ΕΕ, ΕΣΠΑ, ΠεΠ, ΕΤΠΑ, ΕΚΤ+, ΤΑΑ, ΕΥΣΣΑΕ, ΕΥΣΕΚΤ, ΟΠΣ, Πολιτική Συνοχή, Κριτήρια Αξιολόγησης, Δείκτες Απορρόφησης, Επιτροπή Παρακολούθησης… είναι κάποια από τα αρκτικόλεξα και τις λέξεις/φράσεις που αφορούν τις έννοιες και τους οργανισμούς που συναντάς σε ό,τι σχετίζεται με κάθε Περιφερειακό Πρόγραμμα. Ευρωπαϊκό εννοείται ή Κοινοτικό, όπως και να το πεις σωστό είναι.
Είναι η βασική θεωρία που πρέπει να γνωρίζεις για να μπορέσεις να κατανοήσεις, τουλάχιστον σε ένα πρώτο επίπεδο, τη δομή της Πολιτικής Συνοχής της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το περίφημο ΕΣΠΑ. Την ευρωπαϊκή χρηματοδότηση. Μετά είναι οι πολιτικές, το οργανόγραμμα, οι στρατηγικές, οι στόχοι, οι προτεραιότητες, τα εργαλεία, οι δράσεις, τα προγράμματα, οι προσκλήσεις, η ενεργοποίηση, η απορρόφηση, οι δείκτες, οι προθεσμίες, η τεκμηρίωση, η αξιολόγηση,. Σαν να παρατάσσουμε λέξεις χωρίς προτάσεις, σαν τα λείπουν τα υποκείμενα και τα ρήματα...
Πάντα θαύμαζα όσους ασχολούνται με τα Ευρωπαϊκά Προγράμματα, κυρίως γιατί κατανοούν σε βάθος αυτό τον ολόκληρο κόσμο. Τον κόσμο της Πολιτικής Συνοχής της ΕΕ. Κόσμο που δεν έχει μόνο θεωρητικά σχεδιάσει έννοιες, αλλά εφαρμόζει στρατηγικές, χρησιμοποιεί εργαλεία, έχει προθεσμίες και αξιολογείται. Συνηθίζουμε να τους αποκαλούμε εμπλεκόμενους φορείς, με την Περιφέρεια επικεφαλής να είναι ο ενορχηστρωτής και παράλληλα ο εκτελεστής και ο υπόλογος αυτού του συστήματος.
Μόνο που είναι άνθρωποι όλοι αυτοί. Αυτοί είναι το παραπάνω «σύστημα». Άνθρωποι το κάνουν και δουλεύει. Από αυτούς τους ανθρώπους εξαρτάται το αποτέλεσμα.
Το συνειδητοποίησα έντονα την προηγούμενη Τρίτη στο Περτούλι, όταν παρακολούθησα την 4η Συνεδρίαση της Επιτροπής Παρακολούθησης του Προγράμματος “ΘΕΣΣΑΛΙΑ” 2021-2027.
Της Εύης Μποτσαροπούλου
Εκεί συγκεντρώθηκαν για να συνεδριάσουν περί τα 150 άτομα που ασχολούνται άμεσα ή εμπλέκονται έμμεσα με την πορεία του ΠεΠ Θεσσαλίας 2021-2027. Να αξιολογήσουν τις επιδόσεις στην πρόοδο στην έκδοση προσκλήσεων, εντάξεων και συμβασιοποιημένων έργων και κυρίως το ποσοστό στις απορροφήσεις κονδυλίων ΕΣΠΑ.
Η Περιφέρεια και η Διαχειριστική Αρχή πήρε τα εύσημα από τους εκπροσώπους της Εθνικής Αρχής Συντονισμού, του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου Plus(ΕΚΤ+), του Ευρωπαϊκού Ταμείου Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ), των υπουργείων Οικογένειας και Κοινωνική Συνοχής.
Συγκεκριμένα κατά την εισήγηση του ο κ. Κουρέτας, ανακοίνωσε πως μεταξύ των 13 Περιφερειακών Προγραμμάτων του ΕΣΠΑ 2021-2027 το Πρόγραμμα της Θεσσαλίας βρίσκεται πλέον στην 6η θέση ως προς τις Εντάξεις, στην 7η ως προς τις Νομικές Δεσμεύσεις και στην 8η ως προς τις Δαπάνες. «Έχουμε πάει πολύ μπροστά σε σύγκριση με την προηγούμενη αντίστοιχη περίοδο και μάλιστα πρέπει να σκεφθεί κανείς πως βρισκόμαστε μέσα στις δυσκολίες της ανασυγκρότησης μετά τις καταστροφές (Daniel). Η ενεργοποίηση του Προγράμματος συνεχίζεται εντατικά για το υπόλοιπο 2025 με τις προγραμματιζόμενες προς έκδοση Προσκλήσεις να είναι προϋπολογισμού της τάξης των 150εκ.€».
