Δημήτρης Κουρέτας: Το σχέδιο της αγροτικής ανάπτυξης της Θεσσαλίας περνά μέσα από το νερό

Το υδατικό πρόβλημα της Θεσσαλίας, η σωστή διαχείριση υδάτινων πόρων και η έλλειψη αρδευτικού νερού είναι θέματα που βρίσκονται πολύ ψηλά στην ατζέντα του Δημήτρη Κουρέτα, Περιφερειάρχη Θεσσαλίας. Συμμετέχοντας μάλιστα στο 1ο Cantina Academy που πραγματοποιήθηκε με επιτυχία στις 30 Απριλίου 2025 στη Λάρισα με την υποστήριξη της εφημερίδας ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ, ο ίδιος έφερε στο προσκήνιο την ανθεκτικότητα της θεσσαλικής γεωργίας, τονίζοντας πως η Θεσσαλία εξακολουθεί να αντλεί πάνω από το 30% της οικονομικής της δραστηριότητας από την αγροτική παραγωγή, κατακτώντας πρωτιά σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο. Ο Δημήτρης Κουρέτας σχεδιάζει μία σειρά από καινοτόμα έργα και σημαντικές παρεμβάσεις για να αντιμετωπίσει στρατηγικά το υδατικό πρόβλημα και να διασφαλιστεί η σωτήρια αγροτική ανάπτυξη της περιοχής.

Αντιμετωπίζοντας το υδατικό πρόβλημα
Το υδατικό έλλειμμα της Θεσσαλίας ανέρχεται στα 465 εκατ. κυβικά νερού ετησίως. Τα πρώτα μέτρα που θα ληφθούν από την Περιφέρεια, υπολογίζεται ότι θα μειώσουν κατά 110 εκατ. κυβικά νερού την απώλεια: κατάργηση επιφανειακής άρδευσης με κανάλια, κλειστοί αγωγοί, πλήρης επέκταση της στάγδην άρδευσης, γεωργία ακριβείας (με αισθητήρες και χρέωση), ορθές καλλιεργητικές πρακτικές (χλωρή ρύπανση, αμειψισπορά) είναι τα βασικότερα.
Η δεύτερη σειρά μέτρων υπολογίζεται να μειώσει κατά 67 εκατ. κυβικά νερού και περιλαμβάνει δρομολογημένα έργα για δίκτυα μεταφοράς και διανομής νερού ταμιευτήρα Κάρλας, καθώς και φράγματα.
Θα ακολουθήσει η τρίτη φάση, που αναμένεται να μειώσει κατά 290 εκατ. κυβικά νερού, φτάνοντας τον επιθυμητό στόχο των 465 εκατ. κυβικών: Φράγματα σε Πύλη, Μουζάκι, Ενιπέα, Ταμιευτήρες Κάρλας και Κραννώνα, Τεχνητός εμπλουτισμός Χάλκης, Νεοχωρίτης, Πεδινές λιμνοδεξαμενές, Μεταφορά από Αχελώο, Έργα ορεινής υδρονομίας.

Το αρδευτικό πρόβλημα με αριθμούς
Αξίζει να σημειωθεί ότι η έλλειψη αρδευτικού νερού οδηγεί σε εγκατάλειψη αγροτικών εκτάσεων. Βασικός στόχος της Περιφέρειας Θεσσαλίας, είναι η επάνοδος των αρδευόμενων εκτάσεων στα 2,5 εκατ. στρέμματα (17.000 χλμ.), ώστε να βελτιωθεί η συνολική πρόσοδος από τη φυτική παραγωγή. Για να επιτευχθεί ο στόχος, απαιτούνται 5.100 χλμ., δεδομένου ότι τα υπόλοιπα περίπου 12.000 χλμ. αρδεύονται από υπόγεια νερά – ιδιωτικές κυρίως γεωτρήσεις. Το 2024 διέθετε 1.123 χλμ. και μέχρι το 2027 θα διαθέτει επιπλέον 1.207 χλμ. Επομένως, υπολείπονται 2.770 χλμ. που μεταφράζονται σε προϋπολογισμό ύψους 700 εκατ. ευρώ για να αγγίξει το επιθυμητό αποτέλεσμα.

