Λαρισαίοι και ιταλικός καφές: Μια σχέση που αντέχει στον χρόνο

Πόσες και πόσες φορές δεν έχουμε διαφημίσει την πόλη μας σε φίλους και γνωστούς, εντός και εκτός των τειχών, ως την πόλη του καφέ; Υπάρχουν δεδομένα που αποδεικνύουν ότι οι Λαρισαίοι έχουν αναπτύξει ιδιαίτερη σχέση μαζί του; Κι αν αυτό ισχύει, πότε ξεκίνησε αυτός ο δεσμός και με ποιο είδος καφέ συγκεκριμένα;

Μια σύντομη έρευνα μας ήταν αρκετή για να δώσει τις απαντήσεις. Τα τελευταία 20-25 χρόνια ο ιταλικός espresso έχει κατακλύσει την αγορά του καφέ στη Λάρισα -είτε με τη μορφή του παραδοσιακού ζεστού espresso, είτε με τη μορφή του freddo espresso και cappuccino-. Όπως χαρακτηριστικά μας είπε η κα Άννα Μαρία Μπρέζα, επίσημη αντιπρόσωπος της εταιρείας Lavazzaστο Νόμο Λάρισας, «…η σχέση του Λαρισαίου με τον καφέ είναι διαχρονική.» Υπήρχε και πριν την εισαγωγή του espresso, με κύριες επιλογές τον στιγμιαίο καφέ (νες ή φραπέ) και φυσικά τον all timeclassic ελληνικό! «…Ωστόσο, αυτό που έχει αλλάξει σε αυτό τον δεσμό είναι ότι από τη στιγμή που πρωτο-εισήχθη στην πόλη ο espresso σε κεντρικό καφέ -στο Απέριττον το 1993 – ο δεσμός αυτός απέκτησε εξολοκλήρου χρώμα ιταλικό! Συνεπώς άλλαξε η κουλτούρα γύρω από τον καφέ. Όχι η συνήθεια!»

Η πρώτη ιταλική εταιρεία που άρχισε να διεισδύει στα καφέ του κέντρου της πόλης και να κερδίζει όλο και περισσότερο έδαφος σταδιακά, ήταν η εταιρεία Illy. Στη συνέχεια και η εταιρεία Lavazzaκέρδισε σημαντικό μερίδιο στην αγορά, ενώ σήμερα οι δύο εταιρείες παραμένουν οι μεγαλύτεροι προμηθευτές στα κεντρικά μαγαζιά της Λάρισας. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με την κα Ελένη Μακρή, την κύρια αντιπρόσωπο της εταιρείας Illy και Dimello στη Λάρισα, η κατανάλωση του espresso κατά τις τελευταίες δεκαετίες – από το 2000 έως και σήμερα – γνώρισε θεαματική άνοδο: «Το 2002 η κατανάλωση του espresso στην πόλη ανερχόταν περίπου σε 8 τόνους και μόλις σε έναν χρόνο, το 2003 η κατανάλωση σχεδόν τριπλασιάστηκε! Από το 2003 και για μια πενταετία, η κατανάλωση του ιταλικού καφέ στα κεντρικά μαγαζιά της πόλης αυξήθηκε περίπου κατά 600%!»

Το εντυπωσιακό στοιχείο σύμφωνα με την κα Μακρή, είναι ότι η κατανάλωση του espresso σε όλες του τις μορφές, στα καφέ της πόλης μας δεν έχει μειωθεί καθόλου. Βαίνει συνεχώς ανοδικά, γεγονός που μας επιβεβαίωσε και η κα Μπρέζα της εταιρείας Lavazza. Mάλιστα, η ανοδική αυτή πορεία δεν γνώρισε ύφεση, κατά την περίοδο της οικονομικής κρίσης και των capital controls, ούτε κατά τα δύο σκληρά lock-down εν μέσω πανδημίας.