Οι αξιολογήσεις, να επεξηγήσουμε, προβλέπονται από την ΕΕ ώστε να απαντηθεί το κατά πόσο μέσα από τις υλοποιούμενες παρεμβάσεις, καλύπτονται οι ανάγκες της Περιφέρειας, όπως αυτές καταγράφονται στο Πρόγραμμα, με στόχο να παράξουν σημαντική γνώση για τα πραγματικά αποτελέσματα των παρεμβάσεων και τελικά να συμβάλλουν στο σχεδιασμό και την υλοποίηση μελλοντικά εμπεριστατωμένων παρεμβάσεων. Όχι, δεν είναι τόσο θεωρητικό, τεχνοκρατικό και γραφειοκρατικό όσο ακούγεται. Είναι πρακτικό, ρεαλιστικό και δύσκολο.
Το Πρόγραμμα ΠεΠ Θεσσαλίας 2021-2027 βρίσκεται στον τρίτο χρόνο από την έγκριση του (Σεπτέμβριος 2022) και η πρόοδος του με στοιχεία του Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος (ΟΠΣ) γίνεται πιο σαφής στους δύο πίνακες που ακολουθούν που καταγράφουν τη μεταβολή βασικών μεγεθών προόδου (εξειδικεύσεις, προσκλήσεις, εντάξεις, συμβάσεις, πληρωμές) από την προηγούμενη Συνεδρίαση της Επιτροπής Παρακολούθησης έως σήμερα (στοιχεία ΟΠΣ 30.05.25).
Η Περιφέρεια Θεσσαλίας τα πήγε καλά.
Μάλιστα, κάποια Προγράμματα ξεκινούν για πρώτη φορά. Όχι δεν είναι καινούργιοι κωδικοί, απλά είχαν μηδενική απορρόφηση μέχρι τώρα. Είναι τομείς που δεν αγγίχθηκαν ποτέ και δεν ενεργοποιήθηκαν μέχρι τώρα. Αυτό τόνισε ο κ. Περιφερειάρχης στο Περτούλι, εκτός από την πρόοδο του Προγράμματος. Αναφερόταν στα Προγράμματα που σχετίζονται με την ενίσχυση της επιχειρηματικότητας, της έρευνας/ανάπτυξης/καινοτομίας, τις συμπράξεις επιχειρήσεων της Περιφέρειας με ερευνητικούς φορείς και τη χρηματοδότηση της έρευνας ύψους 20 εκατομμυρίων στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας.
Τα νούμερα και οι δείκτες, ειδικά όταν είναι καλοί όπως στην περίπτωσή μας, παίζουν σημαντικό ρόλο. Επεξηγούν και εντυπωσιάζουν. Είναι αναμενόμενο. Πολλές φορές επιδέχονται διαφορετικής ερμηνείας καθώς είναι αποτελέσματα που προκύπτουν από διάφορες, αλληλοεπιδρούμενες συνιστώσες που μπλέκονται στη ροή του χρόνο. Και αυτό αναμενόμενο.
Αυτό όμως, που για μένα δεν ήταν καθόλου αναμενόμενο και με εντυπωσίασε ιδιαιτέρως είναι ο ανθρώπινος παράγοντας.
Γιατί ήταν εκεί. Οι άνθρωποι. Εκτός από τις παρουσιάσεις, τις εισηγήσεις και τις τοποθετήσεις που έκαναν, πάνω στις οποίες προφανώς και είχαν προετοιμαστεί και δουλέψει, ήταν εκεί. Γιατί δεν ήταν διεκπεραιωτικοί. Εντάξει, σε τέτοιες συνεδριάσεις υπάρχει και το βαρετό κομμάτι, αλλά όταν κατέληγαν στους θετικούς δείκτες καταλάβαινες πως νιώθαν την ικανοποίηση της προσωπικής και συλλογικής εμπλοκής και εργασίας, τη συμβολή στο αποτέλεσμα. Το καταλάβαινες από τον ίδιο τον Περιφερειάρχη, από την κα Πολυτίμη Γραβάνη, την προϊσταμένη της Διαχειριστικής Αρχής, τον κ. Βασίλη Γαλάνη, υπεύθυνο του τμήματος Επικοινωνίας και Δημοσιότητας της Διαχειριστικής Αρχής που είχε και την επιμέλεια της συγκεκριμένης διοργάνωσης. Το καταλάβαινες από όλους τους εμπλεκόμενους υπαλλήλους τμημάτων της Περιφέρειας που ήταν εκεί. Ήταν ικανοποιημένοι. Μέχρι και η κα Barbara Kauffmann, που εκπροσωπούσε το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο Plus(ΕΚΤ+) ήταν ανθρώπινη. Αρκετά έκπληκτη και από το θεσσαλικό τοπίο και από τις θεσσαλικές επιδόσεις, αλλά χαλαρή και ικανοποιημένη.
