Και με «-η» και με «-ι»: Η «καθημερινή» λέξη που 9/10 Έλληνες δεν έχουν ιδέα ότι γράφεται και με τα δύο – Εσύ;

Μας αρέσει εδώ στο Menshouse να ψαχνόμαστε με την ελληνική γλώσσα, να εντοπίζουμε λάθη που γίνονται συχνά – άμα είσαι πιστός αναγνώστης μας σίγουρα το γνωρίζεις. Όχι επειδή θέλουμε να φλεξάρουμε γνώσεις ή επειδή θέλουμε να κλέψουμε τη δόξα του καθηγητή Μπαμπινιώτη! Και εμείς μαθαίνουμε με αυτόν τον τρόπο, γηράσκουμε αεί διδασκόμενοι καταπώς λένε. Γιατί, για να μπούμε και στο θέμα μας, μην νομίζεις πως ξέραμε από… χθες ότι άλλο πράγμα η σύγκλιση και άλλο η σύγκληση! Βασικά καλά καλά δεν ξέραμε πως υπάρχουν 2 γραφές, ας ξεκινήσουμε από εκεί την εξομολόγηση.

Σε νιώθουμε να κοιτάς με απορία και να παιδεύεσαι να καταλάβεις τι θέλει να πει ο ποιητής. Τίμιο. Και προσωρινό, μην ανησυχείς. Η αλήθεια θα έρθει ευθύς αμέσως στο φως. Ουδέν κρυπτόν υπό τον ήλιον και δεν συμμαζεύεται. Η σύγχυση προκαλείται από την ηχητική ταύτιση. Δηλαδή πρόκειται για 2 λέξεις που προφέρονται το ίδιο. Όμως εκεί σταματάει η ομοιότητα. Ορθογραφικά, ετυμολογικά και σημασιολογικά μιλάμε για διαφορετικά μεταξύ τους πράγματα.

Για να τα βάλουμε σε πλαίσιο και να γίνουμε απολύτως κατανοητοί:

Σύγκληση: Η πρόσκληση πολλών προσώπων (κυρ. μελών ενός οργάνου) για συγκεκριμένο σκοπό. Παράγεται από το ρήμα συγκαλώ (συν + καλώ).

Σύγκλιση: Η κίνηση προς το ίδιο σημείο: η – όλων των δυνάμεων τού στρατεύματος προς το κέντρο τής αντίπαλης παράταξης 2. (μτφ.) (α) η κατάληξη σε κοινό σημείο (στόχο, αποτέλεσμα, συμπέρασμα): δημοσιονομική 3. ΓΛΩΣΣ. η ανάπτυξη κοινών μορφολογικών ή δομικών χαρακτηριστικών από διαφορετικές γλώσσες ή διαλεκτικές μορφές τής ίδιας γλώσσας, ώστε να εμφανίζουν μεγαλύτερη ομοιότητα. Παράγεται από το ρήμα συγκλίνω (συν + κλίνω).

Με άλλα λόγια, αν διαβάσεις κάπου, όπως πολύ συχνά το βλέπουμε γραμμένο ακόμα και σε πρωτοσέλιδα εφημερίδων, «έκτακτη σύγκλιση συνόδου κορυφής / συμβουλίου πολιτικών αρχηγών / γενικής συνέλευσης κτλ» τότε ο συντάκτης της πρότασης το έχει πάρει λάθος. Το σωστό είναι «έκτακτη σύγκληση». Με «-ι» θα γράφαμε για παράδειγμα την «δημοσιονομική σύγκλιση» για να μείνουμε σε παρεμφερή, δημοσιογραφικό υπό μια έννοια, λόγο. Είδες που πετύχαμε… σύγκλιση απόψεων;

Είπαμε να μην στο πούμε αρχικά για να μην σε παραμπλέξουμε και καθότι είναι εξειδικευμένο, αλλά επειδή θέλουμε να είμαστε 100% σωστοί και πλήρεις, θα το προσθέσουμε και αυτό στο σημερινό «μάθημα»: Να ξέρεις, λοιπόν, πως υπάρχει και… 3^η γραφή της λέξης! Με «-ει». Ναι, σύγκλειση. Παράγεται από το ρήμα της αρχαίας ελληνικής γλώσσας συγκλείω (συν + κλείω/κλείνω), που σήμαινε, μεταξύ άλλων, κλείνω σφιχτά. Στις μέρες μας, χρησιμοποιείται μόνο ως οδοντιατρικός όρος, δηλώνοντας τη θέση στην οποία υπάρχει επαφή, συναρμογή των δοντιών της άνω και της κάτω γνάθου ενός ανθρώπου, στο πλαίσιο της συντονισμένης λειτουργίας όλων των στοιχείων του στοματογναθικού συστήματος. Απλό; Όχι και τόσο, αλλά σημασία έχει πως τα λύσαμε, τα βάλαμε στη σωστή τους βάση και σειρά!

Πηγή: menshouse.gr