Δημόσιο Χρέος: Πώς (και πότε) θα φτάσουμε στο ορόσημο του 100% του ΑΕΠ

Νωρίτερα από το εκτιμώμενο αναμένεται να «πέσει» το δημόσιο χρέος στο 100% του ελληνικού ΑΕΠ. Αυτό υποστηρίζουν αρμόδιοι παράγοντες του οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης, μιλώντας στον ΟΤ, οι οποίοι συνδέουν τη συγκεκριμένη εξέλιξη με την πρόωρη αποπληρωμή του πρώτου μνημονίου, για την οποία έκανε  λόγο ξανά χθες ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κυριάκος Πιερρακάκης. Με βάση την υπάρχουσα ανάλυση βιωσιμότητας του ελληνικού δημοσίου χρέους (DSA) του ΟΔΔΗΧ, το ποσοστό του αναμένεται να βρεθεί στο ορόσημο του 100% κατά το έτος 2037. Ωστόσο, η πρόωρη αποπληρωμή των μνημονίων της τάξης του 31,6 δισ. ευρώ αναμένεται να «φέρει αυτόν τον στόχο νωρίτερα, γύρω στο 2033 με 2034» ανέφερε αρμόδια πηγή του οικονομικού επιτελείου στον ΟΤ. Σύμφωνα με την ίδια πηγή, κάτι τέτοιο «θα αποτελέσει ένα πρώτο σημείο ισορροπία», υποστηρίζοντας ότι κάτι τέτοιο «θα δώσει ανάσα στη χώρα».

Οι στόχοι για το δημόσιο χρέος

Πριν από αυτό, στις επιδιώξεις της χώρας βρίσκεται το να «περάσει» στη δεύτερη θέση των πιο χρεωμένων χωρών της ευρωζώνης (με πρώτη την Ιταλία), κάτι που αναμένεται να πραγματοποιηθεί το 2029, σύμφωνα με την τελευταία έκθεση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου. Σε κάθε περίπτωση, η Ελλάδα στοχεύει στην πρόωρη αποπληρωμή, έως το 2031, των 31,6 δισ. ευρώ που υπολείπονται από το πρώτο μνημόνιο, ποσό που υπό κανονικές συνθήκες θα αποπληρωνόταν με τριμηνιαίες δόσεις από το 2029 έως το 2041. Για φέτος, σημαντικός είναι ο σταθμός της πρόωρης αποπληρωμή 5 δισ. ευρώ τον Δεκέμβριο του 2025, που αποτελούν μέρος των 31,6 δισ ευρώ που απομένουν από το πρώτο μνημόνιο.

Οι πρόωρες αποπληρωμές

Πώς κατανέμονται όμως αυτά τα χρήματα; Επί της ουσίας, από τα δάνεια του πρώτου μνημονίου εκκρεμεί μόνο το διμερές δάνειο με τα κράτη-μέλη της Ευρωζώνης, με την κωδική ονομασία Greek Loan Facility (GLF). Από το δάνειο αυτό η Ελλάδα έχει εξοφλήσει πρόωρα 18,5 δισ. ευρώ, κάτι που «καλύπτει» τη χώρα μας μέχρι το 2032

Αξίζει να υπενθυμιστεί ότι αναφορικά με τις πρόωρες αποπληρωμές, έχουν προηγηθεί τον Μάρτιο του 2019 (2,7 δισ. ευρώ προς ΔΝΤ), τον Μάρτιο του 2021 η πρόωρη αποπληρωμή 2,65 δισ. ευρώ και για το 2023 μαζί με την πλήρη πρόωρη προεξόφληση των δανείων του ΔΝΤ ύψους 1,86 δισ. ευρώ), ενώ ακολούθησε μια ακόμα πρόωρη αποπληρωμή δανείων GLF ύψους 5,29 δισ. ευρώ τον Δεκέμβριο του 2023. Στα παραπάνω θα πρέπει να συμπεριληφθεί και η τριπλή δόση ύψους 7,93 δισ. ευρώ τον Δεκέμβριο του 2024.

Ήδη μέχρι στιγμής το Ελληνικό Δημόσιο προεξόφλησε και αποπλήρωσε πλήρως τα δάνεια του ΔΝΤ, ενώ από τα διμερή δάνεια GLF, αρχικού ύψους 52,9 δισ. ευρώ, έχει ήδη αποπληρώσει ποσό 21,3 δισ. ευρώ. Το υπολειπόμενο ποσό των συγκεκριμένων δανείων ανέρχεται σε 31,6 δισ. ευρώ (όπως προαναφέρθηκε) και προγραμματιζόταν να αποπληρωθεί σε σχεδόν ισόποσες τριμηνιαίες δόσεις από το 2029 έως το 2041, σύμφωνα με το αρχικό πρόγραμμα αποπληρωμής.

Ωστόσο, η νέα στρατηγική προβλέπει την αποπληρωμή του προαναφερόμενου ποσού μέχρι και το τέλος του 2032.

Το προφίλ

Η γενική εικόνα που επικρατεί στον ΟΔΔΗΧ είναι της συγκρατημένης αισιοδοξίας. Κι αυτό γιατί σύμφωνα με πηγές του οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης, το χαρτοφυλάκιο δημοσίου χρέους γενικής κυβέρνησης το οποίο, με στοιχεία τέλους 2024, έχει τα ακόλουθα βασικά χαρακτηριστικά:

-Ύψος χρέους: 364,8 δισ. ευρώ

-Μέση σταθμική διάρκεια χρέους: 18,8 έτη

-Μέση σταθμική διάρκεια ανατιμολόγησης: 18,2 έτη

-Ετήσιο κόστος εξυπηρέτησης: 1,73%

Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, από τους προαναφερόμενους δείκτες, προκύπτει ότι το ελληνικό δημόσιο χρέος, με όρους χαρτοφυλακίου αναφοράς (benchmark portfolio), επί της ουσίας προσομοιάζει με ένα ομόλογο, το οποίο θα πρέπει να αποπληρωθεί εφάπαξ μετά από περίπου 19 έτη, που δεν διατρέχει κανέναν κίνδυνο αγοράς (επιτοκιακό, συναλλαγματικό, κλπ.), με σταθερό και προβλέψιμο κόστος εξυπηρέτησης για όλη τη διάρκεια μέχρι τη λήξη του, της τάξεως του 1,73%.

Άλλωστε, σύμφωνα με πηγή του ΟΔΔΗΧ με την οποία συνομίλησε ο ΟΤ, η ανάλυση βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους είναι θετική ακόμη και στην περίπτωση που η μακροπρόθεσμη ανάπτυξη κινηθεί στη  περιοχή του 0,4%-0,8%, σύμφωνα με το πιο ακραίο σενάριο