Πίεση στα 7, έμφραγμα στα 50 – Ανησυχητική παιδιατρική μελέτη

Η υψηλή αρτηριακή πίεση … βλάπτει σοβαρά την υγεία σε όλες τις ηλικίες, ακόμη και στις μικρές. Οπως έδειξαν τα πρώιμα αποτελέσματα μελέτης τα οποία παρουσιάστηκαν πριν από λίγες ημέρες στο συνέδριο της Αμερικανικής Καρδιολογικής Εταιρείας στη Βαλτιμόρη ενώ παράλληλα δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό «JAMA» της Αμερικανικής Ιατρικής Εταιρείας, παιδιά στην ηλικία των επτά ετών με υψηλότερες από το φυσιολογικό μετρήσεις αρτηριακής πίεσης φαίνεται να αντιμετωπίζουν αυξημένο κίνδυνο θανάτου από καρδιαγγειακά αίτια στη δεκαετία των 50 ετών τους.

Αύξηση κινδύνου κατά 40%-50%

«Εκπλαγήκαμε όταν ανακαλύψαμε ότι η υψηλή αρτηριακή πίεση στην παιδική ηλικία σχετιζόταν με σοβαρά προβλήματα υγείας πολλά χρόνια αργότερα. Οπως συγκεκριμένα είδαμε, το να έχει ένα παιδί υπέρταση ή και σχετικώς αυξημένη αρτηριακή πίεση στην ηλικία των επτά ετών μπορούσε να αυξήσει τον κίνδυνο θανάτου κατά 40%-50% μέσα στις επόμενες πέντε δεκαετίες της ζωής» ανέφερε η Αλέξα Φρίντμαν, κύρια συγγραφέας της μελέτης, επίκουρη καθηγήτρια στο Τμήμα Προληπτικής Ιατρικής του Πανεπιστημίου Νορθγουέστερν στο Σικάγο και προσέθεσε: «Τα αποτελέσματά μας υπογραμμίζουν τη σημασία του ελέγχου της αρτηριακής πίεσης στην παιδική ηλικία και της υιοθέτησης στρατηγικών που θα προάγουν την καλή καρδιαγγειακή υγεία ήδη από τα παιδικά χρόνια».

Η πρωτιά της μελέτης

Προηγούμενες μελέτες είχαν δείξει ότι η υψηλή αρτηριακή πίεση στην παιδική ηλικία συνδέεται με αυξημένο καρδιαγγειακό κίνδυνο στην ενήλικη ζωή ενώ από μελέτη που δημοσιεύθηκε το 2022 προέκυψε ότι η αυξημένη αρτηριακή πίεση στα μεγαλύτερα παιδιά (μέση ηλικία 12 έτη) εκτοξεύει τον κίνδυνο θανάτου από καρδιαγγειακά αίτια στη μέση ηλικία (μέσος όρος ηλικίας τα 46 έτη). Η τρέχουσα μελέτη είναι η πρώτη που εξέτασε την επίδραση τόσο της συστολικής πίεσης (η επάνω ένδειξη στο πιεσόμετρο) όσο και της διαστολικής πίεσης (η κάτω ένδειξη) κατά την παιδική ηλικία στον μακροπρόθεσμο κίνδυνο καρδιαγγειακού θανάτου. Σημειώνεται ότι οι οδηγίες της Αμερικανικής Ακαδημίας Παιδιατρικής προς τους γιατρούς συστήνουν έλεγχο της αρτηριακής πίεσης κατά το ετήσιο ραντεβού για έλεγχο της υγείας των παιδιών από την ηλικία των τριών ετών.

H μέτρηση της πίεσης συνιστάται από την ηλικία των 3 ετών

Η μελέτη

Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν τον Εθνικό Δείκτη Θνησιμότητας προκειμένου να ελέγξουν τις αιτίες θανάτου σε μια ομάδα 38.252 παιδιών από 12 διαφορετικές περιοχές των ΗΠΑ. Η αρτηριακή πίεση των παιδιών  αυτών μετρήθηκε σε ηλικία επτά ετών στο πλαίσιο του μεγαλύτερου αμερικανικού προγράμματος καταγραφής της επίδρασης της κύησης και των περιγεννητικών παραγόντων στην παιδική υγεία (Collaborative Perinatal Project -CPP το οποίο διεξήχθη μεταξύ του 1959 και του 1965). Στην ανάλυση ελήφθησαν υπόψη δημογραφικοί παράγοντες καθώς και ο Δείκτης Μάζας Σώματος των παιδιών προκειμένου να διασφαλιστεί ότι τα ευρήματα θα αφορούσαν την ίδια την αρτηριακή πίεση και όχι μια αντανάκλαση των περιττών κιλών που μπορεί να είχαν κάποια παιδιά.

