Πως η Λάρισα γίνεται κέντρο παροχών υγείας και προορισμός πανελλαδικώς – Στην δεκαετία της κρίσης 10 επενδύσεις σε κλινικές και κέντρα αποκατάστασης – Ολοκληρώνονται άλλες 4

Η Λάρισα μεταπολεμικά παρουσίασε μια σταθερή πορεία ανάπτυξης σε σχέση με τις επενδύσεις στον τομέα της υγείας. Από το 1947 και μετά που ιδρύεται η Χειρουργική Κλινική Γ.Ι. Κατσίγρα στην πλατεία Ταχυδρομείου, η οποία λειτούργησε μέχρι το 1987 στο κτίριο που σήμερα στεγάζεται η Ιατρική Σχολή, έχει περάσει πολύς καιρός για να φτάσουμε στην εικόνα του σήμερα.

Συγκεκριμένα, η πόλη της Λάρισας διαθέτει περί τις 16 εν ενεργεία κλινικές συμπεριλαμβανομένων γενικών, ψυχιατρικών και νευρολογικών, κέντρων αποκατάστασης, ενώ αναμένεται μέσα στους επόμενους μήνες να υλοποιηθούν άλλες τέσσερις μεγάλες επενδύσεις στο χώρο της υγείας.

Μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του ΄90, οι Λαρισαίοι κλινικάρχες ήταν γιατροί οι οποίοι παράλληλα με τα ιατρεία τους δημιουργούν τις πρώτες κλινικές στην πόλη. Γιώργος Κατσίγρας, όπως αναφέρθηκε ανωτέρω, Κλέων Κατσίγρας που τη δεκαετία του ΄50 ανοίγει χειρουργική κλινική επί της Κούμα και εν συνεχεία το 1970 σε συνεργασία με τον γιατρό Βασίλη Ζαχαρούλη ιδρύει τον «Ευαγγελισμό» στη οδό Παπακυριαζή. Ακολουθεί το 1954 η ψυχιατρική κλινική του Μιχαήλ Θωμά, η πρώτη στη Λάρισα, η οποία για δύο χρόνια λειτουργεί στην Ογλ 24 και το 1957 μεταφέρεται σε ιδιόκτητες εγκαταστάσεις στον οδό Βόλου όπου και λειτουργεί μέχρι σήμερα στην τελική της μορφή που απέκτησε με τη δημιουργία της νέας πτέρυγας το 1997. Το 1958 ο Κλέαρχος Σάπκας ανοίγει τη δική του Ιδιωτική Γενική Κλινική επί της Κούμα και είναι η δεκαετία που ο ψυχίατρος Μάκης Λαχανάς δημιουργεί μια μικρή ψυχιατρική κλινική στην οδό Βόλου.

Ο νευρολόγος-ψυχίατρος Αλέξανδρος Ντίνας ανοίγει το 1961 τη δική του κλινική «Καλυψώ» η οποία αρχικά στεγάζεται για τρία χρόνια στο κτίριο των Μουσών, εν συνεχεία μεταφέρεται στη οδό Φαρσάλων μέχρι το 2004 όταν και ακολουθεί η μετεγκατάστασή της στην Μαβίλης 14 όπου και λειτουργεί μέχρι σήμερα.  Είναι το 1964 όταν ο μαιευτήρας Στεργίου φτιάχνει την κλινική «Μητέρα» η οποία λειτουργεί μέχρι το 1989.Το 1967 ανοίγει η «Θεοτόκος» του γιατρού Σωτηρίου, το 1978 ιδρύεται η μαιευτική κλινική του ιατρού Ρίζου «Ιπποκράτης» στη οδό Μανδηλαρά 23 που παραμένει σε λειτουργία μέχρι σήμερα. Σε αυτό το σημείο αξίζει να αναφερθεί ότι από τις πρώτες μαιευτικές κλινικές στη Λάρισα ήταν εκείνες του Ρίζου και του Βασίλα, οι οποίες δεν υπάρχουν πλέον, όπως και η Κλινική Γκαράνη στην οδό Παπαναστασίου που έχει κλείσει. Το 1982, εμφανίζεται στη Λάρισα η πρώτη Μονάδα Τεχνητού Νεφρού στην κεντρική Ελλάδα στο χώρο της Κλινικής Σάπκα, που εν συνεχεία το 1997 μετονομάζεται σε Γενική Κλινική «Ευτύχιος Πατσίδης» η οποία το 2003-4 μεταφέρεται σε ιδιόκτητες εγκαταστάσεις επί της Θεοφράστου 75 που λειτουργεί μέχρι σήμερα.

