Αλέξης Μπατρακούλης: Ο Λαρισαίος κορυφαίος personal trainer στο κόσμο ξεδιπλώνεται… Ο τραυματισμός που τα ξεκίνησε όλα (φωτο)

Η φλόγα μέσα του, το πάθος για να προσφέρει τον καλύτερό του εαυτό ως επαγγελματίας, καθώς η επιθυμία να αφήσει το στίγμα του στον κλάδο που επέλεξε να υπηρετήσει τον έφεραν στην κορυφή του κόσμου του Fitness. Επιδίωξή του, να υπάρχουν πιο πολλά και πιο οργανωμένα προγράμματα μαζικής άθλησης για παιδιά και ενήλικες σε όλη την επικράτεια επιδοτούμενα από το κράτος, για την επίτευξη σωματικής και πνευματικής ευεξίας.

Έχετε γράψει μια μοναδική πορεία στο χώρο του παγκόσμιου Fitness– ποια ήταν η αφορμή και το κίνητρο;

Νομίζω όλα ξεκινούν από τη φλόγα μέσα σου και το πάθος που έχεις για να προσφέρεις τον καλύτερό σου εαυτό ως επαγγελματίας, καθώς και την επιθυμία να αφήσεις το στίγμα σου στον κλάδο που επιλέγεις να υπηρετήσεις.

Η αφορμή μου δόθηκε την τελευταία χρονιά του λυκείου όταν ένας σοβαρός τραυματισμός με ανάγκασε να διακόψω την ενασχόλησή μου με τον αγωνιστικό αθλητισμό ως δρομέας των 400 μ. και αυτό αποτέλεσε την αφορμή να στρέψω το ενδιαφέρον μου στη μαζική άθληση και όχι στην αγωνιστική όπως είχα συνηθίσει στα σχολικά μου χρόνια.

Στη συνέχεια ξεκινώντας να εργάζομαι ως επαγγελματίας της άσκησης από τα φοιτητικά μου χρόνια όταν σπούδαζα στο Τμήμα Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού (ΤΕΦΑΑ) του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, διαπίστωσα πως το πεδίο που μου ταιριάζει αλλά ταυτόχρονα με έλκει στο ευρύτερο φάσμα της αθλητικής επιστήμης, είναι εκείνο της μαζικής άθλησης που διεθνώς αποκαλείται fitness και αφορά στην άσκηση για βελτίωση της φυσικής κατάστασης και της υγείας μέσων ασκούμενων.

Σχετικά με το κίνητρο, θα έλεγα ότι αυτό συνεχώς άλλαζε. Πάντα υπήρχε το κίνητρο για βελτίωση και εξέλιξη σε διαφορετικά βέβαια επίπεδα και λόγω διαφορετικών συγκυριών. Στη δική μου περίπτωση, αυτό που αποτελεί ακόμα και τώρα σημαντικό κίνητρο για να επιτυγχάνω αυτοβελτίωση και να ανεβάζω τον πήχη στις προσδοκίες και τους στόχους μου, είναι να προσπαθώ συνεχώς να καλύπτω το κενό που διακρίνω στον επαγγελματικό κλάδο που υπηρετώ δηλ τη γεφύρωση της επιστήμης και της πρακτικής εφαρμογής.

Τι σημαίνει για εσάς, να βραβεύεστε για τρίτη χρονιά ως κορυφαίος personal trainer στο κόσμο; Φέτος η βράβευση ήρθε από την Αμερικανική Εταιρεία Μυϊκής Ενδυνάμωσης και Φυσικής Κατάστασης (ΝSCA) και είναι ιδιαίτερα τιμητική…

Πρόκειται λοιπόν για έναν οργανισμό που η δράση του δεν εκπέμπει μόνο στην παγκόσμια αγορά εργασίας αλλά και στην πανεπιστημιακή κοινότητα της αθλητικής επιστήμης. Επιπλέον, με ικανοποιεί πολύ το γεγονός ότι για τρίτη συνεχή χρονιά το έργο μου σε εθνικό, Ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο αναγνωρίζεται στον ύψιστο βαθμό από έναν οργανισμό τέτοιου κύρους. Μάλιστα όταν τέτοια βραβεία όπως του ΙDEA και της NSCA απονέμονται εδώ και πάνω από 20 χρόνια αποκλειστικά σε Αμερικανούς, αντιλαμβάνεστε ότι η τιμή είναι πολύ μεγάλη τόσο για εμένα προσωπικά όσο και για την Ελλάδα, η οποία μπαίνει σε έναν διεθνή καμβά που καμία άλλη χώρα δεν το έχει κάνει μέχρι στιγμής.