«Ποιοι είναι οι λόγοι που κατά τη γνώμη σας, δημιούργησαν και σταδιακά ισχυροποίησαν αυτόν τον δεσμό των Λαρισαίων με τον ιταλικό καφέ;» ρωτήσαμε και τις δύο κυρίες. Η αντιπρόσωπος της εταιρείας Illy, κα Μακρή εντοπίζει ως σπουδαιότερο λόγο στην ισχυροποίηση του δεσμού, την ανακάλυψη του freddo espresso και cappuccino, η οποία είναι αμιγώς ελληνική: «Τη χρονιά 1987-1988 εισήχθη για πρώτη φορά στην Ελλάδα ο ιταλικός καφές espresso από τον Γιάννη Ιωσηφίδη, ιδρυτή της KAFEA TERRA. Στη Λάρισα εισήχθη αρχές της δεκαετίας του 1990.  Η ανακάλυψη του freddo το 2000 από τη συγκεκριμένη εταιρεία, με έδρα την Αθήνα ήταν καθοριστικής σημασίας για την πορεία του ιταλικού καφέ όχι μόνο στη Λάρισα αλλά σε όλες τις ελληνικές πόλεις. Οι επιχειρηματίες της Λάρισας  μαζί με τον Διονύση Τσεκούρα – ο μεγαλύτερος έμπορος του ιταλικού καφέ στην πόλη της Λάρισας, για πολλά χρόνια- ακολούθησαν τις νέες τάσεις, με αποτέλεσμα να συμβάλλουν σημαντικά στην ισχυροποίηση του δεσμού τα χρόνια που ακολούθησαν. Σήμερα, 8 στους 10 καφέδες που καταναλώνονται την ημέρα στη Λάρισα είναι freddo espresso. Να σημειωθεί ότι για την παρασκευή του freddo είτε espresso είτε freddo cappuccino, χρησιμοποιούνται 2 δόσεις καφέ και όχι μια, όπως στο ζεστό espresso.».

Με τη σειρά της, η κα Μπρέζα της εταιρείας Lavazza, αποδίδει τα 29 χρόνια σχέσης των Λαρισαίων με το brand Lavazza, αφενός στη συνεχώς εξελισσόμενη τεχνογνωσία της αναβαθμισμένης ποιότητας του πράσινου καφέ (η Lavazza έχει πιστοποίηση rainforest Alliance) και του τρόπου ψησίματος του καφέ από τους Ιταλούς. Αφετέρου στον τρόπο παρασκευής του καφέ από τους Έλληνες επιχειρηματίες, ο οποίος αναβαθμίζεται συνεχώς : «…Η εξελισσόμενη τεχνογνωσία έχει βελτιώσει δραστικά την ποιότητα της καφεΐνης. Αυτό το στοιχείο είναι ιδιαίτερα σημαντικό για τους καταναλωτές του καφέ σε μια πόλη όπως η Λάρισα, διότι σταδιακά οι καταναλωτές αποκτούν γνώση της ποιότητας του καφέ, χτίζουν σχέση εμπιστοσύνης με τα brands του ποιοτικού καφέ, και αναζητούν τον ποιοτικό καφέ και μόνο.» Κατά την ίδια, σε αυτό το στοιχείο αποδίδονται δύο ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που παρατηρούνται στην κατανάλωση του espresso στην πόλη της Λάρισας: πρώτον, η σταδιακή μείωση της ζάχαρης και του γάλακτος ανά ατομική κατανάλωση καφέ. Δεύτερον, η αύξηση της ποσότητας κατανάλωσης καφέ ανά καταναλωτή (π.χ. τετραπλή δόση κατανάλωσης espresso αντί για μία ή δύο δόσεις).

Σημαντική επίσης είναι και η νέα τάση που έχει παρατηρηθεί την τελευταία κυρίως δεκαετία (κυρίως από το 2012 και μετά), η οποία έχει δημιουργήσει δύο «ρεύματα» κατανάλωσης: Το πρώτο -stayin-κατά την οποία οι Λαρισαίοι -με τις ώρες συνήθως- απολαμβάνουν τον ιταλικό τους καφέ σε κάποιο μαγαζί της πόλης, έχει κυρίως συνδεθεί με τα brands Illy και Lavazza. Το δεύτερο – take away-, επιγέννημα της ανάπτυξης των γνωστών αλυσίδων καφέ στην πόλη, έχει κυρίως συνδεθεί με το brand Dimello, όπως μας ανέφερε η κα Μπρέζα.

Κατά συνέπεια, δικαίως η Λάρισα διεκδικεί τον τίτλο του πρωταθλητή στην κατανάλωση του καφέ, πλην όμως θα πρέπει να προσθέσουμε στον τίτλο της εφεξής: Λάρισα, η πόλη του ιταλικού καφέ! «Stay-in or take-away», είναι βέβαιο ότι «this is our way», για πολλά χρόνια ακόμη!

Ρεπορτάζ: Κατερίνα Δημηνίκου