Τεχνητή Νοημοσύνη: Γιατί δεν κινδυνεύουν οι θέσεις εργασίας

Όλο και περισσότεροι συγγραφείς και δημοσιογράφοι αναρωτιούνται αν μπορούν να αναθέσουν μέρος της δουλειάς τους στην τεχνητή νοημοσύνη. Η Ράνα Φαρουχάρ, συγγραφέας και αρθρογράφος των Financial Times, αποφάσισε να το δοκιμάσει, χρησιμοποιώντας το ChatGPT για το νέο της βιβλίο. Το πείραμα έφερε απαντήσεις αλλά και απογοητεύσεις.

Αφού τροφοδότησε το μοντέλο με δεκάδες δείγματα της δουλειάς της, λεπτομερές σχέδιο βιβλίου, απομαγνητοφωνήσεις συνεντεύξεων και εκτενή βιβλιογραφία, περίμενε να δει ένα πρώτο κεφάλαιο. Αυτό που πήρε πίσω ήταν ένα κείμενο σωστά δομημένο, με ακρίβεια στα στοιχεία, αλλά χωρίς γούστο ή προσωπικό στίγμα. Μια απρόσωπη εκδοχή του εαυτού της, περισσότερο τεχνικά ορθή παρά δημιουργική.

Η αλλαγή «συμπεριφοράς»

Η εμπειρία αποκάλυψε και άλλες ιδιαιτερότητες της τεχνητής νοημοσύνης. Στην αρχή το ChatGPT έδειχνε σχεδόν «υπερβολικά φιλικό», με σχόλια και αστεία γύρω από το αντικείμενο. Όταν ο συγγραφέας του «αφαίρεσε» τον ρόλο του συνδημιουργού, η γλώσσα του έγινε απόμακρη και άτονη. Μια αντανάκλαση του ίδιου του χρήστη, που περισσότερο θυμίζει καθρέφτη παρά δημιουργό.

Ωστόσο, η τεχνητή νοημοσύνη αποδείχθηκε εξαιρετική σε συγκεκριμένα πεδία: στην περίληψη μεγάλου όγκου πληροφοριών, στη σύγκριση δεδομένων, στη χαρτογράφηση προτύπων. Μπορεί να συγκεντρώσει τις βασικές θέσεις από δέκα ακαδημαϊκές μελέτες μέσα σε λίγα λεπτά ή να απαντήσει σε ερωτήματα όπως οι διαφορές ανάμεσα στις γεωπολιτικές συγκρούσεις του 19ου αιώνα και τις σημερινές αντιπαραθέσεις ΗΠΑ–Κίνας–Ρωσίας. Αυτό, όμως, δεν συγκρίνεται με τη βαθιά κατανόηση που δίνει η άμεση μελέτη ενός πρωτογενούς έργου, όπως το The Great Game του Πίτερ Χόπκιρκ, σύμφωνα με την Φαρουχάρ.

Τι έδειξε μελέτη του ΜΙΤ

Τα συμπεράσματα αυτά επιβεβαιώνονται από μελέτη του MIT σε 54 συγγραφείς. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι τα κείμενα που δημιουργούνται με τη βοήθεια LLMs είναι πιο ομοιογενή και λιγότερο πρωτότυπα. Το 83% των συμμετεχόντων δεν μπορούσε να θυμηθεί αποσπάσματα από το ίδιο τους το κείμενο, ενώ οι νευροαπεικονίσεις έδειξαν μειωμένη εγκεφαλική δραστηριότητα σε σχέση με όσους έγραψαν χωρίς τεχνητή βοήθεια.

Η μεγαλύτερη αδυναμία του ChatGPT, ωστόσο, ήταν η αδυναμία να αναπαραστήσει την εμπειρία της ζωντανής δημοσιογραφικής έρευνας. Οι λεπτές αποχρώσεις μιας συνέντευξης —το βλέμμα που αποστρέφεται ο συνομιλητής, το απρόσμενο γέλιο, μια παύση που λέει περισσότερα από τις λέξεις— δεν καταγράφονται από την τεχνητή νοημοσύνη. Κι όμως, αυτές οι λεπτομέρειες είναι που κάνουν το καλό non-fiction να ξεχωρίζει.

Το πείραμα οδηγεί σε ένα σαφές συμπέρασμα: η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να λειτουργήσει ως ισχυρό υποστηρικτικό εργαλείο, αλλά δεν αντικαθιστά τη δημιουργικότητα, το συναίσθημα και την εμπειρία του συγγραφέα. Ο δρόμος ίσως είναι η συνεργασία ανθρώπου και μηχανής. Όμως η ουσία της αφήγησης παραμένει, προς το παρόν τουλάχιστον, καθαρά ανθρώπινη υπόθεση.

*Με πληροφορίες από: Financial Times