν πολύ στο θέμα της εξυγίανσης και της αναδιάρθρωσης του μισθολογικού κόστους στο Δημόσιο και επικεντρώνονται στο μαχαίρι στα επιδόματα των δημοσίων υπαλλήλων. Παράλληλα, αρνούνται να χαμηλώσουν οι στόχοι για πρωτογενή πλεονάσματα 3,5% του ΑΕΠ για την περίοδο 2018-2020. Το αίτημα της κυβέρνησης για χαμηλότερα πρωτογενή πλεονάσματα είναι και ο βασικός λόγος που καθυστερεί η κατάθεση του μεσοπρόθεσμου, με αποτέλεσμα οι δανειστές να συμπεριλαμβάνουν την ψήφισή του ως ένα από τα βασικά προαπαιτούμενα της δεύτερης αξιολόγησης.

• Στην τρίτη φάση, η οποία θα ξεκινήσει μόνο εφόσον ολοκληρωθούν οι δύο πρώτες, Κομισιόν και ΔΝΤ θα διαπραγματευθούν για το θέμα του χρέους, από το οποίο θα εξαρτηθεί και η συμμετοχή του Ταμείου στο πρόγραμμα με νέο δάνειο προς την Ελλάδα.
  Η διαδικασία αναμένεται να διαρκέσει αρκετούς μήνες, με ανώτερους αξιωματούχους της ευρωζώνης να υποστηρίζουν ότι «στο πιο αισιόδοξο σενάριο, θα ολοκληρωθεί τον Ιανουάριο», θεωρώντας, όμως, ως πιο πιθανό το σενάριο της καθυστέρησης έως τον Μάιο – Ιούνιο.

Σε ρόλο τεχνικού συμβούλου το ΔΝΤ

Ο ρόλος που θα έχει το ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα είναι πολύ πιθανό να μην ξεκαθαρίσει ούτε στη δεύτερη αξιολόγηση, όποτε και εάν ολοκληρωθεί αυτή. Ευρωπαίοι αξιωματούχοι υποστηρίζουν πως «όλοι οι μεγάλοι παίκτες θέλουν μέσα το ΔΝΤ, αλλά ο ρόλος του είναι προς διερεύνηση». Σημειώνουν, πάντως, πως «για πολλές χώρες, που διαδραματίζουν ρόλο-κλειδί στο ελληνικό πρόγραμμα -και δεν είναι μόνο η Γερμανία-, θεωρείται δείγμα αξιοπιστίας και θα βοηθήσει να περάσει το πρόγραμμα στα Κοινοβούλια».

«Για κάποιες χώρες το ΔΝΤ αποτελεί μια εγγύηση αδέκαστου κριτή, που δεν την έχει η Κομισιόν», σημειώνουν κοινοτικές πηγές, «όχι γιατί η Κομισιόν μεροληπτεί υπέρ των κρατών-μελών του Νότου, αλλά γιατί είναι μια δουλειά που δεν την έκανε ποτέ».

Στα πιθανά σενάρια για τη συμμετοχή του ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα εξετάζονται πολλές εκδοχές. Η επικρατέστερη, πάντως, είναι το Ταμείο να συνεχίσει και μετά τη δεύτερη αξιολόγηση και ίσως και για τις επόμενες ως «τεχνικός σύμβουλος της ευρωζώνης», χωρίς να δώσει νέο δάνειο. Η πίεση που θα ασκηθεί, πάντως, από την Ευρωπαϊκή Ενωση, που αποτελεί και έναν από τους βασικούς μετόχους του ΔΝΤ (κατά 42%), θα είναι μεγάλη, αλλά συνδέεται με τη λύση που θα επιλεγεί στο θέμα του χρέους.

Προληπτική γραμμή πίστωσης το 2018

Στην Ευρώπη έχουν αρχίσει να επεξεργάζονται και τα σενάρια της επόμενης ημέρας, μετά το τέλος του προγράμματος, το 2018. Η κυρίαρχη εκτίμηση είναι ότι η Ελλάδα δεν θα είναι ολοκληρωτικά έτοιμη για έξοδο στις αγορές και θα χρειαστεί κάποιου είδους βοήθεια.

Η βοήθεια αυτή θα μπορούσε, σύμφωνα με αξιωματούχους της ευρωζώνης με γνώση των συζητήσεων, να δοθεί είτε με τη μορφή της προληπτικής πιστωτικής γραμμής, που θα λειτουργούσε ως «σωσίβιο» για την έξοδο της χώρας στις αγορές, είτε με μια «ισχυρή τεχνική βοήθεια», ενώ, στο χειρότερο σενάριο και «εάν όλα πάνε στραβά», θα μπορούσε να οδηγήσει σε ένα τέταρτο μνημόνιο. Το τελευταίο, ωστόσο, είναι ένα σενάριο που απεύχονται όλοι στην Ευρώπη.

πηγή: ependisinews.gr