Έχετε ανεβάσει πολύ ψηλά το πήχη. Ποιος είναι ο επόμενος στόχος; Ποια θα είναι για εσάς η κορυφή;

Για να είμαι ειλικρινής, είναι μια ερώτηση που την κάνω εδώ και 25 χρόνια που ασχολούμαι επαγγελματικά με τον χώρο της άσκησης καθημερινά στον εαυτό μου. Δεν ξέρω πόσο υπερβολικό και μη ρεαλιστικό ακούγεται, αλλά προσωπικά πιστεύω ότι δεν υπάρχουν όρια στην αυτοβελτίωση και στο πόσο μπορεί κάποιος να εξελιχθεί. Νομίζω αν θέτουμε όρια αυτόματα μετριάζουμε τη δυναμική που έχουμε για εξέλιξη, ενώ ταυτόχρονα αναστέλλουμε μια νέα προσπάθεια που θα αποτελέσει μια νέα διαδρομή, η οποία ίσως να οδηγήσει σε επίτευξη νέων στόχων.

Αυτό δεν αφορά μόνο στις προσωπικές φιλοδοξίες και τη συνεχή επιθυμία για νέες επιτυχίες. Αυτό θεωρώ ότι πρέπει να είναι το οξυγόνο του κάθε επαγγελματία που θέλει να μη μείνει στάσιμος, όχι μόνο για προσωπική ανάδειξη, αλλά κυρίως για συλλογική και αναφέρομαι στους ανθρώπους που τον εμπιστεύονται π.χ. ασκούμενο κοινό, συνάδελφοι, εκπαιδευόμενοι αλλά και τον κλάδο ευρύτερα. Θεωρώ ότι τα πάντα είναι οι άνθρωποι. Αν αυτοί δεν εξελίσσονται, τίποτα δεν εξελίσσεται και προοδεύει.

Ποια είναι τα skills που διαθέτετε και σας βοήθησαν σ αυτήν την πορεία;

Η εκπαίδευση και η επιμόρφωση ως μια δια βίου προσέγγιση, είναι κατά την προσωπική μου άποψη τα πρώτα δύο άκρως σημαντικά κομμάτια του πάζλ. Θα πρόσθετα τις πρακτικές δεξιότητες που αποκομίζεις μέσα από την εμπειρία αλλά και την παρατήρηση άλλων επαγγελματιών, στην προσπάθεια να αναβαθμίσεις το πακέτο δεξιοτήτων που έχεις και προσφέρεις στους ανθρώπους που εμπιστεύονται τη γυμναστική τους σε σένα. Ας μη γελιόμαστε, κανείς δεν έγραψε ιστορία ή άφησε το στίγμα του μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα. Απαιτούνται πολλά χρόνια συνεχούς προσπάθειας για να μπορέσεις να κάνεις λάθη, να μάθεις από αυτά και να προσπαθήσεις να μην τα επαναλάβεις.

Επιπλέον, οι επικοινωνιακές δεξιότητες θεωρώ ότι είναι πολύ σημαντικές και ειδικά στον κλάδο της άσκησης που έχουμε να διαχειριστούμε προσωπικότητες, συνήθειες, εμπειρίες και συναισθήματα. Πιο συγκεκριμένα, οι Προσωπικοί Προπονητές πρέπει να επενδύσουν σημαντικά τόσο στην απόκτηση των κατάλληλων στρατηγικών επικοινωνίας, προκειμένου να επηρεάσουν θετικά με τη στάση τους τη συμπεριφορά των ασκούμενων. Με άλλα λόγια, κάποιες «μαλακές δεξιότητες» όπως η ενσυναίσθηση, η διαχείριση χρόνου, η δημιουργική σκέψη, η επίλυση των προβλημάτων, η δικτύωση, η ομαδικότητα και οι ηγετικές ικανότητες αποτελούν σημαντικούς κρίκους της αλυσίδας που ειλικρινά με έχουν βοηθήσει σημαντικά κατά τη διάρκεια της καριέρας μου.

Διδάσκοντας σε επιμορφωτικά σεμινάρια σε όλο το κόσμο τι εμπειρίες έχετε αποκομίσει από το αντίστοιχο εκπαιδευτικό προσωπικό;

Αυτή η δραστηριότητα στο εξωτερικό μου έχει δώσει μια μοναδική δυνατότητα να διακρίνω το πώς λειτουργεί η παγκόσμια αγορά τόσο σε θέματα καθημερινότητας, για παράδειγμα τι είδους υπηρεσίες και με ποιον τρόπο αυτές παρέχονται από τις επιχειρήσεις των γυμναστηρίων όσο και σε θέματα επαγγελματικής κατάρτισης του προσωπικού αυτών των επιχειρήσεων. Αυτό που έχω διαπιστώσει διδάσκοντας επιμορφωτικά σεμινάρια σε προσωπικούς γυμναστές και προπονητές φυσικής κατάστασης σε πάνω από 40 χώρες σε τέσσερις ηπείρους, είναι ότι κάθε περιοχή έχει τα δικά της χαρακτηριστικά και ένας πολύ βασικός παράγοντας επιρροής είναι η κοινωνικοοικονομική κατάσταση της κάθε χώρας.

Οι ΗΠΑ είναι ξεκάθαρα η πιο ανταγωνιστική αγορά και με πολύ καλό επίπεδο γνώσεων και δεξιοτήτων από την πλευρά των επαγγελματιών του κλάδου. Από την άλλη μεριά, περιοχές όπως είναι η Μέση Ανατολή, η Βόρεια Αφρική (Μαρόκο, Τυνησία και Αίγυπτος), το Μεξικό, η Ινδία, η Κίνα, η Νότια Κορέα, καθώς και πολλές χώρες της Νοτιοανατολικής Ασίας (κυρίαρχα η Σιγκαπούρη και μετέπειτα η Μαλαισία και η Ταϊλάνδη), αποτελούν αγορές με πολύ μεγάλη δυναμική και τεράστιο περιθώριο εξέλιξης. Για το λόγο αυτό, σε αυτές τις περιοχές οι επαγγελματίες του κλάδου διψούν πραγματικά για μάθηση και επιμόρφωση. Για την Ευρώπη θα έλεγα ότι υπάρχουν δύο βασικές ταχύτητες και νοοτροπίες. Η Νότια και η Ανατολική Ευρώπη κινούνται σε χαμηλότερο επίπεδο αλλά παρουσιάζουν σημαντική προοπτική εξέλιξης, ενώ η Βόρεια και η Κεντρική Ευρώπη δείχνουν αρκετά κορεσμένες αλλά πολύ ανταγωνιστικές και με μικρότερη δυναμική προόδου.

Επιχειρηματικά τι σημαίνουν για εσάς αυτές οι διακρίσεις; Πως τις έχετε αξιοποιήσει;

Για μένα αυτές οι διακρίσεις πρωταρχικά με ικανοποιούν σε ηθικό επίπεδο, διότι μου επιβεβαιώνουν ότι ο τρόπος που λειτουργώ ως επαγγελματίας είναι σωστός και ότι συμβάλλω με τον τρόπο μου να αναδειχθεί ο ρόλος του επιστήμονα γυμναστή στη δημόσια υγεία τόσο εγχώρια όσο και στο εξωτερικό. Σαφώς υπάρχουν πολλές προτάσεις μέσω της παγκόσμιας προβολής λόγω των βραβεύσεων, που αφορούν κυρίως εκπαιδευτική δράση στις χώρες που ανέφερα. Η Ελληνική πραγματικότητα έχει μια συγκεκριμένη δυναμική και αρκετά περιορισμένα όρια στο να αξιοποιήσεις τέτοιες διακρίσεις.

Οι Έλληνες γυμναστές βρίσκονται σε ικανοποιητικό επίπεδο;

Νομίζω ναι. Οι Έλληνες γυμναστές είναι σε καλό επίπεδο και δεν έχουν να ζηλέψουν κάτι ιδιαίτερο από τους συναδέλφους του εξωτερικού. Βεβαία η νοοτροπία του ότι τα ξέρω όλα ή του ότι δε χρειάζομαι τυπικά προσόντα αλλά κυρίως πάθος και εμπειρία για το αντικείμενο ή ακόμα ότι η επιμόρφωση δεν είναι κάτι πολύ σημαντικό, αποτελούν βασικά εμπόδια για τους Έλληνες επαγγελματίες του κλάδου προκειμένου να πάνε σε άλλο επίπεδο.

Στο χώρο του επαγγελματικού αθλητισμού βλ. ποδόσφαιρο και καλαθοσφαίριση παρατηρούνται πολλά παραδείγματα Ελλήνων γυμναστών που σταδιοδρομούν στο εξωτερικό με μεγάλη επιτυχία. Αυτό δεν βέβαια δεν είναι τόσο ευδιάκριτο στο χώρο της μαζικής άθλησης σε τόσο υψηλό επίπεδο. Το σίγουρο πάντως είναι ότι ειδικά στην Ευρώπη αλλά και στη Μέση Ανατολή, πολλοί γυμναστές πλέον αναζητούν την επαγγελματική τους τύχη με αξιώσεις και καλή προοπτική.

Που οφείλεται το γεγονός ότι ένα ελάχιστο ποσοστό του πληθυσμού στη χώρα μας μόλις το 4 ή 5% ασχολείται με την άσκηση;

Σίγουρα το ποσοστό συμμετοχής του Ελληνικού πληθυσμού τόσο στη φυσική δραστηριότητα όσο και στην άσκηση είναι από τα χαμηλότερα στην Ευρωπαϊκή Ένωση τα τελευταία 10 χρόνια. Πιστεύω ότι όλα έχουν να κάνουν με τις κοινωνικές δομές, τα πρότυπα που διδάσκονται στην οικογένεια, στο σχολείο και προωθούνται σε όλους τους ιστούς της κοινωνικής ζωής. Για παράδειγμα, είναι τυχαίο ότι η Ελλάδα χαρακτηρίζεται ταυτόχρονα από τα πιο υψηλά ποσοστά σωματικής αδράνειας, παχυσαρκίας και καπνίσματος σε όλες τις ηλικίες στην Ευρώπη; Είναι τυχαίο ότι στη χώρα μας δε δίνονται σημαντικά κίνητρα για συμμετοχή στη μαζική άθληση για υγεία τόσο στους μαθητές στο πλαίσιο του μαθήματος της Φυσικής Αγωγής όσο και στους ενήλικες που αποτελούν το παράδειγμα για τους νεότερους;

Είναι τυχαίο ότι στη χώρα μας οι υπηρεσίες άσκησης επιβαρύνονται με το βασικό συντελεστή ΦΠΑ; Δε θα έπρεπε να υπάρχουν πιο πολλά και πιο οργανωμένα προγράμματα μαζικής άθλησης για παιδιά και ενήλικες σε όλη την επικράτεια επιδοτούμενα από το κράτος και ελεγχόμενα ίσως από την τοπική αυτοδιοίκηση; Ξέρετε πόσοι χιλιάδες πτυχιούχοι γυμναστές αλλάζουν επάγγελμα ενώ έχουν τα προσόντα και την ικανότητα να συνεισφέρουν θετικά στη δημόσια υγεία παρέχοντας ποιοτικές υπηρεσίες. Ξέρετε πόσο σημαντική έλλειψη αθλητικών δομών υπάρχει σε όλη τη χώρα; Αυτό είναι κάτι που δεν προέκυψε χθες. Είναι απόρροια αμέλειας και αδιαφορίας πολλών δεκαετιών.