Τα κύρια αποτελέσματα της παρακολούθησης που διήρκεσε πάνω από μισό αιώνα

Μετά από παρακολούθηση 54 (!) ετών κατά μέσο όρο, η οποία ολοκληρώθηκε το 2016, οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι:

• Τα παιδιά που εμφάνιζαν υψηλότερη συστολική ή διαστολική πίεση στα επτά χρόνια τους είχαν περισσότερες πιθανότητες να πεθάνουν από καρδιαγγειακή νόσο ως ενήλικοι ως τα μέσα της δεκαετίας των 50 ετών τους. Ο κίνδυνος ήταν υψηλότερος στα παιδιά των οποίων οι μετρήσεις της αρτηριακής πίεσης βρίσκονταν στο τοπ 10% με βάση την ηλικία, το φύλο και το ύψος τους.
• Κατά τη διάρκεια της μελέτης 2.837 συμμετέχοντες απεβίωσαν με τους 504 εξ αυτών των θανάτων να αποδίδονται σε καρδιαγγειακή νόσο.
• Τόσο η αυξημένη αρτηριακή πίεση που δεν έφθανε σε επίπεδα υπέρτασης όσο και η υπέρταση φάνηκε να συνδέονται με αύξηση του κινδύνου καρδιαγγειακού θανάτου στην ενήλικη ζωή της τάξεως του 40%-50%.
• Ακόμη και η ήπια αύξηση της αρτηριακής πίεσης φάνηκε να είναι σημαντική, μέχρι και στα παιδιά των οποίων οι μετρήσεις βρίσκονταν εντός των φυσιολογικών ορίων. Τα παιδιά που είχαν αρτηριακή πίεση ελαφρώς υψηλότερη από τον μέσο όρο αντιμετώπιζαν αυξημένο κατά 13% σε ό,τι αφορούσε τη συστολική πίεσή τους και κατά 18% σε ό,τι αφορούσε τη διαστολική πίεσή τους να πεθάνουν πρόωρα εξαιτίας καρδιαγγειακής νόσου.
• Στη μελέτη περιελήφθησαν επίσης 150 ομάδες αδελφών προκειμένου να εξεταστεί αν ο αδελφός ή η αδελφή με την υψηλότερη αρτηριακή πίεση στην ηλικία των επτά ετών αντιμετώπιζε περισσότερες πιθανότητες θανάτου από καρδιαγγειακή νόσο σε σύγκριση με τον αδελφό ή την αδελφή με τη χαμηλότερη αρτηριακή πίεση. Οπως προέκυψε, τα παιδιά με την υψηλότερη πίεση σε όλες τις ομάδες αδελφών αντιμετώπιζαν παρόμοιο κίνδυνο καρδιαγγειακού θανάτου (αύξηση κατά 15% σε ό,τι αφορούσε τη συστολική πίεση κατά 19% σε ό,τι αφορούσε τη διαστολική πίεση), γεγονός που μαρτυρούσε ότι το κοινό οικογενειακό (και όχι μόνο) περιβάλλον τους δεν μπορούσε να εξηγήσει πλήρως την επίδραση της αρτηριακής πίεσης στην υγεία.

Απαιτείται έλεγχος της αρτηριακής πίεσης των παιδιών

Κλείνοντας η δρ Φρίντμαν τόνισε ότι «ακόμη και στην παιδική ηλικία οι μετρήσεις της αρτηριακής πίεσης είναι σημαντικές καθώς αποδεικνύεται ότι η υψηλή αρτηριακή πίεση στα παιδιά μπορεί να έχει σοβαρές συνέπειες καθόλη τη διάρκεια της ζωής τους. Είναι ζωτικής σημασίας να γνωρίζουν οι γονείς τα επίπεδα της αρτηριακής πίεσης των παιδιών τους».

Πηγή: Το Βήμα