Masterplan ΔΕΥΑΛ: 24 μέτρα και έργα ως το 2045 για την πλήρη κάλυψη των υδατικών αναγκών στη Λάρισα (φωτό)

Είκοσι τέσσερα μέτρα και έργα, άμεσου αλλά και μεσοπρόθεσμου χαρακτήρα, ύψους άνω των 170 εκατ. ευρώ προκρίνει η μελέτη του Γενικού Σχεδίου Διαχείρισης (Masterplan) Υδατικών Πόρων του Δήμου Λαρισαίων από τη ΔΕΥΑΛ, που παρουσιάστηκε σε σημερινή εκδήλωση, στις εγκαταστάσεις της Δημοτικής Επιχείρησης Ύδρευσης και Αποχέτευσης Λάρισας.

Κομβικά σημεία του Σχεδίου είναι η κατασκευή και λειτουργία της νέας ομάδας γεωτρήσεων στην περιοχή Αμυγδαλέας, με σταδιακή κατάργηση γεωτρήσεων λόγω κακής ποιοτικής ή/και ποσοτικής κατάστασης των Υπόγειων Υδρευτικών Συστημάτων στα οποία βρίσκονται -θα παραμείνουν ως εφεδρικό σύστημα ύδρευσης, καθώς και η κατασκευή Φράγματος, με προκρινόμενη τοποθεσία στο Κεφαλόβρυσο (θέση “Καλούδα” του Τιταρήσιου), με ταυτόχρονη λειτουργία ΥΗΣ, δυναμικότητας παραγωγής 2,6 GW σε ετήσια βάση.

Με το βλέμμα στις επόμενες γενιές

Πρωτοποριακή χαρακτήρισε την πρωτοβουλία για την εκπόνηση του Masterplan της ΔΕΥΑΛ ο Δήμαρχος Λαρισαίων και Πρόεδρος της Δημοτικής Επιχείρησης, κ.Θανάσης Μαμάκος, υπογραμμίζοντας την ανάγκη λήψης μέτρων στο παρόν, ώστε να διασφαλιστούν πλήρως οι ανάγκες των επόμενων γενεών, σε ένα βάθος 40 ετών.

«Είναι ένα σχέδιο που καλείται να ανταποκριθεί στη μεγαλύτερη πρόκληση που έχουμε μπροστά μας: την ορατή μείωση των διαθέσιμων υδατικών πόρων καθώς και τον κίνδυνο λειψυδρίας που μοιραία αντανακλάται στο σύνολο των υδατικών συστημάτων στην ευρύτερη περιοχή της Θεσσαλίας, αλλά και τη χώρα. Πρόκειται για ένα ακόμη στρατηγικό βήμα της ΔΕΥΑΛ, για την ορθολογική και αποδοτική διαχείριση των νερών, τόσο για την ύδρευση όσο και για την άρδευση, με κεντρική κατευθυντήρια γραμμή την ενθάρρυνση της βιώσιμης χρησιμοποίησης των φυσικών πόρων και την ενίσχυση της προστασίας του περιβάλλοντος», σημείωσε ο κ.Μαμάκος.

Ο ίδιος αναφέρθηκε στις πρωτοβουλίες και επαφές που είχε στις Βρυξέλλες, τόσο με τον Έλληνα Επίτροπο, κ.Απόστολο Τζιτζικώστα, όσο και με τη Γενική Διευθύντρια Περιφερειακής Πολιτικής και Αστικής Ανάπτυξης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Θέμιδα Χριστοφίδου, κατά τη συνεδρίαση της ΚΕΔΕ που πραγματοποιήθηκε στην έδρα της ΕΕ, πριν από μερικές ημέρες, προκειμένου να ανοίξει δίαυλος επικοινωνίας για τη χρηματοδότηση των έργων που προτείνει το Masterplan της ΔΕΥΑΛ.

Νωρίτερα, σε δηλώσεις του ο Αντιπρόεδρος της ΔΕΥΑΛ, κ.Κωνσταντίνος Αργυρόπουλος υπογράμμισε πως οι γεωτρήσεις της Αμυγδαλέας, καθώς και το φράγμα στο Κεφαλόβρυσο «θα λύσουν δια παντός το πρόβλημα υδροδότησης του Δήμου Λαρισαίων -και όχι μόνον, καθώς θα δύναται να λύσει και υδατικά ζητήματα όμορων Δήμων, από όπου θα διέρχεται ο κεντρικός αγωγός».

«Η κλιματική αλλαγή και το γεγονός ότι έχουμε Υπόγεια Υδατικά Συστήματα στη Λάρισα που είναι σε κακή ποιοτική/ποσοτική κατάσταση μας επιβάλλει εκ των προτέρων να πάρουμε μέτρα και να προτείνουμε έργα για το άμεσο μέλλον, αλλά και μεσοπρόθεσμα, ώστε όποιο πρόβλημα εμφανιστεί να μπορεί να αντιμετωπιστεί άμεσα», ανέφερε με τη σειρά του ο κ.Κ.Νικολάου, εκ της μελετητικής ομάδας του Masterplan της ΔΕΥΑΛ.

