Γραφείου Προϋπολογισμού: Φόβος για τις επενδύσεις λόγω (και) της αβεβαιότητας [γραφήματα]

«Φοβάμαι πολύ το θέμα των επενδύσεων λόγω της αβεβαιότητας». Με αυτή τη φράση ο επικεφαλής του Γραφείου Προϋπολογισμού της Βουλής Ιωάννης Τσουκαλάς περιέγραψε την ανησυχία του σχετικά με την πορεία των ελληνικών ιδιωτικών επενδύσεων, κατά τη διάρκεια της χθεσινής παρουσίασης της τριμηνιαίας έκθεσης του Γραφείου.

Όπως σημείωσε ο ίδιος «Όσο υπάρχει αβεβαιότητα υπάρχει παύση και των επενδύσεων και της κατανάλωσης», καταδεικνύοντας τα επιπλέον προβλήματα που προκύπτουν, εξαιτίας της της κρίσης που βρίσκεται σε εξέλιξη στη Μέση Ανατολή. Κατά τον ίδιο, θα πρέπει να υπάρξει ενίσχυση των επενδύσεων κατά το επόμενο διάστημα, ενώ σημείωσε πως «Θα θέλαμε να έχουμε επενδύσεις της τάξης του 10%», προσθέτοντας ωστόσο ότι «δεν το βλέπουμε αυτό» για να συμπληρώσει με νόημα πως «υπάρχουν αρρυθμίες στο ρυθμιστικό πλαίσιο, τη δικαιοσύνη και τους ρυθμούς της δημόσιας διοίκησης».

Σε κάθε περίπτωση, σύμφωνα με την έκθεση, η ραγδαία επιδείνωση της παγκόσμιας οικονομικής προοπτικής, εμπορικών και γεωπολιτικών εντάσεων, ενδέχεται να έχει αρνητικές συνέπειες για τις ελληνικές εξαγωγές και τις ιδιωτικές επενδύσεις.

Η μείωση στις επενδύσεις

Μάλιστα, ο ίδιος επισήμανε και το γεγονός της μείωση των επενδύσεων παγίου κεφαλαίου. Σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για το πρώτο τρίμηνο του 2025 η ελληνική οικονομία συνέχισε την ανοδική της πορεία. Συγκεκριμένα, το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (ΑΕΠ) παρουσίασε αύξηση 2,2% σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2024 (έναντι αύξησης κατά 1,5% στην Ευρωζώνη).

Η αύξηση της οικονομικής δραστηριότητας, για το πρώτο τρίμηνο του 2025 σε σχέση με το πρώτο τρίμηνο του 2024, οφείλεται στην αύξηση της ιδιωτικής κατανάλωσης (1,9%), στην αύξηση των εξαγωγών αγαθών και υπηρεσιών (2,2% συνολικά, -0,2% για υπηρεσίες και 1,7% για αγαθά) και στην αύξηση της δημόσιας κατανάλωσης (0,7%). Η αύξηση των επενδύσεων (4,1%) οφείλεται, αποκλειστικά, στην αύξηση των αποθεμάτων.

Πού οφείλεται

Oι επενδύσεις παγίου κεφαλαίου, που προσθέτουν στο παραγωγικό δυναμικό της οικονομίας, μειώθηκαν κατά 3,2%. Αρνητική ήταν η συμβολή των εισαγωγών αγαθών και υπηρεσιών (αύξηση 2,4% συνολικά, 3,8% για υπηρεσίες και 1,7% για αγαθά).

Η μείωση των επενδύσεων παγίου κεφαλαίου οφείλεται αφενός στην μειωμένη δαπάνη για άλλες κατασκευές (κτίρια και δομές πλην κατοικιών) κατά 9,2% και αφετέρου στη μείωση των δαπανών για κατοικίες κατά 0,3%.

Αντίθετα, αυξημένες ήταν οι δαπάνες για τις κατηγορίες αγροτικά προϊόντα κατά 17,1%, άλλα προϊόντα κατά 1,1% (που αφορά δαπάνες για προϊόντα πνευματικής ιδιοκτησίας), και για την κατηγορία Μηχανολογικός και Μεταφορικός Εξοπλισμός κατά 0,7% (-3,2% ο μεταφορικός εξοπλισμός, -10,2% ο εξοπλισμός τεχνολογίας πληροφορικής και επικοινωνίας και 6,3% ο μηχανολογικός εξοπλισμός και οπλικά συστήματα).

Η πορεία του Ταμείου Ανάκαμψης

Ένα επιπλέον ζήτημα αποτελεί και η πορεία του Ταμείου Ανάκαμψης, όπου παρατηρούνται και καθυστερήσεις στην υλοποίηση, ενώ ο χρόνος τελειώνει το 2026. «Φταίει και το πλαίσιο και εμείς για τις καθυστερήσεις από το Ταμείο Ανάκαμψης», επισήμανε ο κ. Τσουκαλάς

Σύμφωνα με την έκθεση του Γραφείου Προϋπολογισμού του κράτους στη Βουλή, αιτίες που ενδέχεται να σχετίζονται με καθυστερήσεις στην υλοποίηση επενδυτικών σχεδίων του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανάκαμψης, και γενικότερα με το επίπεδο ανταγωνιστικότητας της Ελληνικής οικονομίας, επισημαίνονται στις πρόσφατες προτάσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου (Council Recommendation) της 4 Ιουνίου 2025 στο πλαίσιο του 2025 European Semester.

Μεταξύ άλλων, αναφέρονται η ανάγκη για ενίσχυση της αποτελεσματικότητας της δημόσιας διοίκησης, επιτάχυνση στο χρόνο απονομής δικαιοσύνης που, παρά τις πρόσφατες βελτιώσεις, παραμένει από τους μεγαλύτερους στην EE, περαιτέρω ενίσχυση της φορολογικής συμμόρφωσης, αξιοποίηση της πλατ- φόρμας Strategic Technologies for Europe Platform (STEP) για επενδύσεις σε στρατηγικούς τομείς, και βελτίωση της εκπαίδευσης σε όλες τις βαθμίδες.