Πότε αρχίσαμε να βάζουμε πάγο στα ποτά μας

Λίγα πράγματα είναι τόσο δροσιστικά όσο ένα παγωμένο ποτό σε μια ζεστή μέρα. Σήμερα, ο πάγος θεωρείται δεδομένος και αποτελεί βασικό στοιχείο στη βιομηχανία ποτών, με την παγκόσμια αγορά παγομηχανών να ξεπερνά τα 5 δισεκατομμύρια δολάρια. Κι όμως, ελάχιστοι έχουμε σκεφτεί πώς αυτή η απλή απόλαυση εξελίχθηκε σε καθημερινή συνήθεια.

Η ιστορία του πάγου είναι εκπληκτική: διατρέχει αιώνες και γεωγραφικά πλάτη, από αρχαίους πολιτισμούς μέχρι τη σύγχρονη τεχνολογία. Αυτοκράτορες που έφερναν πάγο από ορεινές κορυφές, βασιλείς που αποθήκευαν παγωμένες προμήθειες σε υπόγειες παγοθήκες και καινοτόμοι επιχειρηματίες που άλλαξαν τη ροή του εμπορίου – όλοι συνέβαλαν στο ταξίδι του πάγου μέχρι τα ποτήρια μας.

Πολύ πριν την εφεύρεση των ψυγείων, οι πρώτοι πολιτισμοί βρήκαν ευφάνταστους τρόπους να διατηρούν ποτά και τρόφιμα δροσερά. Στη Μεσοποταμία, γύρω στο 2100 π.Χ., ο βασιλιάς Shulgi της Ουρ κατέγραψε την κατασκευή μιας βασιλικής παγοθήκης, υποδηλώνοντας την πρώιμη χρήση αποθηκευμένου πάγου. Στην Κίνα της δυναστείας των Zhou, τον 11ο αιώνα π.Χ., η βασιλική αυλή διατηρούσε επίσημο σώμα για τη συγκομιδή πάγου κάθε χειμώνα, ο οποίος αποθηκευόταν και χρησιμοποιούνταν το καλοκαίρι για ψύξη τροφίμων, ποτών αλλά και για ιατρικούς σκοπούς.

Στην Περσία, τον 5ο αιώνα π.Χ., εμφανίστηκαν οι περίφημοι yakchals, θολωτά οικοδομήματα από ειδικά υλικά που διατηρούσαν τον πάγο ακόμα και μέσα στην έρημο. Το νερό κατευθυνόταν σε ρηχούς ταμιευτήρες ώστε να παγώσει κατά τη διάρκεια της νύχτας, και στη συνέχεια μεταφερόταν στα yakchals για αποθήκευση και μελλοντική χρήση.

Στην αρχαία Ρώμη, οι πλούσιοι μετέφεραν πάγο από τις Άλπεις για να δροσίζουν τα ποτά τους, ενώ ο αυτοκράτορας Νέρωνας λέγεται πως απολάμβανε ένα είδος πρώιμου σορμπέ με χιόνι, φρούτα και μέλι. Παρόμοιες πρακτικές υπήρχαν και στην Ιαπωνία της περιόδου Heian, όπου η αριστοκρατία αποθήκευε φυσικό πάγο σε υπόγειες κατασκευές (himuro) και τον κατανάλωνε κατά τους θερινούς μήνες, πολλές φορές σε μορφή λεπτοξυρισμένου πάγου με γλυκαντικές ουσίες.

Κατά την Αναγέννηση, η Ιταλία και η Γαλλία πρωτοστάτησαν στη χρήση του πάγου. Στην Ιταλία, κατασκευάζονταν οι λεγόμενες neviere, υπόγειες αποθήκες όπου διατηρούσαν πάγο από τις Άλπεις. Η χρήση του πάγου στα νοικοκυριά των ευγενών και στα βασιλικά τραπέζια έγινε ένδειξη καλής ζωής, ενώ από τον 17ο αιώνα εμφανίστηκαν και οι πρώτες μορφές παγωμένων επιδορπίων.

Για αιώνες, ο πάγος ήταν πολυτέλεια των λίγων. Αυτό άλλαξε δραστικά στις αρχές του 19ου αιώνα, όταν ο Αμερικανός επιχειρηματίας Frederic Tudor είδε την ευκαιρία να εμπορευτεί τον πάγο σε μεγάλη κλίμακα. Ξεκίνησε να συλλέγει πάγο από παγωμένες λίμνες στη Βοστόνη, τον συσκεύαζε με πριονίδι για μόνωση και τον εξήγαγε σε θερμά κλίματα, όπως οι Νότιες Πολιτείες και η Καραϊβική. Γνωστός πια ως «Βασιλιάς του Πάγου», καθιέρωσε ένα νέο παγκόσμιο εμπόριο.

Αρχικά, ο πάγος εμφανιζόταν κυρίως σε ξενοδοχεία και κοκτέιλ μπαρ της υψηλής κοινωνίας, με ποτά όπως το mint julep και το sherry cobbler να γίνονται μόδα. Ωστόσο, μέχρι τα τέλη του 19ου αιώνα, οι τεχνικές παραγωγής και διανομής είχαν εξελιχθεί σημαντικά, καθιστώντας τον πάγο πιο οικονομικά προσβάσιμο. Τελικά, με την εξάπλωση των οικιακών ψυγείων στον 20ό αιώνα, τα παγωμένα ποτά έγιναν κομμάτι της καθημερινότητας σχεδόν σε κάθε αμερικανικό σπίτι.

Πηγή: oneman.gr