Αντισύλληψη: Δυνατότητα επιλογής πότε θα έρθει το παιδί

Σχεδόν 2 δισεκατομμύρια γυναίκες διεθνώς, βρίσκονται σε αναπαραγωγική ηλικία 15–49 ετών. Πάνω από τις μισές, έχουν ανάγκη οικογενειακού προγραμματισμού, όμως μόνο τα 900 εκατομμύρια περίπου έχουν πρόσβαση σε σύγχρονες μεθόδους αντισύλληψης, ενώ για τις υπόλοιπες, η αντισύλληψη παραμένει ανεκπλήρωτη ιατρική ανάγκη.

Σημαντικό ρόλο στη δυνατότητα πρόσβασης παίζουν τόσο οι κοινωνικές και πολιτισμικές συνθήκες στις οποίες ζουν οι γυναίκες αυτές, όσο και παράμετροι που σχετίζονται με το μορφωτικό τους επίπεδο, η διαβίωσή τους σε περιοχές απομακρυσμένες από υπηρεσίες υγείας, οικονομικές παράμετροι κλπ.

Όμως η αντισύλληψη υποστηρίζει το βασικό ανθρώπινο δικαίωμα να αποκτήσει κανείς παιδιά στον χρόνο που επιθυμεί, αποτρέποντας ανεπιθύμητες εγκυμοσύνες και μειώνοντας τους κινδύνους για την υγεία που συνεπάγονται οι εγκυμοσύνες αυτές.

Ζήτημα αυτοδιάθεσης, είναι η αντισύλληψη, ιδίως για τις γυναίκες

Οι μέθοδοι αντισύλληψης, διεθνώς

«Οι διαφορετικές μέθοδοι αντισύλληψης που είναι διαθέσιμες, φροντίζουν για την πρόληψη μιας ανεπιθύμητης εγκυμοσύνης, με τρόπο προσωρινό, αναστρέψιμο και ασφαλή», ανέφερε στο in.gr η μαιευτήρας – γυναικολόγος, ταμίας της Ελληνικής Eταιρείας Κατώτερου Γεννητικού Συστήματος Ηλέκτρα Πολύζου.

«Η αντισύλληψη – ιδίως στις γυναίκες – είναι ζήτημα αυτοδιάθεσης», είπε χαρακτηριστικά η κ. Πολύζου διευκρινίζοντας ότι «έτσι η κάθε γυναίκα μπορεί να αποφασίσει πόσα παιδιά θα έχει και πότε». Ξεκαθάρισε όμως, ότι «καμία μέθοδος αντισύλληψης δεν είναι 100% αποτελεσματική» και πρόσθεσε ότι «μόνο μία μέθοδος αντισύλληψης, τα προφυλακτικά, μπορούν να αποτρέψουν ταυτόχρονα την εγκυμοσύνη και τη μετάδοση σεξουαλικά μεταδιδόμενων λοιμώξεων, μεταξύ των οποίων και ο HIV».

Οι μέθοδοι

Οι διαθέσιμες μέθοδοι αντισύλληψης χωρίζονται στις φυσικές μεθόδους που δεν έχουν μεγάλα ποσοστά επιτυχίας, στις μεθόδους φραγμού και στις ορμονικές μεθόδους που έχουν τα μεγαλύτερα ποσοστά επιτυχίας.

Στις φυσικές μεθόδους εντάσσονται:

Η μέθοδος του ρυθμού: Πρόκειται για την αποφυγή σεξουαλικών επαφών κατά τις γόνιμες μέρες της γυναίκας (πριν και μετά την ωορρηξία). Επειδή η ωορρηξία δεν γίνεται πάντα την ίδια μέρα του μηνιαίου κύκλου, η μέθοδος αυτή δεν θεωρείται αρκετά ασφαλής. Έχει ποσοστό αποτυχίας: 6-25% και

Η διακεκομμένη συνουσία: Πρόκειται για την απομάκρυνση του συντρόφου πριν την εκσπερμάτιση. Η μέθοδος απαιτεί καλό αυτοέλεγχο. Ενδείκνυται στις περιπτώσεις που δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν άλλες μέθοδοι αντισύλληψης. Έχει ποσοστό αποτυχίας: 20-30%.

