Το 9ο Γυμνάσιο Λάρισας στην Ιερά Μονή Αγίου Δημητρίου Στομίου

Την Τετάρτη 30 Απριλίου 2025 στο πλαίσιο του Πολιτιστικού Προγράμματος που εκπονείται στο σχολείο μας με τίτλο «Τόποι, μνημεία και άνθρωποι στη Βυζαντινή Θεσσαλία», οι μαθητές και οι μαθήτριες της Β΄ τάξης που συμμετέχουν στο πρόγραμμα, είχαν την ευκαιρία να επισκεφτούν την Κομνήνειο Ι. Μ. Κοιμήσεως της Θεοτόκου και Αγ. Δημητρίου στο Στόμιο Λάρισας.

Ο Ηγούμενος π. Πολύκαρπος Σαρμανιώτης και οι πατέρες της Ι. Μονής μας υποδέχτηκαν με χαρά και μας ξενάγησαν στους χώρους της Μονής. Οι μαθητές ενημερώθηκαν για το ιστορικό της μονής από την ίδρυσή της ως σήμερα. Από τον 5ο αι π.Χ. υπήρχε στο χώρο αυτό αρχαίος ειδωλολατρικός ναός και στην ίδια θέση τον 4ο ή 5ο αι μ.Χ. οικοδομήθηκε χριστιανικός ναός που καταστράφηκε. Η ίδρυση όμως, της μονής με τη μεγαλοπρεπή βασιλική που σήμερα βλέπουμε αναστηλωμένη, τοποθετείται στον 12ο αι. από τη δυναστεία των Κομνηνών, γεγονός που δικαιολογεί και την επωνυμία «Κομνήνειος». Ανακαινιστική επιγραφή στο τείχος της αυλής πάνω από την Πύλη μαρτυρεί την επανίδρυσή της το 1492. Η ακμή της μονής παρατηρείται τον 16ο αι., όταν διέθετε 300 μοναχούς και πολλά κειμήλια, τα οποία καταστράφηκαν την περίοδο της Τουρκοκρατίας και της Επανάστασης του 1821. Το μοναστήρι πυρπολήθηκε την περίοδο της κατοχής από τους Γερμανούς. Έκτοτε παρέμεινε ερειπωμένο μέχρι το 1970 που αναστηλώθηκε. Το 2000 δημοσιεύθηκαν αναπαραστάσεις του Βυζαντινού καθολικού, βάσει των οποίων εγκρίθηκε η μελέτη για την αναστήλωση από την 7η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων.

Τελικά, η αναστήλωση πραγματοποιήθηκε και ολοκληρώθηκε χάρη στις άοκνες προσπάθειες και θυσίες των μοναχών. Το καθολικό, που είναι τρίκογχη σταυροειδής τρουλαία βασιλική με τέσσερα παρεκκλήσια, είναι ξεχωριστής αρχιτεκτονικής. Στον αύλειο χώρο διαμορφώθηκε γλυπτοθήκη, όπου προστατεύονται σπουδαίας τέχνης επιγραφές, κίονες, κιονόκρανα και πολλά θραύσματα αρχαιολογικού ενδιαφέροντος. Η τάξη και η καθαριότητα μέσα στο υπέροχο φυσικό τοπίο, μας έδωσαν το αίσθημα της ψυχικής ηρεμίας. Βέβαια, η μονή αποτελούσε ασφαλές καταφύγιο για τους κατατρεγμένους Έλληνες και πρόσφερε μεγάλες υπηρεσίες στους κλεφτοαρματολούς της περιοχής.

Ο πανοσιολογιότατος π. Πολύκαρπος τόνισε στα παιδιά ότι τα μνημεία «φωνάζουν», πρέπει να ακούμε τη φωνή τους, είναι οι μάρτυρες του παρελθόντος που μιλούν για Χριστό και Ελλάδα. Οφείλουμε να τα σεβόμαστε, να μην τα καταστρέφουμε, να τα μελετούμε, γιατί καθρεφτίζουν τον πολιτισμό μας, υπενθυμίζουν την ταυτότητά μας και είναι η παρακαταθήκη μας για το μέλλον

Μετά από το φιλόξενο κέρασμα και την ευλογία της εικόνας της Παναγίας Οδηγήτριας που μας πρόσφερε ο Γέροντας, αποχωρήσαμε γεμάτοι ικανοποίηση και χαρά. Η στάση μας στην παραλία του Στομίου επέτρεψε στα παιδιά να χαρούν την ομορφιά της θάλασσας, να γευτούν διάφορα εδέσματα των κοντινών καταστημάτων και να συζητήσουν τους προβληματισμούς τους με τις συνοδούς καθηγήτριες, Αλίγκα Β., Αντάρα Φ. και Παρλαβάντζα Ε.

Ευχαριστούμε θερμά τον ηγούμενο και όλους τους πατέρες της Μονής για τη φιλοξενία, τον κόπο και για το χρόνο που μας διέθεσαν.