«Να σε ζηλεύουν πιο καλά, παρά να σε λυπούνται»

Του Θωμά Παπαλιάγκα, δικηγόρου

Το μεγαλύτερο δώρο που μπορούσαν να κάνουν στη νέα ηγεσία του ΠΑΣΟΚ τα δύο μεγάλα κόμματα του «κουτσού» δικομματισμού ήταν ότι της επιτίθενται ταυτόχρονα και με σφοδρότητα. Χαρακτηριστικό είναι ότι έκαναν την ίδια πανομοιότυπη κριτική για την, κατ’ αυτούς, αντιφατική στάση του στην πρόσφατη πρόταση μομφής. Αμφότεροι είπαν ότι το «ναι στην πρόταση μομφής, όχι σε πρόωρες εκλογές», όπως ερμηνεύθηκε το «ναι στην πρόταση μομφής, είμαστε έτοιμοι όποτε γίνουν εκλογές», ήταν αντιφατικό. Η κριτική και των δύο ακούστηκε κάπως σαν το «Η νύφη το ’σκασε». Και έψεξαν την πολιτική των «ίσων αποστάσεων».

Άσχετα από το αν η πολιτική των ίσων αποστάσεων πράγματι ασκείται ή όχι από την ηγεσία του ΠΑΣΟΚ, πράγμα που δεν είναι ευδιάκριτο, ευδιάκριτη είναι μία αγωνία να μην ταυτιστεί με το ένα ή το άλλο «μεγάλο» κόμμα. Και αυτό είναι εύλογο.

Αυτή η αγωνία προέρχεται από το ίδιο το DNA του ΠΑΣΟΚ, το οποίο, ασχέτως εκλογικής επίδοσης, νιώθει μεγάλο κόμμα. Έχει σύμφυτη την κυβερνησιμότητα και αναμένει ότι ευλόγως κάποτε θα ανακάμψει ως ένας εκ των δύο πόλων εξουσίας. Προέρχεται επίσης από το ίδιο το στελεχικό του δυναμικό, το οποίο είναι, δυσανάλογα των ποσοστών του, πολυπληθές και με ικανότητες. Προέρχεται από αρκετούς από τους ψηφοφόρους του, οι οποίοι έτσι γαλουχήθηκαν ή συνήθισαν. «Το ΠΑΣΟΚ στην κυβέρνηση, ο λαός στην εξουσία», όπως έλεγε το σύνθημα του 1981.

Προέρχεται από το γεγονός ότι από το 2015, όταν το ΠΑΣΟΚ έπαυσε πλέον να είναι στην κυβέρνηση, όλες ανεξαιρέτως οι κυβερνήσεις χρησιμοποίησαν πολλά στελέχη του, αρκετά εκ των οποίων μάλιστα έδωσαν τον τόνο στις κυβερνήσεις που συμμετείχαν. Σε τέτοιο σημείο μάλιστα ώστε να ακούγεται το ευφυολόγημα «ό,τι και αν ψηφίσεις, το ΠΑΣΟΚ κυβερνάει στο τέλος».

Ο ενθουσιασμός που έφερε η νέα ηγεσία έχει αποτυπωθεί σε όλες τις δημοσκοπήσεις. Πιο ενδιαφέρον από τα ευρήματα, πέραν των αριθμών στην πρόθεση ψήφου, είναι στο ερώτημα «ποιος εκφράζει καλύτερα το κέντρο». Οι απαντήσεις δίνουν 30,1% στον Ν. Ανδρουλάκη, 26,4% στον Κυρ. Μητσοτάκη και 19,4% στον Αλ. Τσίπρα (Οικονομικό Βαρόμετρο GPO Ιανουαρίου 2022). Και μιλάμε για εκλογές που πάντοτε σχεδόν κρίνονται στον χώρο του κέντρου.

Με όλα αυτά μοιάζουν αυξημένες οι πιθανότητες το ΠΑΣΟΚ να λάβει ένα εντυπωσιακά μεγαλύτερο ποσοστό σε σχέση με αυτό των εκλογών του 2019. Η εκλογή της νέας ηγεσίας, το σχεδόν 70% που έλαβε και το πλήθος των 240.000 ψηφοφόρων αποτελούν σπουδαία πολιτική προίκα.

Όπως σπουδαία πολιτική προίκα στο επίπεδο των συμβολισμών αποτελεί η νίκη της προοδευτικής παράταξης κατά της οικογενειοκρατίας (χωρίς αυτό να αποτελεί μομφή προς το πρόσωπο του Γ. Παπανδρέου, ο οποίος έθεσε σοβαρά πολιτικά θέματα κατά τη σύντομη προεκλογική εκστρατεία του). Σκέφτεται κανείς αν και πόσο πιθανό θα ήταν να χάσει εσωκομματική εκλογή στη Ν.Δ. ένα μέλος της οικογένειας Καραμανλή;

Μετά τον Δεκέμβρη λοιπόν όλα τα βλέμματα είναι στραμμένα στον Ν. Ανδρουλάκη, από τον οποίο οι πολίτες περιμένουν μανιφέστο, πολιτικές θέσεις και στρατηγική. Ο αργός ρυθμός με τον οποίο ξεδιπλώνονται αυτά έχει αρχίσει να τίθεται στη συζήτηση. Όμως πριν αλέκτορα φωνήσαι, το ΠΑΣΟΚ δέχεται πυρ βροχηδόν από τα δύο «μεγάλα» κόμματα. Με πανομοιότυπη κριτική τις περισσότερες φορές.

Δεν μπορούσε κανείς να φανταστεί μεγαλύτερο δώρο προς τη νέα ηγεσία. Δείχνει την αγωνία και των δύο για το πόσο το ΠΑΣΟΚ μπορεί να μεγαλώσει. Από τη μία πλευρά είναι η ανησυχία του Πρωθυπουργού ότι θα είναι πολύ πιο αξιόμαχη αξιωματική αντιπολίτευση από το ΣΥΡΙΖΑ, από την άλλη πλευρά το άγχος του Αλ. Τσίπρα μήπως ο ΣΥΡΙΖΑ χάσει τη θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης (δεδομένου ότι κυβέρνηση δεν φαίνεται να ξαναγίνεται στο ορατό μέλλον). Είναι απλώς ομολογία και των δύο ότι φοβούνται τη δυναμική του ΠΑΣΟΚ.

Για τη δε νέα ηγεσία του ΠΑΣΟΚ, μου έρχονται στο μυαλό οι στίχοι του λαϊκού τραγουδιού «Να σε ζηλεύουν πιο καλά, παρά να σε λυπούνται».