Airbnb: Η στεγαστική κρίση εφιάλτης για τους Ευρωπαίους – Τι συμβαίνει σε Ισπανία, Ελλάδα

Την «πόρτα» της Ευρώπης έχει χτυπήσει η στεγαστική κρίση καθώς δημοφιλείς πόλεις αγωνίζονται για τις συνέπειες από τον υπερτουρισμό και τις βραχυχρόνιες μισθώσεις (Airbnb, Vrbo και Booking.com).

Oι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις εκτιμούν ότι υπηρεσίες όπως η Airbnb στην πραγματικότητα αφαιρούν μονάδες από την αγορά, αυξάνοντας το κόστος ενοικίασης για τους κατοίκους της πόλης. Με την ουσιαστική απαγόρευση της βραχυχρόνιας μίσθωσης, οι πόλεις στοιχηματίζουν ότι μπορούν να καταστήσουν πιο προσιτές κατοικίες περισσότερο διαθέσιμες.

Στην Ελλάδα, έχει διαμορφωθεί ένα νέο τοπίο από την αρχή του έτους στο καθεστώς της βραχυχρόνιας μίσθωσης καθώς έχουν δρομολογηθεί ένα πλέγμα παρεμβάσεων.

Μια από τις πιο σημαντικές αλλαγές είναι το «μπλόκο» στη δημιουργία νέων καταλυμάτων τύπου «Airbnb» στα τρία κεντρικά διαμερίσματα της Αθήνας. Πρόκειται για το 1ο, το 2ο και το τρίτο διαμέρισμα, τα οποία έχουν «πλημμυρίσει» από τέτοιου τύπου καταλύματα προκαλώντας ασφυξία στην αγορά ακινήτων.

Με το νέο πλαίσιο μπαίνει «απαγορευτικό» στη λειτουργία νέων καταλυμάτων από 1η Ιανουαρίου 2025 μέχρι 31 Δεκεμβρίου του ίδιου έτους.

Όσοι εντοπιστούν μέσω του Μητρώου Βραχυχρόνιων Μισθώσεων ή από τα στοιχεία που αποστέλλουν στην ΑΑΔΕ οι ψηφιακές πλατφόρμες Airbnb, Booking και Expedia Group/VRBO, ή όσοι βρεθούν κατόπιν διασταυρώσεων και ελέγχων της ΑΑΔΕ, θα κληθούν να πληρώσουν πρόστιμο ίσο με το 50% του εισοδήματος μέχρι τον έλεγχο με ελάχιστο ποσό τα 20.000 ευρώ, ενώ σε περίπτωση που υποπέσουν στο ίδιο παράπτωμα ξανά, το πρόστιμο θα είναι ίσο με το ποσό των εισπραχθέντων μισθωμάτων, με το ελάχιστο ποσό να μην είναι μικρότερο των 40.000 ευρώ.

Φρένο Airbnb σε Ισπανία

Η Ισπανία αποτελεί ένα από τα πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα της στεγαστικής κρίσης που αντιμετωπίζει σήμερα η Ευρώπη.

Από το 2015 μέχρι σήμερα σχεδόν το ένα δέκατο του συνολικού αριθμού των κατοικιών της χώρας έχει καταλήξει σε επενδυτές ή έχει γίνει ενοικιαζόμενα ακίνητα αφήνοντας στο περιθώριο τους κατοίκους.

Η απόφαση της ισπανικής κυβέρνησης να ζητήσει την αφαίρεση περίπου 66.000 ακινήτων από την πλατφόρμα της Airbnb, επικαλούμενη παραβίαση των κανόνων για τα τουριστικά καταλύματα φέρνει ανατροπές στον τομέα του τουρισμού και της στέγασης.

Οι καταχωρίσεις αφορούν ακίνητα που είτε δεν παρείχαν αριθμό άδειας λειτουργίας, είτε εισήγαγαν λανθασμένο ή ανύπαρκτο αριθμό, ενώ σε άλλες περιπτώσεις δεν καθορίστηκε το νομικό καθεστώς των ιδιοκτητών, με αποτέλεσμα να μην είναι σαφές αν πρόκειται για επαγγελματική δραστηριότητα ή για ιδιωτική χρήση.

Τα υπό εξέταση ακίνητα εντοπίζονται σε έξι περιφέρειες: Μαδρίτη, Ανδαλουσία, Καταλονία, Βαλένθια, Χώρα των Βάσκων και Βαλεαρίδες Νήσοι.

Πρόκειται για περιοχές με αυξημένη τουριστική ζήτηση, αλλά και έντονα προβλήματα στέγασης για τους μόνιμους κατοίκους.

Τέλος και στη Βαρκελώνη

Σε μια προσπάθεια να γίνει πιο προσιτή η στέγαση, η Βαρκελώνη θα γίνει η πρώτη ευρωπαϊκή πόλη που θα τερματίσει τις άδειες για βραχυχρόνιες μισθώσεις τύπου Airbnb. Με τον τρόπο αυτό ο Collboni ελπίζει ότι θα επαναφέρει 10.000 διαμερίσματα στην αγορά.

Επιπλέον, η κυβέρνηση της Καταλονίας έχει αναπτύξει σχέδια συνεργασίας με κατασκευαστές ακινήτων για την ανέγερση έως το 2030 περίπου 50.000 κατοικιών. Επίσης η τοπική αυτοδιοίκηση πιέζει να μειωθούν στο μισό οι χρόνοι έγκρισης για οικοδομικές άδειες.

Πολλοί όμως εξακολουθούν να κατηγορούν τις αρχές ότι αυτά τα μέτρα δεν κάνουν τίποτα για να λύσουν μια άμεση κρίση που αντιμετωπίζουν νοικοκυριά, σημειώνεται. Και πιέζουν την κυβέρνηση να υποχρεώσει ιδιοκτήτες και τράπεζες που υπολογίζεται ότι ελέγχουν περίπου 4 εκατ. άδειες κατοικίες στη χώρα, να τις ρίξουν στην αγορά για μακροχρόνιες ενοικιάσεις.