ΕΚΤ: Πώς ο εμπορικός πόλεμος ΗΠΑ-Κίνας μπορεί να ριξει τις τιμές στην Ευρώπη

Καθώς οι εμπορικές εντάσεις μεταξύ Κίνας και Ηνωμένων Πολιτειών φτάνουν σε νέα ύψη, οι κινεζικές εξαγωγές ενδέχεται να ανακατευθυνθούν προς τη ζώνη του ευρώ. Μάλιστα, στο σενάριο αυτό η πρόσθετη προσφορά και οι συνοδευτικές χαμηλότερες τιμές εισαγωγών θα μπορούσαν να μειώσουν τον πληθωρισμό στη ζώνη του ευρώ έως και 0,15 ποσοστιαίες μονάδες.

Στο συμπέρασμα αυτό καταλήγει έκθεση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας τη οποία συνυπογράφουν οι αναλυτές Λούκας Μπέκελμαν, Λόρεντζ Έμτερ, Βανέσα Γκουνέλα, Καρίν Κλίμπερ και Τάιντα Σπάιταλ.

Μεταξύ 2018 και 2019, οι εισαγωγές της ζώνης του ευρώ από την Κίνα αυξήθηκαν κατά περίπου 2-3%.

Οι αναλυτές της ΕΚΤ υπενθυμίζουν ότι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν επιβάλει δασμούς σε πολλούς εμπορικούς εταίρους, με την Κίνα να έχει πληγεί ιδιαίτερα σκληρά.

Περιορισμένοι από τους υψηλότερους δασμούς των ΗΠΑ, οι Κινέζοι εξαγωγείς ενδέχεται να ανακατευθύνουν ορισμένα από τα προϊόντα τους από τις Ηνωμένες Πολιτείες στη ζώνη του ευρώ. Κοιτάζοντας πίσω στον εμπορικό πόλεμο ΗΠΑ-Κίνας του 2018, αυτή η ανακατεύθυνση θα μπορούσε να είναι σημαντική. Τότε, οι δασμοί των ΗΠΑ σε κινεζικά προϊόντα προκάλεσαν απότομη μείωση στις εξαγωγές της Κίνας προς τις Ηνωμένες Πολιτείες και η ζώνη του ευρώ συνέβαλε στην απορρόφηση του εμπορίου που εκτοπίστηκε από τους δασμούς των ΗΠΑ. Μεταξύ 2018 και 2019, οι εισαγωγές της ζώνης του ευρώ από την Κίνα αυξήθηκαν κατά περίπου 2-3%.

Η ιστορία επαναλαμβάνεται

Τώρα, η ιστορία θα μπορούσε να επαναληφθεί. Το 2025, οι Ηνωμένες Πολιτείες επέβαλαν έναν νέο γύρο δασμών στις κινεζικές εισαγωγές. Στο αποκορύφωμα της τελευταίας κλιμάκωσης τον Απρίλιο, μια σειρά από μέτρα tit for tat οδήγησε στην αύξηση του πραγματικού δασμολογικού συντελεστή στα κινεζικά προϊόντα σε περίπου 135%, αν και οι πρόσφατες προσπάθειες αποκλιμάκωσης έχουν μειώσει κάπως τους δασμούς. Ωστόσο, παραμένουν σημαντικά υψηλότεροι και ευρύτεροι από εκείνους του 2018.

Οι δασμοί του 2025: ένα νέο κύμα εμπορικών αλλαγών;

Προκειμένου να αξιολογήσουν αντίκτυπο των δασμών του 2025, η ΕΚΤ περιγράφει ένα σενάριο, σύμφωνα με το οποίο οι δασμοί των ΗΠΑ στα κινεζικά προϊόντα κλιμακώνονται σε ένα πραγματικό ποσοστό περίπου 135%, όπως υποστηρίχθηκε στις προβλέψεις του Ιουνίου 2025.

Η ανακατεύθυνση των κινεζικών εξαγωγών έχει τη δυνατότητα να ασκήσει καθοδική πίεση στον πληθωρισμό της ζώνης του ευρώ μέσω χαμηλότερων τιμών εισαγωγών

Με βάσει τα στοιχεία που είναι διαθέσιμα, αρκετοί παράγοντες συνηγορούν ότι η ζώνη του ευρώ θα μπορούσε να βιώσει μεγαλύτερη ανακατεύθυνση των κινεζικών εξαγωγών από ό,τι το 2018.

1. Πρώτον, η σύνθεση των κινεζικών εξαγωγών προς τις Ηνωμένες Πολιτείες και την ευρωζώνη είναι παρόμοια, γεγονός που καθιστά την ευρωζώνη μια φυσική εναλλακτική λύση.
2. Δεύτερον, οι καθιερωμένοι δεσμοί της εφοδιαστικής αλυσίδας, οι οποίοι έχουν επεκταθεί από τον τελευταίο εμπορικό πόλεμο Κίνας-ΗΠΑ, και οι συνεχιζόμενες βιομηχανικές αναβαθμίσεις στην Κίνα διευκολύνουν την ανακατεύθυνση των εμπορικών ροών. Πολλές εταιρείες της ζώνης του ευρώ βασίζονται ήδη στις κινεζικές εισαγωγές, γεγονός που διευκολύνει την απορρόφηση ανακατευθυνόμενων αγαθών.
3. Για παράδειγμα, πάνω από τα δύο πέμπτα των εταιρειών εντός της ζώνης του ευρώ εισάγουν επί του παρόντος προϊόντα από την Κίνα, με ένα ιδιαίτερα υψηλό μερίδιο εισαγωγών για τους λιανοπωλητές, για παράδειγμα στους κλάδους ένδυσης και υπόδησης και ηλεκτρικών συσκευών, να προέρχεται από την Κίνα. Γενικότερα, περίπου το 75% όλων των προϊόντων που εισάγονται από μεγάλες χώρες της ζώνης του ευρώ έχουν ήδη τουλάχιστον έναν Κινέζο προμηθευτή.
4. Τρίτον, οι κινεζικές επιχειρήσεις έχουν θέσει τις βάσεις για να διευκολύνουν την ταχύτερη είσοδο στην αγορά. Για παράδειγμα, έχουν σχεδόν τριπλασιάσει την παρουσία τους με επενδύσεις σε ευρωπαϊκά δίκτυα πωλήσεων και διανομής από το 2017.
5. Τέταρτον, η υποτίμηση του κινεζικού γιουάν καθιστά τα κινεζικά προϊόντα φθηνότερα και πιο ελκυστικά για τους Ευρωπαίους εισαγωγείς.
6. Και πέμπτον, ενώ τα περιθώρια κέρδους των Κινέζων εξαγωγέων έχουν μειωθεί από την έναρξη της πρώτης εμπορικής σύγκρουσης το 2018, πολλές επιχειρήσεις, ιδίως εκείνες που δραστηριοποιούνται στην παραγωγή τελικών αγαθών, εξακολουθούν να έχουν περιθώρια να απορροφήσουν τα μειωμένα περιθώρια κέρδους.
7. Επιπλέον, οι κινεζικές αρχές έχουν δεσμευτεί για στοχευμένη υποστήριξη για να βοηθήσουν τους πληττόμενους εξαγωγείς να ανακατευθύνουν τις πωλήσεις τους σε εγχώριες ή τρίτες αγορές, κάτι που θα μπορούσε να επιτρέψει περαιτέρω μειώσεις τιμών.

Επιπτώσεις για τον πληθωρισμό της ζώνης του ευρώ

Πώς, λοιπόν, θα μπορούσαν όλα αυτά να επηρεάσουν τον πληθωρισμό της ζώνης του ευρώ; Η ανακατεύθυνση των κινεζικών εξαγωγών έχει τη δυνατότητα να ασκήσει καθοδική πίεση στον πληθωρισμό της ζώνης του ευρώ μέσω χαμηλότερων τιμών εισαγωγών. Η εκτίμηση των αναλυτών της ΕΚΤ για το ανώτερο όριο υποδηλώνει αύξηση των κινεζικών εισαγωγών κατά 10%. Λαμβάνοντας υπόψιν ότι η εγχώρια ζήτηση παραμένει η ίδια βραχυπρόθεσμα, αυτή η αύξηση των εισαγωγών θα οδηγήσει σε πλεονάζουσα προσφορά αγαθών ισοδύναμη με το 1,3% της συνολικής κατανάλωσης αγαθών. Για να απορροφήσουν οι καταναλωτές αυτόν τον πρόσθετο όγκο εισαγόμενων αγαθών – είτε αντικαθιστώντας άλλες εισαγωγές είτε υποκαθιστώντας την εγχώρια παραγωγή – οι τιμές των κινεζικών εισαγωγών θα πρέπει να μειωθούν.