Και ο όγκος. Το πόσα πολλά και διαφορετικά πεδία εμπλέκονται σε ένα περιφερειακό Πρόγραμμα ΕΣΠΑ· οι διαφορετικές κατηγορίες ενδιαφέροντος. Και φυσικά τα κονδύλια που είναι προς διάθεση. Το ύψος τους. Και το ποσοστό που θα καταφέρει η κάθε Περιφέρεια να απορροφήσει· οι άνθρωποι δηλαδή. Το πόσο δύσκολο τελικά είναι να πραγματοποιηθεί το κλισέ «να μην χαθεί ούτε ένα ευρώ»· συνήθως χάνονται πολύ, μα πολύ περισσότερα.
Προφανώς αυτό εννοούσε ο κ. Περιφερειάρχης όταν σχολίαζε ότι «το πρόγραμμα αυτό είναι πολύ μεγάλη πρόκληση». Και το σχολίασε πολλές φορές για τελείως διαφορετικά προγράμματα του ΠεΠ Θεσσαλίας 2021-2027 που αναφέρθηκαν κατά τη συνεδρίαση της 4ης Επιτροπής Παρακολούθησης…
Υ.Σ. Στο γεύμα μετά τη λήξη της συνεδρίασης υπήρχε ένα παιδάκι. Το μοναδικό. Οχτώ χρονών. «Πως πέρασες;» το ρώτησα, «χάλια» μου απάντησε. Το ξανασκέφτηκε, «καλούτσικα» είπε τελικά. «Ξέρεις για πιο λόγο βρισκόμαστε εδώ;», όχι μου λέει. Το προκαλώ να σκεφτεί πως βρίσκουμε τα λεφτά για να κάνουμε ένα σχολείο, μια παιδική χαρά, ένα καινούργιο δρόμο… «Από την Περιφέρεια!» μου λέει τελικά, «όπως όταν θέλουμε λεφτά και πάμε στην τράπεζα, στο ATM».
Γελάσαμε.
Αλλά, αν το καλοσκεφτείς έτσι το έχουμε όλοι στο μυαλό μας. Οι μεγάλοι. Και για αυτό είναι τόσο μεγάλη πρόκληση… Και το ΠεΠ και η απορρόφηση κονδυλίων του ΕΣΠΑ.
…
*Το Πρόγραμμα ΠεΠ Θεσσαλίας 2021-2027, ένα από τα 13 Περιφερειακά Προγράμματα του ΕΣΠΑ 2021-2027 της Χώρας που συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) και το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο plus (ΕΚΤ+). Οι συνολικοί πόροι του Προγράμματος ανέρχονται σε 553.885.667 € σε όρους Δημόσιας Δαπάνης (με ποσοστό συγχρηματοδότησης 85%) εκ των οποίων τα 410.389.843€ (το 74,1% του συνολικού προϋπολογισμού του Προγράμματος) συγχρηματοδοτούνται από το ΕΤΠΑ και τα 143.495.824 € (το 25,9% του συνολικού προϋπολογισμού του Προγράμματος) συγχρηματοδοτούνται από το ΕΚΤ+.
Το Πρόγραμμα της Περιφέρειας Θεσσαλίας 2021-2027 αποτελεί βασικό εργαλείο προγραμματισμού και χρηματοδότησης για την κάλυψη σημαντικών αναπτυξιακών αναγκών της Περιφέρειας, σε συνέχεια της ΠΠ 2014-2020, κατά την οποία οι δύο διαδοχικές κρίσεις, οικονομική και υγειονομική, δεν επέτρεψαν στις σημαντικές παρεμβάσεις της Πολιτικής Συνοχής να αφήσουν ένα ισχυρό αναπτυξιακό αποτύπωμα.
Η πολιτική συνοχής είναι η βασική πολιτική επενδύσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης μέσω της οποίας στην Περιφέρεια Θεσσαλίας στο τρίτο έτος του Προγράμματος Θεσσαλίας 2021-2027 έχουν πραγματοποιηθεί σημαντικά έργα που αλλάζουν τη ζωή των Θεσσαλών πολιτών στην καθημερινότητά τους. Έχει απτά αποτελέσματα στον τόπο κατοικίας τους, τους αγγίζει στην καθημερινότητα τους.
Οι στόχοι της Πολιτικής Συνοχής του ΕΣΠΑ 2021-2027 αφορούν σε μια πιο έξυπνη, πράσινη, συνδεδεμένη, κοινωνική και κοντά στους πολίτες Ευρώπη. Και οι Προτεραιότητες είναι η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας, το Περιβάλλον και η Ανθεκτικότητα, η βελτίωση των Μεταφορικών Υποδομών, η Κοινωνική Συνοχή χωρίς αποκλεισμούς και η αντιμετώπιση της φτώχειας, οι Ολοκληρωμένες Χωρικές Παρεμβάσεις (ΟΧΕ) και η Τεχνική Βοήθεια.
Ελάτε στην ομάδα μας στο viber για να ενημερώνεστε πρώτοι για τις σημαντικότερες ειδήσεις