Οι παραπάνω κλινικές σκιαγραφούν το παλιό καθεστώς των κλινικαρχών της Λάρισας το οποίο παρέμενε σταθερό μέχρι τη δεκαετία του 1990, καθώς από την έναρξη της διακυβέρνησης ΠΑΣΟΚ το 1981 απαγορεύτηκε η ίδρυση νέων ιδιωτικών κλινικών, όπως αναφερόταν χαρακτηριστικά στην ιδρυτική διακήρυξη της 3ης Σεπτέμβρη: «ζ) Την κοινωνικοποίηση της υγείας, που συνεπάγεται τη δωρεάν ιατρική, φαρμακευτική και νοσοκομειακή περίθαλψη, την προληπτική υγιεινή για όλους τους Έλληνες, την κατάργηση των ιδιωτικών κλινικών και όλων των προνομίων στην παροχή ιατρικών και νοσοκομειακών υπηρεσιών».

Για μία δεκαετία στη Λάρισα και σε όλη την Ελλάδα οι ιδιωτικές επενδύσεις στον τομέα της υγείας μπαίνουν στον πάγο μέχρι το Προεδρικό Διάταγμα 247/1991 που απελευθερώνει την ίδρυση ιδιωτικών κλινικών επί Κυβέρνησης ΝΔ με υπουργό Υγείας την κα Μαριέττα Γιαννάκου και υπουργό Οικονομικών τον Γιώργο Σουφλιά. Με το Π.Δ.395/1993 δε, προβλέπεται η δυνατότητα δημιουργίας Ιδιωτικών Κέντρων Αποκατάστασης.

Μια νέα εποχή ξεκινά για το χώρο της υγείας στην πόλη της Λάρισας. Η ίδρυση του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και η έδρα της Ιατρικής Σχολής που έρχεται στη Λάρισα δίνει μια άλλη ώθηση στην ανάπτυξη του τομέα της υγείας στην πόλη και το ακαδημαϊκό έτος 1990-1991 φοιτούν οι πρώτοι φοιτητές.

Ακολουθεί πληθώρα επενδύσεων. Συγκεκριμένα, από το 1997 μέχρι σήμερα δημιουργούνται 15 νέες ιδιωτικές κλινικές και κέντρα αποκατάστασης στην Λάρισα, συμπεριλαμβανομένου αυτού της «Αρωγής» που ιδρύεται το 2003 και παύει οριστικά η λειτουργία του τον Αύγουστο του 2021 με απόφαση του Περιφερειάρχη Θεσσαλίας.

Το 1997 ιδρύεται η ψυχιατρική κλινική «Αγία Φωτεινή» του Σάκη Καλογερόπουλου και ένα χρόνο μετά ο επιχειρηματίας Χρήστος Παπαστεργίου κάνει την παρθενική του εμφάνιση στις επενδύσεις υγείας στην πόλη της Λάρισας με την ίδρυση του «Ιπποκράτειου Θεραπευτηρίου». Ο κ. Παπαστεργίου είναι ο πρώτος μιας σειράς νέων επενδυτών που δεν είναι γιατροί, αλλά επιχειρηματίες και αποφασίσουν να επενδύσουν στο προϊόν της υγείας που φαντάζει δελεαστικό και με δυναμική ανάπτυξης. Ακολουθεί το 2007 ο επιχειρηματίας Μίνος Γατένιος που επενδύει σε μία ακόμη ψυχιατρική κλινική με γηριατρική πτέρυγα την «Γειτονιά» μας. Την ίδια χρονιά ανοίγει η μαιευτική κλινική «Υγεία» στην οδό Ηπείρου.

Το επόμενο έτος, ήτοι το 2008 γίνονται τρεις μεγάλες επενδύσεις που αλλάζουν το τοπίο στη Λάρισα. Ο γιατρός Γιώργος Πίπης ανοίγει στην παλιά κλινική Στεργίου «Μητέρα» τη χειρουργική κλινική «Θεραπευτήριο Ασκληπιείο Λάρισας» και ο κ. Παπαστεργίου το «Απολλώνειο Κέντρο Αποθεραπείας & Αποκατάστασης». Ο επιχειρηματίας Αχιλλέας Νταβέλης εισέρχεται για πρώτη φορά στο χώρο των υγειονομικών επενδύσεων δημιουργώντας το «Animus Κέντρο Αποκαταστάσης», το οποίο από το 2013 ξεκινά μια διαδικασία επεκτάσεων για να πάρει την σημερινή του μορφή.