Το στοίχημα της φυτικής παραγωγής
Η γεωργική παραγωγή της Θεσσαλίας (φυτική και ζωική) έχει συμβάλει σημαντικά στην εθνική οικονομία με τη συνολική πρόσοδο να ανέρχεται στα 2.107 εκατ. ευρώ, όταν τα 1.776 δισ. ευρώ προέρχονται μόνο από τη φυτική – σύμφωνα με επίσημα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ 2021. Ειδικότερα, τα οπωρολαχανικά δίνουν πρόσοδο 1,036 δις ευρώ και είναι δεύτερα σε εξαγωγές μετά τα γαλακτοκομικά! Στόχος είναι να αυξηθεί η αξία της φυτικής παραγωγής στα 2 δισ. ευρώ μέχρι το 2030, μέσα από μία σειρά σημαντικών παρεμβάσεων, όπως: Αύξηση δενδρωδών καλλιεργειών κατά 20% και των λαχανικών και σκαλιστικών κατά 10-15%, Ορθολογική αύξηση αρδευόμενων εκτάσεων (βαμβάκι, καλαμπόκι, μηδική) και νέες καλλιέργειες υψηλής προστιθέμενης αξίας (αρωματικά – φαρμακευτικά, κλπ), Ενεργειακές καλλιέργειες πολύ χαμηλού κόστους και για προστασία περιβάλλοντος στις εγκαταλειμμένες γαίες.

Οι στόχοι για τη ζωική παραγωγή
Παράλληλα, ο στόχος για την αύξηση της αξίας της ζωικής παραγωγής είναι τα 500 εκατ. ευρώ έως το 2030. Ο τεχνολογικός εκσυγχρονισμός, η εκτροφή ζώων υψηλών αποδόσεων με έμφαση στις ελληνικές φυλές προκειμένου να διασφαλιστούν τα προϊόντα ΠΟΠ, η χρήση ορθολογικών σιτηρεσίων, η εφαρμογή προγραμμάτων πρόληψης και επιτήρησης νοσημάτων και ελέγχου των ζωοτροφών, η μείωση κόστους παραγωγής, η αξιοποίηση υποπροϊόντων άλλων δραστηριοτήτων για την παραγωγή εναλλακτικών ζωοτροφών χαμηλού κόστους και υψηλής διατροφικής αξίας, η πλήρης αξιοποίηση των φυσικών βοσκότοπων, η κατασκευή βιοκλιματικών κτηνοτροφικών μονάδων, η συμπαραγωγή ενέργειας από απόβλητα των μονάδων και ταυτόχρονα αξιοποίηση τους και η χρήση των υπολειμμάτων καλλιεργειών ως ζωοτροφή είναι οι βασικές παρεμβάσεις που πρόκειται να γίνουν.

Όσο για το ζήτημα της βιοποικιλότητας, που αποτελεί ένα από τα βασικά πλεονεκτήματα της θεσσαλικής γης, εξετάζονται κίνητρα για καλλιέργεια ενεργειακών φυτών σε ερημοποιημένες ή υπό ερημοποίηση περιοχές, καθώς και παραγωγή ενέργειας ή βιοκαυσίμου και υποκατάσταση ενεργειακών αναγκών.
Η Θεσσαλία είναι δεύτερη μετά το Αιγαίο σε κίνδυνο ερημοποίησης και η Περιφέρεια προτείνει τη χρήση του Κανονισμού 2078 για επιδότηση μέτρων που θα συμβάλουν στη βελτίωση της γονιμότητας των εδαφών.

Τέλος, με στόχο τη θεσμική ενδυνάμωση και πολυεπίπεδη διακυβέρνηση, προτείνεται η Ίδρυση Κέντρου Διακυβέρνησης Αγροδιατροφικών Μεταβάσεων για την εξειδίκευση των πολιτικών στις ιδιαιτερότητες της Θεσσαλίας.
Όλα τα παραπάνω συνθέτουν το ολοκληρωμένο πρόγραμμα για την αγροτική ανάπτυξη της Περιφέρειας Θεσσαλίας. Από τη λήψη μέτρων για την άμεση αντιμετώπιση του υδατικού ελλείμματος, τα αντιπλημμυρικά έργα και την αύξηση της προστιθέμενης αξίας της γεωργικής παραγωγής μέχρι την ειδική μέριμνα για την προστασία του περιβάλλοντος και θεσμικές παρεμβάσεις προς την κατεύθυνση μιας πολυεπίπεδης διακυβέρνησης. Το κόστος υλοποίησης αυτού του άρτιου στρατηγικού σχεδίου ανέρχεται στα 2,85 δισ. ευρώ.

Πηγή: protothema.gr