Να σημειωθεί ότι την εκδήλωση χαιρέτισαν ο Γραμματέας της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Θεσσαλίας και Στ.Ελλάδας, κ.Κωνσταντίνος Τζανακούλης, η βουλευτής ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ Λάρισας, κ.Ευαγγελία Λιακούλη και ο Πρόεδρος του Οργανισμού Διαχείρισης Υδάτων Θεσσαλίας (ΟΔΥΘ), καθηγητής Νικόλαος Δέρκας.

Το «παρών» έδωσαν μεταξύ άλλων, ο Δήμαρχος Κιλελέρ, κ.Αθανάσιος Νασιακόπουλος, οι Αντιδήμαρχοι κ.κ. Κωνσταντίνος Καλαμπαλίκης, Κωνσταντίνος Βλαχούλης και Ανδρέας Ανδριτσόπουλος, δημοτικοί σύμβουλοι, η γενική διευθύντρια της ΕΔΕΥΑ, κ.Όλγα Κοτσελίδου, στελέχη της ΔΕΥΑΛ καθώς και ΔΕΥΑ όμορων Δήμων, η αντιπρόεδρος του ΟΔΥΘ, κ.Ρένα Καραλαριώτου, ο σύμβουλος του Περιφερειάρχη Θεσσαλίας σε θέματα υδάτων Κώστας Γκούμας, ο τέως Δήμαρχος Λαρισαίων, κ.Απόστολος Καλογιάννης, εκπρόσωποι των σωμάτων ασφαλείας, κοινωνικών και επιστημονικών φορέων, εργαζόμενοι της ΔΕΥΑΛ, καθώς και απλοί πολίτες.

Στην ημερίδα, οι κύριοι ομιλητές ήταν οι κ.κ. Χ.Ανδρικόπουλος, Πολιτικός Μηχανικός MSc, Δρ. Σ.Καϊμάκη, Πολιτικός Μηχανικός Phd Κ.Νικολάου, Πολιτικός Μηχανικός MSc, Π.Καψάλης, Οικονομολόγος, οι οποίοι παρουσίασαν αναλυτικά την υφιστάμενη κατάσταση, τα στοιχεία που ελήφθησαν υπόψη για την κατάρτιση της Α’ φάσης του Masterplan, καθώς και τα μέτρα/έργα που προκρίνονται με ορίζοντα ως το 2045. Η μελέτη συντάχθηκε από την Ένωση Οικονομικών Φορέων A.D.T. ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΜΗΧΑΝΙΚΟΙ Α.Τ.Ε. – ADENS Α.Ε. και ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΑΨΑΛΗΣ.

Μέτρα και έργα

Στόχος είναι η πιο ορθολογική και αποδοτική διαχείριση των υδατικών πόρων της περιοχής ευθύνης της ΔΕΥΑΛ, με αξιοποίηση των επιφανειακών υδάτων -το φράγμα θα έχει δυνατότητα ταμίευσης περί των 25 εκατ. m3 νερού, με προτεραιότητα στην κάλυψη των αναγκών ύδρευσης, ενώ σε συνδυασμό με τις νέες γεωτρήσεις είναι δυνατή η εξοικονόμηση πρόσθετων 3,5 εκατ. m3 νερού, που μπορούν να διατεθούν για άρδευση επιπλέον 7.000 στρεμμάτων.

Η μελέτη που παρουσιάστηκε περιλαμβάνει δύο βασικές κατηγορίες μέτρων και έργων, βραχυπρόθεσμου και μεσοπρόθεσμου ορίζονται. Η πρώτη κατηγορία περιλαμβάνει μέτρα και έργα που αναμένεται να εφαρμοστούν και να λειτουργήσουν έως το 2030. Τα μέτρα εφαρμόζονται από την Έγκριση του Σχεδίου Διαχείρισης Υδατικών Πόρων (MasterPlan) ή είναι δυνατόν οι ενέργειες για την εφαρμογή τους να δρομολογηθούν άμεσα ή είναι δράσεις που έχουν ήδη ξεκινήσει να εφαρμόζονται ή έχουν ήδη ενταχθεί σε κάποιο πρόγραμμα χρηματοδότησης ή ο βαθμός ωριμότητας τους είναι τέτοιος ώστε να μπορούν να υλοποιηθούν μέχρι το 2030

Η δεύτερη κατηγορία, με μεσοπρόθεσμο ορίζοντα, περιλαμβάνει μέτρα που αναμένονται οι δράσεις προετοιμασίας και ωρίμανσης να ολοκληρωθούν μετά το 2030. Η πλήρης εφαρμογή τους θα υλοποιηθεί έως το 2045 και θα μπορούν να λειτουργούν ικανοποιώντας τις υδρευτικές και αρδευτικές ανάγκες έως το έτος στόχου ήτοι το 2065.