Το 2010 είναι μια χρονιά ορόσημο, καθώς ανοίγει στη Λάρισα το ΙΑΣΩ Θεσσαλίας, ένα ίδρυμα πολλαπλών παροχών υγείας. Το ΙΑΣΩ Θεσσαλίας, το οποίο λειτουργεί ως ιδιωτική γενική πολυκλινική φέρνει μια μεγάλη αλλαγή στην περιοχή και τοποθετεί τη Λάρισα πολύ υψηλά στο γεωγραφικό χάρτη παροχών υγείας σε πανελλήνιο επίπεδο και ειδικά στην περιοχή Κεντρικής Ελλάδας.

Αν και διανύουμε την περίοδο της Ελληνικής Κρίσης Χρέους που οδήγησε στα μνημόνια και χρονολογείται από το 2009 έως το 2018, η Λάρισα την τελευταία δεκαετία παρουσιάζει μια ιδιαίτερα υψηλή επενδυτική κινητικότητα στο χώρο της υγείας… Το 2014 ο Αχιλλέας Νταβέλης του Ομίλου Animus μισθώνει την παλιά κλινική «Κυανός Σταυρός» την οποία και εξαγοράζει το 2017. Το 2015 ιδρύεται η ψυχιατρική κλινική «Άγιος Νικήτας» του επιχειρηματία Γιάννη Ρουπακιά. Το 2017 ο Όμιλος Παπαστεργίου εξαγοράζει την παλιά μαιευτική κλινική «Θεοτόκο» του Σωτηρίου και δημιουργεί μια boutique χειρουργική και παθολογική κλινική, την «Γενική Κλινική Απολλώνειο – Θεοτόκος» και την ίδια χρονιά ο Όμιλος Animus του Αχιλλέα Νταβέλη δημιουργεί στο Μακρυχώρι το «Animus Στέγη Υποστηριζόμενης Διαβίωσης (ΣΥΔ)» για άτομα με βαριά κινητική αναπηρία.

Η κινητικότητα συνεχίζει τις επόμενες δύο χρονιές με τον Μίνο Γατένιο να ιδρύει το 2018 την «Σύγχρονη Πολυκλινική» η οποία διαθέτει παθολογικό, ογκολογικό τμήμα και μονάδα αιμοκάθαρσης και τον Αχιλλέα Νταβέλη να δημιουργεί το 2019 το «Πολυιατρείο Animus» με 23 διαφορετικές ιατρικές ειδικότητες και 70 συνεργαζόμενους γιατρούς, ενώ το 2020 το «Animus Κυανός Σταυρός» παίρνει την τελική του μορφή μετά την επέκτασή του σε ολόκληρο το οίκημα και την πλήρη ανακαίνισή του.

Σε όλα αυτά τα χρόνια πολλές είναι οι κλινικές και τα κέντρα αποκατάστασης τα οποία ξεκίνησαν ως μικρότερες μονάδες και στην πορεία του χρόνου προχώρησαν σε επεκτάσεις αυξάνοντας κατά πολύ τις κλίνες τους, αναβαθμίζοντας τις παρεχόμενες υπηρεσίες τους και προσθέτοντας νέα τμήματα, αυξάνοντας παράλληλα και αναπόφευκτα το ανθρώπινο δυναμικό τους, διοικητικό, νοσηλευτικό, ιατρικό και λοιπών καθηκόντων.

Αυτή τη στιγμή, στην πόλη της Λάρισας υπάρχουν 1984 κλίνες που ανήκουν σε ιδιωτικές κλινικές και κέντρα αποκατάστασης, στα οποία συνολικά απασχολούνται 1692 άτομα (διοικητικό, νοσηλευτικό, ιατρικό και προσωπικό λοιπών ειδικοτήτων) και σε αυτά συνεργάζονται περί τους 525 γιατροί ως εξωτερικοί συνεργάτες όχι μόνο από τη Λάρισα, αλλά και από ολόκληρη την Ελλάδα. Τα τελευταία δε χρόνια, παρατηρείται το φαινόμενο η Λάρισα να φιλοξενεί ασθενείς εκτός από τη Θεσσαλία, από την Κεντρική και Βόρεια Ελλάδα. Υπάρχουν δε, περιστατικά που προέρχονται από διάφορα μέρη της ελληνικής επικράτειας.

Σε αυτό το σημείο θα πρέπει να αναφέρουμε ότι τους επόμενους μήνες αναμένονται στη Λάρισα άλλες τέσσερις νέες επενδύσεις στο χώρο της υγείας. Η πρώτη αφορά την ολοκλήρωσή του νέου, υπερσύγχρονου κτιρίου του «Θεραπευτηρίου Ασκληπιείου Λάρισας» 7.000 τ.μ. με δυναμική για 120 κλίνες κι έξι ΜΕΘ, που αναμένεται να λειτουργήσει την Άνοιξη του 2022, όπου θα μεταστεγαστεί και θα επεκταθεί η υπάρχουσα κλινική. Η δεύτερη αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος του έτους και αφορά στην επέκταση κατά 830 τ.μ. της κλινικής Πατσίδη, όπου θα λειτουργήσουν δύο νέα τμήματα χημειοθεραπείας και αντινοθεραπείας και προστεθούν νέες κλίνες. Στην οδό Καλλιθέας και Φιλίππου θα λειτουργήσει η «Animus ΣΥΔ Λάρισας» που θα είναι η μεγαλύτερη στέγη φιλοξενίας ατόμων με βαριά αναπηρία στην Ελλάδα σε ένα σύμπλεγμα 6 κτιρίων με 72 κλίνες συνδιαμερισμάτων και συνοικοτροφείων. Τέλος, νέα επένδυση αναμένεται από τον Όμιλο Παπαστεργίου που θα αφορά σε ένα boutique νοσοκομείο με συνεργαζόμενους γιατρούς από όλη την Ελλάδα.

Όλα τα ανωτέρω καταγράφουν μια έντονη δυναμική που έχει αναπτυχθεί στη Λάρισα διαχρονικά και με ιδιαίτερη έμφαση από το 2000 και μετά η οποία κορυφώνεται την τελευταία δεκαετία. Η Λάρισα εξελίσσεται σε προορισμός υγείας σε πανελλαδικό επίπεδο, δημιουργώντας τις κατάλληλες προϋποθέσεις οι αρχές της πόλης να επενδύσουν σε ένα θεματικό τουριστικό προϊόν και να ενισχύσουν το brand name της.

Ωστόσο, η ανάπτυξη αυτή η οποία εξηγείται μεν από την μακρά παράδοση της Λάρισας σε παροχές υγείας και σε ιδιωτικές επενδύσεις, όπως καταγράφηκε στο ως άνω περιγραφόμενο timeline, από την γεωγραφική της θέση και από την ενδυνάμωση του χώρου της υγείας με την ίδρυση της Ιατρικής Σχολής στη Λάρισα και του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου, εξακολουθεί να παραμένει ένα εντυπωσιακό φαινόμενο που σε πολλούς δημιουργεί ερωτηματικά.

Αν στο παζλ της ποσότητας και της συγκέντρωσης ιδιωτικών μονάδων υγείας σε μία πόλη 200 χιλιάδων κατοίκων προσθέσει κανείς τη θεσμοθέτηση κλειστού κρατικού προϋπολογισμού υγείας και την ενοποίηση των ταμείων όπως αυτή διαμορφώθηκε με τα μνημόνια που όρισαν τη λειτουργεία του νέου φορέα ΕΟΠΥ με rebate και clawback που οδηγούν σε επιστροφές χρημάτων και κουρέματα των οφειλόμενων του ΕΟΠΥ προς όλους τους παρόχους υγείας (γιατρούς, φαρμακοποιούς, κλινικές, κέντρα αποκατάστασης, επιχειρήσεις του ευρύτερου υγειονομικού φάσματος), είναι εύλογο να αναρωτηθεί κανείς πόσο αποδοτικές είναι εν τέλει οι επενδύσεις στον τομέα της υγείας και κατά πόσο και ποιες θα είναι βιώσιμες σε βάθος χρόνου…

Ρεπορτάζ: Εύη Μποτσαροπούλου