Στο φως έφερε η αρχαιολογική σκαπάνη έξι μικρούς μελισσοφάγους σε χωριό της Λάρισας (φωτο)

Μια διαφορετική ανακάλυψη έκαναν αρχαιολόγοι σε ανασκαφή στο Μακρυχώρι της Λάρισας, όταν η σκαπάνη τους έφερε στο φως όχι κάποιο εύρημα από το μακρινό παρελθόν, αλλά έξι μικροσκοπικούς μελισσοφάγους στο ξεκίνημα της ζωής τους.

Σύμφωνα με ανάρτηση του Συλλόγου Προστασίας και Περίθαλψης Άγριας Ζωής ΑΝΙΜΑ, η φωλιά των νεοσσών καταστράφηκε ακούσια κατά τη διάρκεια ερευνητικών εργασιών για νεολιθικά και μυκηναϊκά κατάλοιπα στη βάση λόφου της περιοχής. Η ανασκαφική ομάδα, υπό την καθοδήγηση της κυρίας Ιφιγένειας Τουρναβίτου, Καθηγήτριας του Τμήματος Ιστορίας, Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, και του κ. Γιώργου Τουφεξή από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Λάρισας, έδρασε άμεσα. Οι έξι νεοσσοί περισυλλέχθηκαν με προσοχή και παρέμειναν υπό τη φροντίδα της ομάδας μέχρι την παραλαβή τους από εξειδικευμένο προσωπικό της Μονάδας Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών Θεσσαλίας του ΟΦΥΠΕΚΑ (Οργανισμός Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής).

Από εκεί, ξεκίνησε το επόμενο βήμα για τη σωτηρία τους: η μεταφορά τους στον Σταθμό Πρώτων Βοηθειών της ΑΝΙΜΑ. Οι νεοσσοί θα φιλοξενηθούν εκεί υπό την επίβλεψη έμπειρων φροντιστών, μέχρι την επανένταξή τους σε κατάλληλη τοποθεσία, ίσως και στον λόφο στον οποίο βρέθηκαν. Στο μεταξύ, η ομάδα της οργάνωσης φροντίζει να τους παρέχει ένα ασφαλές και όσο το δυνατόν πιο φυσικό περιβάλλον. «Τους έχουμε τοποθετήσει έναν σωλήνα στον κλωβό και πολύ τους αρέσει να κρύβονται, τους θυμίζει τη φωλιά τους – αλλά σίγουρα δεν μπορούμε να ανταγωνιστούμε τους γονείς τους στην ικανότητα ανατροφής, πολύ δε περισσότερο στην ωραιότητα», αναφέρεται χαρακτηριστικά στην ανάρτηση.

Πώς βρέθηκαν όμως αυτοί οι χαριτωμένοι νεοσσοί με τα υπέροχα χρώματα κάτω από το έδαφος; Τι γνωρίζουμε για τους μελισσοφάγους που επιστρέφουν κάθε άνοιξη στη χώρα μας για να φωλιάσουν και να αναπαραχθούν; Ακολουθούν μερικές ενδιαφέρουσες πληροφορίες για αυτό το γοητευτικό φτερωτό επισκέπτη.

Πρόκειται για το πιο πολύχρωμο πτηνό της Ευρώπης

Ο μελισσοφάγος είναι σίγουρα ένα από τα πιο εντυπωσιακά πτηνά που επισκέπτονται τη χώρα μας τους καλοκαιρινούς μήνες. Ο Merops apiaster, όπως είναι η επιστημονική του ονομασία, καταφθάνει στην Ελλάδα τον Απρίλιο για να αναπαραχθεί και αποχωρεί στα τέλη Αυγούστου με προορισμό θερμότερα κλίματα.

Η αναγνώριση ευρωπαϊκών πτηνών συχνά απαιτεί έμπειρο μάτι, καθώς κυριαρχούν οι γήινες αποχρώσεις και οι διακριτικοί τόνοι. Ωστόσο, ο ευρωπαϊκός μελισσοφάγος δεν αφήνει περιθώρια αμφιβολίας για την ταυτότητά του, αφού μοιάζει με φτερωτό «ουράνιο τόξο». Το φωτεινό κίτρινο στον λαιμό του, το τιρκουάζ στήθος, η καστανή κορυφή του κεφαλιού και τα πράσινα και κίτρινα φτερά του δημιουργούν μια γοητευτική αντίθεση με το μαύρο μακρύ ράμφος και τη σκούρα «μάσκα» γύρω από τα μάτια.