Μέθοδοι φραγμού

Στις μεθόδους φραγμού περιλαμβάνονται το ανδρικό και το γυναικείο προφυλακτικό. Εμποδίζουν τα σπερματοζωάρια να φτάσουν το ωάριο μέσω του κόλπου και του τραχήλου της μήτρας. Κάθε προφυλακτικό χρησιμοποιείται μόνο μία φορά. Το ποσοστό αποτυχίας κυμαίνεται μεταξύ 2-15%, παραμένει όμως η πιο δημοφιλής μέθοδος, γιατί προστατεύει ταυτόχρονα και τους δύο συντρόφους, τόσο από μια ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη, όσο και από τις σεξουαλικώς μεταδιδόμενες λοιμώξεις.

Το ενδομήτριο σπείραμα (σπιράλ) είναι μία μικρή συσκευή από πλαστικό ή συνδυασμό πλαστικού και μετάλλου. Μετά την τοποθέτησή του δημιουργείται ένα περιβάλλον εχθρικό, τόσο για την εμφύτευση του ωαρίου όσο και για την προσπέλαση του σπέρματος. Η τοποθέτηση και η αφαίρεση του σπιράλ γίνεται εύκολα από τον ιατρό και δεν προϋποθέτει νάρκωση. Μπορεί να παραμείνει για τουλάχιστον 3-5 χρόνια.

Δεν συστήνεται σε νεαρές γυναίκες που δεν έχουν τεκνοποιήσει. Ποσοστό αποτυχίας: 2%

Ορμονικές μέθοδοι

Το αντισυλληπτικό χάπι αποτελεί την κύρια ορμονική μέθοδο στη χώρα μας. Διεθνώς, ξεκίνησε να χρησιμοποιείται από την δεκαετία του 1960 και σήμερα με την εξέλιξή του, περιέχει ελάχιστη δόση γυναικείων ορμονών, οι οποίες δρουν αναστέλλοντας το φυσικό μηχανισμό ωορρηξίας, ενώ ταυτόχρονα αλλάζει τη σύσταση της βλέννης του τραχήλου, εμποδίζοντας το σπέρμα να εισχωρήσει στον τράχηλο. Έχει το ελάχιστο ποσοστό αποτυχίας (0,1-0,4%), όμως πρέπει να ακολουθούνται οι οδηγίες του γιατρού και δεν συνιστάται για γυναίκες άνω των 35 ετών, υπέρβαρες ή καπνίστριες. Συνιστάται επίσης να αποφεύγεται από γυναίκες με διαβήτη με επιπλοκές, με ημικρανίες, με καρκίνο μαστού ή κάποια ηπατική νόσο.

«Έγινε λάθος»

Ορμονική μέθοδο αποτελεί και «Το χάπι της επόμενης μέρας», που αποτελεί επείγουσα αντισύλληψη και όχι αντισυλληπτική μέθοδο.

Το χάπι αυτό αποτελεί λύση έκτακτης ανάγκης στην περίπτωση που έγινε κάποιο λάθος με την αντισυλληπτική μέθοδο που χρησιμοποιήθηκε ή δεν χρησιμοποιήθηκε καθόλου ή σε ειδικές περιπτώσεις.

Είναι ορμόνη σε μεγάλη δόση και με ανεπιθύμητες ενέργειες, ενώ η συχνή χρήση του μπορεί να είναι ιδιαίτερα επιβαρυντική για την υγεία. Χορηγείται μέσα σε 24 – 48 ώρες μετά τη σεξουαλική επαφή.