Η πολύτιμη συμβολή του Κτηνιατρικού Εργαστηρίου Λάρισας στη διαχείριση της ευλογιάς

Μία ακόμη επίσκεψη στο Κτηνιατρικό Εργαστήριο Λάρισας που διενεργεί, με χρηματοδότηση από την Περιφέρεια Θεσσαλίας, τον μοριακό έλεγχο με δείγματα από σάλιο αιγοπροβάτων για τον γρηγορότερο εντοπισμό της ζωονόσου της ευλογιάς προκειμένου να τηρηθεί το πρωτόκολλο του Ευρωπαϊκού Κανονισμού για τη διακίνηση των σφαγών των αιγοπροβάτων, πραγματοποίησε την περασμένη Πέμπτη ο Περιφερειάρχης Θεσσαλίας Δημήτρης Κουρέτας.

Τον κ. Κουρέτα, συνοδευόμενο από την Χωρική Αντιπεριφερειάρχη Λάρισας κα Μαρία Γαλλιού και την Χωρική Αντιπεριφερειάρχη Μαγνησίας και Σποράδων κα Άννα Μαρία Παπαδημητρίου υποδέχτηκε η Διευθύντρια στο Κτηνιατρικό Εργαστήριο κ. Αθανασία Στουρνάρα, ενώ ο Καθηγητής Κτηνιατρικής στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας κ. Γιώργος Βαλιάκος και οι 11 συνεργάτες του, ανέλαβαν την ξενάγηση στους χώρους όπου παραλαμβάνονται και αναλύονται τα δείγματα που φτάνουν από ολόκληρη την Ελλάδα, προκειμένου να γίνουν οι μοριακοί έλεγχοι PSR ώστε να οδηγηθούν τα ζώα προς σφαγή.

Κατά τη διάρκεια του 2025 πραγματοποιήθηκαν 150.000 μοριακά τεστ σάλιου Swab από ατομικά δείγματα ζώων από όλη την Ελλάδα. Λαμβάνοντας δε, υπόψη ότι το Εργαστήριο ουσιαστικά ξεκίνησε τους ελέγχους μετά το Πάσχα του 2025 και επίσημα από τον Ιούλιο του 2025, όταν και κρίθηκε αναγκαία η ένταξη του Ειδικού Εργαστηρίου Βιοσφάλειας BSL-3 του Κτηνιατρικού Εργαστηρίου Λάρισας για την εξέταση δειγμάτων που λαμβάνονται από τα κλιμάκια ελέγχου των περιφερειακών κτηνιατρικών υπηρεσιών της χώρας, στο πλαίσιο εφαρμογής του σχεδίου αντιμετώπισης έκτακτης ανάγκης για την αποτροπή της εξάπλωσης και την εκρίζωση του ιού της Ευλογιάς των Αιγοπροβάτων στη χώρα μας, τα νούμερα είναι ακόμη πιο εντυπωσιακά. Συγκεκριμένα, φτάνουν τις 15.000 την εβδομάδα καθώς το Εργαστήριο κάνει γύρω στις 3.500 χιλιάδες τεστ καθημερινά.

Αθανασία Στουρνάρα

Στις υπεράνθρωπες προσπάθειες που γίνονται καθημερινά από το 11μελές προσωπικό του Κτηνιατρικού Εργαστηρίου Λάρισας για να αντιμετωπιστεί ο όγκος των μοριακών ελέγχων για την ευλογιά που αυτή την περίοδο αφορά μόνο σε ζώα εν σφαγή ενόψει εορτών, αναφέρθηκε η Διευθύντρια Αθανασία Στουρνάρα, προσθέτοντας πως «πρόκειται για ένα πρότυπο εργαστήριο με ειδικές προδιαγραφές τύπου P3, το οποίο χρησιμοποιείται κυρίως για μικρόβια άκρως μολυσματικά. Το Εργαστήριο που ανήκει στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, προϋπήρχε και δεσμεύτηκε για να γίνεται ο μοριακός έλεγχος της ευλογιάς. Αρχικά χρησιμοποιήθηκε για την πανώλη και ο εξοπλισμός του χρηματοδοτήθηκε σχεδόν εξολοκλήρου από την Περιφέρεια Θεσσαλίας. Είναι το μοναδικό Εργαστήριο που υπάρχει στην επαρχία εκτός από Εθνικό Εργαστήριο Αναφοράς του Υπουργείου που εδρεύει στην Αθήνα».

