Δημογραφικό: Η Ελλάδα γερνάει και στο… Δημόσιο

Η Ελλάδα κατατάσσεται ανάμεσα στις χώρες με τις πιο γερασμένες δημόσιες διοικήσεις στον ΟΟΣΑ, σύμφωνα με την έκθεση Government at a Glance 2025.

Συγκεκριμένα, περισσότερο από το 42,5% των εργαζομένων στη δημόσια διοίκηση της χώρας μας είναι ηλικίας 55 ετών και άνω, ένα ποσοστό που ξεπερνά κατά πολύ τον μέσο όρο του οργανισμού (27,1%). Μόνο η Ιταλία (55,7%) και η Ισπανία (47,7%) βρίσκονται πιο ψηλά στη σχετική κατάταξη.

Αυτό το γεγονός καταδεικνύει ένα σοβαρό πρόβλημα διαρθρωτικού χαρακτήρα: την απουσία ανανέωσης και την καθυστέρηση στην είσοδο νέων εργαζομένων στον δημόσιο τομέα. Όπως επισημαίνει η έκθεση, οι χώρες με έντονα «γερασμένες» διοικήσεις –όπως η Ελλάδα, η Ισπανία και η Πορτογαλία– αντιμετωπίζουν τον διπλό στόχο: αφενός, να αξιοποιήσουν την εμπειρία του υπάρχοντος προσωπικού· αφετέρου, να εγγυηθούν την ανανέωση και τη βιωσιμότητα του ανθρώπινου δυναμικού.

Χαμηλή εκπροσώπηση νέων και σε θέσεις ευθύνης

Στην περίπτωση της Ελλάδας, η ηλικιακή ανισορροπία δεν αφορά μόνο το σύνολο των δημοσίων υπαλλήλων, αλλά και τη στελέχωση θέσεων ευθύνης. Η έκθεση δείχνει ότι σε πολλές χώρες, όπως και στην Ελλάδα, οι νέοι (18–34 ετών) εκπροσωπούνται ελάχιστα: κάτω από το 10% σε θέσεις διευθυντικές ή διοικητικές, με τους νέους σε ανώτερες διοικητικές θέσεις να αποτελούν μόλις το 2,9% στην Ισπανία, και παρόμοια ποσοστά πιθανολογούνται και για την Ελλάδα.

Αντίθετα, σε χώρες όπως η Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο, εφαρμόζονται οργανωμένα προγράμματα για την είσοδο και επιτάχυνση της ανέλιξης νέων δημοσίων υπαλλήλων, όπως το Εθνικό Ινστιτούτο Δημόσιας Διοίκησης στη Γαλλία και το βρετανικό Fast Stream.

Η Ελλάδα και το γενικό πρόβλημα της γήρανσης στο Δημόσιο

Η ελληνική δημόσια διοίκηση αντιμετωπίζει ήδη πιέσεις λόγω των πολλών επικείμενων συνταξιοδοτήσεων, γεγονός που θα ενταθεί τα επόμενα 5-10 χρόνια. Η καθυστέρηση ή απουσία νέων διαγωνισμών και οι περιορισμένες προσλήψεις νέων αποφοίτων συμβάλλουν στο πρόβλημα.

Αξίζει να σημειωθεί ότι ο ΟΟΣΑ επισημαίνει πως η σταθερότητα του αριθμού των δημοσίων υπαλλήλων είναι κοινή σε πολλές χώρες, όμως μόνο λίγες –όπως η Λετονία, η Εσθονία και το Ηνωμένο Βασίλειο– κατόρθωσαν να ενισχύσουν το δημόσιο με νέο αίμα τα τελευταία χρόνια.

Στην Ελλάδα, το ποσοστό των δημοσίων υπαλλήλων ως μέρος του συνολικού εργατικού δυναμικού παραμένει σχετικά χαμηλό (εκτιμάται γύρω στο 14–15%), κάτω από τον μέσο όρο του ΟΟΣΑ (18,4%), ενώ οι σκανδιναβικές χώρες φτάνουν σε ποσοστά άνω του 25–30% (Νορβηγία: 30,1%, Σουηδία: 28,2%).

Τι προτείνει ο ΟΟΣΑ

Η έκθεση καλεί τις χώρες να διαμορφώσουν μια διαγενεακή ισορροπία στον δημόσιο τομέα, προκειμένου να διασφαλιστεί η διοικητική συνέχεια και η λειτουργική προσαρμοστικότητα. Η ύπαρξη μιας πολυγενεακής διοίκησης μπορεί να γεφυρώσει το χάσμα εμπειρίας και καινοτομίας, και να εξασφαλίσει επάρκεια στελεχών για τις μελλοντικές ανάγκες.

Σε αυτό το πλαίσιο, η Ελλάδα καλείται να αναζητήσει νέες στρατηγικές προσέλκυσης νέων υπαλλήλων, ανανεώνοντας όχι μόνο τα ηλικιακά δεδομένα, αλλά και την ίδια την εικόνα και λειτουργία του δημόσιου τομέα.

Πηγή: in.gr