Τα δύο φύλα είναι αρκετά παρόμοια στην εμφάνιση, ωστόσο τα θηλυκά τείνουν να έχουν πιο έντονα πράσινα φτερά στους ώμους. Το πτέρωμα εκτός περιόδου αναπαραγωγής είναι πολύ πιο θαμπό, με γαλαζοπράσινη ράχη. Οι νεοσσοί μοιάζουν με τους ενήλικους εκτός αναπαραγωγικής περιόδου, αλλά με ακόμη λιγότερες χρωματικές διαφοροποιήσεις στην «ενδυμασία» τους.

Οι ευρωπαϊκοί μελισσοφάγοι αναπαράγονται σε ανοιχτές ζεστές περιοχές, επιλέγοντας πρανή με μαλακό χώμα ή άμμο για να σκάψουν τα λαγούμια όπου θα φτιάξουν τη φωλιά τους. Τα λαγούμια αυτά έχουν συνήθως μήκος από 1,5 έως 2 μέτρα και ανασκάπτονται και από τους δύο γονείς. Το σκάψιμο ξεκινάει συνήθως με το δυνατό, μακρύ τους ράμφος και κατόπιν «επιστρατεύονται» και τα πόδια για την απομάκρυνση του χώματος.

Οι θηλυκοί μελισσοφάγοι έχουν μόνο μία ωοτοκία ανά αναπαραγωγική περίοδο, που περιλαμβάνει 4-8 αυγά, ωστόσο μπορεί να επαναλάβουν τη διαδικασία εάν κάτι πάει στραβά. Τις περισσότερες φορές δημιουργούν αποικίες και είναι από τα λίγα πτηνά που διαθέτουν βοηθούς στη φωλιά, συνήθως νεαρά αρσενικά, οι οποίοι συμβάλλουν στο τάισμα και τη φροντίδα των μικρών.

Πρόκειται συνήθως για μονογαμικά πτηνά, με τους δεσμούς ανάμεσα σε ένα ζευγάρι να διατηρούνται για αρκετά χρόνια και, μερικές φορές, μέχρι το τέλος της ζωής τους.

Δείτε το ενδιαφέρον infographic της οργάνωσης Δράση για την Άγρια Ζωή για τον μελισσοφάγο:

Πώς κυνηγά χωρίς τσιμπήματα

Όπως υποδηλώνει το όνομά τους, αυτά τα πτηνά τρέφονται κυρίως με υμενόπτερα, ιδιαίτερα μέλισσες και σφήκες, τα οποία πιάνουν στον αέρα πραγματοποιώντας εντυπωσιακούς ελιγμούς. Ένας μελισσοφάγος μπορεί να καταναλώσει μέχρι και 250 μελισσες κάθε μέρα. Αν και αυτός ο αριθμός ακούγεται μεγάλος, έρευνες έχουν δείξει ότι ο αντίκτυπός τους στους πληθυσμούς των συγκεκριμένων εντόμων δεν είναι και τόσο σημαντικός, αφού τρώνε κάτω από το 1% των εργατριών μελισσών στις περιοχές όπου ζουν.

Όταν η λεία τους είναι μικρά, «ακίνδυνα» έντομα, όπως ιπτάμενα μυρμήγκια και τερμίτες, τα καταναλώνουν εν πτήσει. Τα μεγαλύτερα έντομα και εκείνα που τσιμπούν τα μεταφέρουν με το μακρύ τους ράμφος σε κάποιο κλαδί ή άλλη σκληρή επιφάνεια, όπου τα χτυπούν με δύναμη για να αφαιρέσουν το κεντρί και το δηλητήριο. Στη συνέχεια, πετούν το έντομο στο στόμα τους και το καταπίνουν.

Πηγή: topetmou.gr