Γ. Βαλιάκος

«Είναι το εργαστήριο που ουσιαστικά φρόντισε να εφαρμοστεί ο Ευρωπαϊκός Κανονισμός που ισχύει ως προς τον έλεγχο για τη διακίνηση των σφαγών» εξηγεί ο Καθηγητής κ. Βαλιάκος κάνοντας μια σύντομη αναδρομή στο καλοκαίρι του 2024 που λειτούργησε για πρώτη φορά το Κτηνιατρικό Εργαστήριο Λάρισας με άδεια του Υπουργείου Γεωργίας για τη διαχείριση της πανώλης. «Παρότι δόθηκε η άδεια του Υπουργείου το Εργαστήριο δεν θα μπορούσε να λειτουργήσει χωρίς την στήριξη της Περιφέρειας Θεσσαλίας. Στήθηκε σε πολύ μεγάλο βαθμό με την υποστήριξη της Περιφέρειας Θεσσαλίας ως προς την χρηματοδότηση του εξοπλισμού, των αναλώσιμων και την αρχική στελέχωση του επιστημονικού προσωπικού».

Αξίζει να αναφερθεί στο σημείο αυτό ότι η πρώτη εισήγηση σχετικά με τη νόσο της ευλογιάς των αιγοπροβάτων ήταν η πλήρης απαγόρευση μετακίνησης των ζώων για βοσκή ή ακόμη και προς τα σφαγεία. «Αυτό για τον Έλληνα κτηνοτρόφο θα ήταν η απόλυτη καταστροφή, καθώς θα έπρεπε ο κάθε εκτροφέας να κρατάει εντός της μονάδας όλα τα αρνιά με ότι αυτό συνεπάγεται. Ξαφνικά μια μονάδα που έχει 200 πρόβατα θα έφτανε τα 300 ή και περισσότερα, τα οποία δεν θα επιτρεπόταν να σφαχτούν και ο κτηνοτρόφος θα έπρεπε να τα φροντίζει και να τα ταΐζει εντός της μονάδας με ζωοτροφές που θα έπρεπε να αγοράσει ο ίδιος. Ο κτηνοτρόφος εκτός από την ως άνω επιβάρυνση, θα έχανε τα έσοδα των σφαγών. Όλο αυτό το σύστημα θα οδηγούσε νομοτελειακά σε παράνομες σφαγές με ότι αυτό συνεπάγεται για τη διασπορά της νόσου της ευλογιάς» εξηγεί περαιτέρω ο κ. Βαλιάκος και καταλήγει:

Η λύση δόθηκε με την εφαρμογή της μεθόδου το μοριακού Swab τέστ που είχε χρησιμοποιήσει το ίδιο εργαστήριο ένα χρόνο νωρίτερα για την αντιμετώπιση της πανώλης. Η Περιφέρεια Θεσσαλίας είναι δε η πρώτη στη χώρα που εφάρμοσε τη συγκεκριμένη μέθοδο, κατόπιν οδηγίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης που περιλαμβάνει δύο σκέλη: την επιτήρηση σε επίπεδο εκτροφών και το πρόγραμμα ελέγχου σφαγών, καθώς οι μετακινήσεις προς σφαγή επιτρέπονται μόνο με άδεια της αρμόδιας κτηνιατρικής αρχής και υγειονομικό πιστοποιητικό/έγγραφο κυκλοφορίας». 

Δημ. Κουρέτας

Από την πλευρά του ο Περιφερειάρχης Δημήτρης Κουρέτας Κουρέτας τονίζει την πολύτιμη συμβολή του Εργαστηρίου στην αναχαίτιση της ζωονόσου, καθώς ήταν το μοναδικό σε όλη την χώρα μέχρι πριν ένα μήνα που διενεργούσε τους ελέγχους, ενώ πρόσφατα ξεκίνησε και το αντίστοιχο Εργαστήριο του ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ στη Θεσσαλονίκη να βοηθά στις περιοχές της Ανατολικής και Δυτικής Μακεδονίας. Συγχαίρω τα στελέχη του Εργαστηρίου και τον επικεφαλής κ. Βαλιάκο, καθώς μέσα στο 2025 πραγματοποιήσανε μοριακά τεστ από 150.000 ατομικά δείγματα ζώων από όλη την Ελλάδα, κάνοντας συνολικά 35.000 PCR που αντιστοιχεί στο 90% του συνολικού όγκου της χώρας και εφαρμόζοντας τον Ευρωπαϊκό Κανονισμό. Χωρίς το Εργαστήριο, δεν θα είχαν σφάξει ούτε ένα ζώο οι Περιφέρειες Δυτικής Μακεδονίας, Δυτική Ελλάδας, Στερεά Ελλάδας και φυσικά η Θεσσαλία».