Η Κίνα αντιπροσωπεύει περίπου το 6% των εισαγωγών καταναλωτικών αγαθών της ζώνης του ευρώ, αλλά παίζει επίσης κεντρικό ρόλο στις παγκόσμιες αλυσίδες αξίας.

Συγκεκριμένα, οι υπολογισμοί της ΕΚΤ δείχνουν ότι οι χαμηλότερες τιμές κινεζικών εισαγωγών θα μειώσουν τις συνολικές τιμές εισαγωγών κατά 1,6%.

Ωστόσο, θα χρειαστεί κάποιος χρόνος για να μειωθούν οι τιμές καταναλωτή. Ενώ η ισχυρότερη προσφορά από την Κίνα μπορεί να προκαλέσει μια ταχεία μείωση των τιμών εισαγωγής, οι τιμές καταναλωτή για τα μη ενεργειακά βιομηχανικά αγαθά (NEIG) τείνουν να αντιδρούν πιο σταδιακά, με την ισχυρότερη επίδραση να υλοποιείται ένα έως ενάμιση χρόνο μετά το αρχικό σοκ.

Αυτό αντανακλά τη διαδοχική φύση του καθορισμού των τιμών κατά μήκος της αλυσίδας εφοδιασμού: οι τιμές εισαγωγής τείνουν να μειώνονται πρώτες καθώς περισσότερα αγαθά γίνονται διαθέσιμα σε χαμηλότερο κόστος, ακολουθούμενες από μια πιο αργή και πιο σταδιακή προσαρμογή των τιμών καταναλωτή.

Η εγχώρια ζήτηση

Το μέγεθος της επίδρασης εξαρτάται από διάφορους παράγοντες, όπως η ισχύς της εγχώριας ζήτησης, η κλίμακα του ίδιου του σοκ και οι πιθανές πολιτικές αντιδράσεις που μπορεί να αντισταθμίσουν τον αποπληθωριστικό αντίκτυπο. Η Κίνα αντιπροσωπεύει περίπου το 6% των εισαγωγών καταναλωτικών αγαθών της ζώνης του ευρώ, αλλά παίζει επίσης κεντρικό ρόλο στις παγκόσμιες αλυσίδες αξίας.

Αυτό σημαίνει ότι οι κρίσεις εφοδιασμού μπορούν να οδηγήσουν σε εκτεταμένες προσαρμογές τιμών, με ορισμένους τομείς να επηρεάζονται περισσότερο από άλλους, ανάλογα με το μερίδιό τους σε κινεζικές εισροές. Για παράδειγμα, περισσότερο από το 10% των εισροών στις βιομηχανίες ένδυσης και υπόδησης και ηλεκτρικών συσκευών προέρχονται από την Κίνα, πράγμα που σημαίνει ότι αυτές οι βιομηχανίες, και άλλες παρόμοιες, είναι πιθανό να δουν μια ισχυρότερη αντίδραση. Τέλος, η αυξανόμενη επικράτηση των πλατφορμών ηλεκτρονικού εμπορίου απευθείας στον καταναλωτή ενισχύει τη μετάδοση των μεταβολών των τιμών στις τιμές καταναλωτή.

Με βάση αυτές τις εκτιμήσεις μετακύλισης και την πιθανή κλίμακα της ανακατεύθυνσης της Κίνας προς τη ζώνη του ευρώ, ο πληθωρισμός μη ενεργειακών
βιομηχανικών αγαθών (NEIG) ενδέχεται να μειωθεί έως και 0,5 ποσοστιαίες μονάδες το 2026. Δεδομένου του βάρους των αγαθών στο καλάθι κατανάλωσης, αυτό θα οδηγήσει σε αρνητική μέγιστη επίδραση στον συνολικό πληθωρισμό (ΕνΔΤΚ) περίπου 0,15 ποσοστιαίων μονάδων, με μικρότερες επιπτώσεις να διατηρούνται έως το 2027.