Το κόστος των βραχυπρόθεσμων μέτρων και έργων που προτείνονται ανέρχεται σε περίπου 51 εκατ. ευρώ, ενώ περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, κατασκευή και λειτουργία νέας ομάδας γεωτρήσεων στην Αμυγδαλέα, καθώς και νέα δεξαμενή (Αμυγδαλέα), της τάξης των 5.000 μ3, με ταυτόχρονη κατάργηση χρήσης γεωτρήσεων με ποσοτικές/ποιοτικές αποκλίσεις υδατικών πόρων, παράλληλα με σημαντικά μέτρα εξοικονόμησης και υδατικών πόρων και ενέργειας.

Το κόστος των μεσοπρόθεσμων μέτρων και έργων (οκτώ συνολικά), όπως προτείνονται από τη μελέτη, ανέρχεται σε περισσότερα από 120 εκατ. ευρώ, ενώ σε αυτή την κατηγορία περιλαμβάνεται και η κατασκευή φράγματος για τη συγκράτηση και αξιοποίηση των επιφανειακών υδάτων. Ως πιο πρόσφορη τοποθεσία, προκρίνεται η θέση “Καλούδα” στο Κεφαλόβρυσο της Ελασσόνας, μεταξύ επτά διαφορετικών περιοχών που μελετήθηκαν, καθώς διασφαλίζει χαμηλότερο κόστος κατασκευής (συνολικό κόστος ανά μ3 ωφέλιμου όγκου νερού: στα 7,98€/μ3), ενώ έχει και τη μεγαλύτερη ανάκτηση κόστους από την λειτουργία του ΥΗΣ (ετήσια παραγόμενη ενέργεια ~2,6GW με έσοδα ~280.000€/έτος).

Συμπεράσματα της μελέτης του Masterplan

Με τις προτάσεις που έγιναν εξασφαλίζεται σε κάθε χρονικό ορίζοντα:

– Ορθολογική και αποδοτική διαχείριση των νερών τόσο για την ύδρευση όσο και για την άρδευση με την βιώσιμη χρησιμοποίηση των φυσικών πόρων

– Ενίσχυση της προστασίας του περιβάλλοντος

– Ομαλή και απρόσκοπτη τροφοδότηση του υδροδοτικού συστήματος της ΔΕΥΑΛ με την εξασφάλιση εναλλακτικών πηγών τροφοδοσίας, ώστε σε περίπτωση απρόβλεπτου γεγονότος να είναι δυνατή η τροφοδοσία των καταναλωτών

– Η απλότητα λειτουργίας του δικτύου (λειτουργία κατά βάση με βαρύτητα).

– Η εξασφάλιση της κατάλληλης χωρητικότητας των δεξαμενών που τροφοδοτούν το δίκτυο

– Η εξασφάλιση ότι για τους κρίσιμους αγωγούς του εξωτερικού δικτύου υπάρχει η δυνατότητα γρήγορης κινητοποίησης, εντοπισμού και επιδιόρθωσης ζημιών

– Η μείωση χρήσης αντλητικών συγκροτημάτων

Να σημειωθεί ότι όλα τα προτεινόμενα μέτρα και έργα είναι απόλυτα συμβατά με την 2η Αναθεώρηση των ΣΔΛΑΠ ΥΔ Θεσσαλίας. Η λειτουργία των προτεινόμενων αρδευτικών έργων προϋποθέτει πρωτίστως την κάλυψη της ζήτησης της ύδρευσης από επιφανειακά ή και υπόγεια νερά. Όλα τα προταθέντα έργα αποτελούν τους βασικούς άξονες στους οποίους θα πρέπει να εστιάσει τον προγραμματισμό της η ΔΕΥΑΛ αλλά δεν είναι απολύτως δεσμευτικά. Θα πρέπει δε να επιβεβαιωθούν / επικαιροποιηθούν στα επόμενα αναγκαία στάδια μελετών (Προμελέτες και Οριστικές μελέτες) στα οποία και θα επιβεβαιωθεί η καταλληλότητα των εκτιμήσεων (κοινωνικών, γεωλογικών, γεωτεχνικών, περιβαλλοντικών και λοιπών τεχνικών χαρακτηριστικών) για την υλοποίηση των ανωτέρω προτάσεων.

Η παρουσίαση θα αναρτηθεί προς σχολιασμό στην ιστοσελίδα της ΔΕΥΑΛ, θα παραμείνει για διάστημα ενός (1) μηνός και θα συνταχθεί έκθεση διαβούλευσης με τα κύρια σχόλια του κοινού και σχετικές απαντήσεις.

Σήμερα η ΔΕΥΑΛ δεν αντιμετωπίζει πρόβλημα επάρκειας νερού. Ωστόσο το

Masterplan εκπονήθηκε για να υλοποιηθούν έγκαιρα οι αναγκαίες ενέργειες ώστε να επιτευχθεί και μελλοντικά η επάρκεια υδατικών πόρων μέσω προώθησης νέων έργων (διαγωνισμοί μελετών, ωρίμανση μελετών, περιβαλλοντική αδειοδότηση, εύρεση χρηματοδότησης, δημοπράτηση έργων) και να αυξηθούν οι πιθανότητες χρηματοδότησής τους από ευρωπαϊκά κονδύλια.

Βραχυπρόθεσμα-Μεσοπρόθεσμα – Masterplan ΔΕΥΑΛ

Δείτε φωτογραφίες: