ΟΠΕΚΕΠΕ: Σηκώνουν το λάβαρο της «κάθαρσης» αυτοί που έχτισαν καριέρες πάνω στα ρουσφέτια!

Είναι σχεδόν απίστευτο! Η ίδια πολιτική εξουσία που επιτρέπει να στήνεται ένας μηχανισμός μαζικής απάτης επιδοτήσεων στον αγροτικό τομέα – με δεκάδες τηλεφωνικές συνομιλίες που αποδεικνύουν ότι στελέχη του ΟΠΕΚΕΠΕ και πολιτικά πρόσωπα γνώριζαν (ή συμμετείχαν) – σήμερα εμφανίζεται ως ο «κήρυκας της κάθαρσης». Οι αποκαλύψεις για το σκάνδαλο ΟΠΕΚΕΠΕ είναι αποκαλυπτικές. Η δικογραφία της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας αριθμεί πάνω από 3.000 σελίδες και περιλαμβάνει συνομιλίες που «καίνε» πρώην υπουργούς, βουλευτές και κομματικά στελέχη.

Συνομιλίες στις οποίες ένας βουλευτής αναφέρει ότι «…ο Β. κατάφερε να μετατρέψει μια έκταση από γλυκό καλαμπόκι σε κανονικό. Θέλω να μου πεις πώς μπορώ να το κάνω κι εγώ.»

Τηλεφωνήματα που τεκμηριώνουν πως στο οργανωμένο κύκλωμα των επιδοτήσεων δεν ήταν απλώς «λάθος των υπηρεσιών», αλλά υπήρχε γνώση και – ακόμα περισσότερο – παρέμβαση. Αν, λοιπόν, η εξουσία γνώριζε και δεν εμπόδισε – ή χειρότερα, εκμεταλλεύτηκε – αυτές τις πρακτικές, πώς μπορεί σήμερα να παραμένει νομιμοποιημένη ως ο φορέας της «κάθαρσης»;

Στο πολιτικό της σκιαγράφημα, αυτή η τραγωδία χρησιμεύει ως άλλοθι. Το απλό αφήγημα «κάναμε λάθος, τώρα καθαρίζουμε» γίνεται εργαλείο επικοινωνίας. Όμως, όταν η ίδια αυτή εξουσία φέρεται να έχει αδρανήσει ή ακόμη και να έχει διευκολύνει το κύκλωμα – όπως όταν στην υπόθεση αναφέρεται ότι «η καταγγελία είχε πάει και στον εισαγγελέα, αλλά την είχαμε κρύψει με τον …» – τότε η λαϊκή εμπιστοσύνη διαλύεται. Κι αυτό δεν είναι μικρό ζήτημα, γιατί όταν χάσεις την εμπιστοσύνη, κάθε ακόμη προσπάθεια μεταρρύθμισης βαραίνει με το στίγμα της υποκρισίας.

Η πολιτική ευθύνη δεν είναι απλώς τυπική, είναι η καρδιά της Δημοκρατίας. Όταν υπάρχουν στοιχεία που δείχνουν ότι κυβερνητικά στελέχη, υπουργοί και βουλευτές συμμετείχαν ή γνώριζαν για την απάτη – όπως φαίνεται στις απομαγνητοφωνήσεις – τότε η φράση «καθαρές εκλογές», «διάφανοι θεσμοί», «ηθική διακυβέρνηση» ηχεί ως ειρωνεία.

Το ουσιαστικό ερώτημα είναι πώς η κοινωνία θα αποκαταστήσει τη δυνατότητα θεσμικής λογοδοσίας. Δεν αρκεί να αισθανόμαστε οργισμένοι, αλλά χρειάζεται να απαιτήσουμε να μην είναι πάλι οι ίδιοι — που έφεραν τη διαφθορά στο προσκήνιο αυτοί που διαχειρίζονται τον καθαρισμό. Για πραγματική αλλαγή, χρειάζεται πλήρης αυτοαποκάλυψη των εμπλεκομένων, όχι απλώς «παραιτήσεις». Χρειάζονται ανεξάρτητοι έλεγχοι, διαφανή αρχεία, πλήρης δημοσιοποίηση στοιχείων. Χρειάζονται κυρώσεις που δεν είναι «αναίμακτες» και επικοινωνιακές, αλλά ουσιαστικές.

Αλλιώς, θα συνεχίσουμε να βλέπουμε το ίδιο σκηνικό. Το δημόσιο χρήμα μετατρέπεται σε πολιτικό εργαλείο, το «σκάνδαλο» σε «επεισόδιο» και η «κάθαρση» σε νέο υποσχετήριο για την επόμενη φορά που… «θα τα φτιάξουμε όλα από τη αρχή». Αν η πολιτική τάξη δεν παραδεχθεί ότι δεν μπορεί να καθαρίζει τον εαυτό της, τότε το αφήγημα της κάθαρσης θα μείνει μόνον σαν μια ωραία λέξη χωρίς αντίκρισμα στην πραγματική ζωή των πολιτών.

Στην περίπτωση του ΟΠΕΚΕΠΕ, δεν είναι απλώς θέμα «στήριξης των αγροτών», είναι θέμα αξιοπιστίας του κράτους. Και όταν το κράτος αφήνει να λειτουργούν μηχανισμοί πελατειακής διαχείρισης, ενώ στη συνέχεια εμφανίζεται ως θεματοφύλακας της διαφάνειας, τότε ο πολίτης δεν έχει απλώς λόγο να αμφιβάλλει, έχει χρέος να απαιτεί. Ας πάψουν να σηκώνουν το λάβαρο της κάθαρσης λοιπόν, εκείνοι που έχτισαν καριέρα πάνω στα ρουσφέτια.

Απόστολος Γ. Ράιδος