Δεν  μας ενδιαφέρει ως χώρα να επενδύσουμε στην προώθηση του μηνύματος ότι η άσκηση είναι φάρμακο;

Θα προσθέσω και άλλες ερωτήσεις σ αυτό. Μας ενδιαφέρει οι πολίτες αυτής της χώρας να λάβουν συστηματικά το μήνυμα ότι η σωματικά δραστήρια ζωή πρέπει να είναι το πρώτο μέλημά μας; Για παράδειγμα, ξέρουν οι νέοι γονείς ότι η συστηματική συμμετοχή των παιδιών τους στην άσκηση προάγει όχι μόνο τη σωματική αλλά και την πνευματική υγεία, ενώ παράλληλα προωθεί τις κοινωνικές δεξιότητες και τη μαθησιακή ικανότητα; Αν σε όλα αυτά τα καυτά ερωτήματα δεν παρθούν γενναίες αποφάσεις από τους αρμόδιους, δεν πρόκειται τίποτα να αλλάξει, όχι στα επόμενα χρόνια άλλα ούτε στον επόμενο αιώνα.Το σίγουρο πάντως είναι ότι λείπουν τα καλά παραδείγματα προκειμένου να παρακινηθούν οι μάζες που έχουν λάθος πρότυπα και επηρεάζονται από όλα αυτά που προβάλλονται στο διαδίκτυο και κυρίως στα κοινωνικά δίκτυα.

Με την ειδικότητά σας ως Προπονητής Φυσικής Κατάστασης τι συστήνετε στους ενήλικους Έλληνες και Ελληνίδες για να έχουν καλύτερη υγεία και ποιότητα ζωής;

Όταν κάποιο άτομο είναι σωματικά αδρανές και αποφασίζει να αλλάξει προς το καλύτερο, το πιο σύνηθες λάθος που κάνει τόσο το ίδιο το άτομο όσο πολλές φορές και ο γυμναστής που το επιβλέπει, είναι ότι στοχεύουν σε μεγάλες αλλαγές σε σύντομο χρονικό διάστημα. Αυτό τόσο βιολογικά όσο και ψυχολογικά είναι μια τελείως λάθος προσέγγιση. Το μυστικό επιτυχίας είναι να γίνουν μικρές αλλαγές και σε αργό ρυθμό. Οποιοδήποτε άλλο σενάριο όχι μόνο δεν αποδίδει στην πράξη, αλλά παράλληλα δεν έχει καμία επιστημονική βάση και αποτελεί πολλές φορές μια άκρως επικίνδυνη προσέγγιση.

Συνοπτικά θα έλεγα ο πρώτος βασικός στόχος είναι να υπάρχει μια φυσική δραστηριότητα 30 λεπτών (π.χ. βάδιση, χρήση σκαλοπατιών, ποδηλασία, καθημερινές μετακινήσεις εντός και εκτός σπιτιού ή στο χώρο εργασίας) αν όχι σε καθημερινή βάση τουλάχιστον 5 ημέρες την εβδομάδα. Έπειτα, η προσθήκη οργανωμένης άσκησης (1-3 φορές την εβδομάδα για 30-60 λεπτά), όπου θα υπάρχουν ερεθίσματα μυϊκής ενδυνάμωσης, ευλυγισίας και καρδιοαναπνευστικής αντοχής (ιδανικά με παρουσία επιστήμονα γυμναστή) προσαρμοσμένα στις ατομικές ανάγκες και τις ιδιαιτερότητες (π.χ. ιστορικό υγείας, εμπειρία στην άσκηση, κ.α.) του ασκούμενου, θα ήταν το ιδανικό σενάριο. Τέλος, οι πολυάσχολοι ενήλικες με ή χωρίς παιδιά μπορούν να δημιουργούν ποιοτικό χρόνο για φυσική δραστηριότητα ή άσκηση τα Σαββατοκύριακα τόσο σε ανοιχτούς όσο και σε κλειστούς χώρους προκειμένου να επιτυγχάνουν τις δοσολογίες που μόλις ανέφερα σε εβδομαδιαία βάση.

Πως σκιαγραφείτε την επόμενη ημέρα στο χώρο του Fitness μετά το lockdown;

Ο εγκλεισμός, η απαγόρευση της κυκλοφορίας και η κοινωνική αποστασιοποίηση είναι κάτι που αφορά τους πάντες σε αυτόν τον πλανήτη τους τελευταίους μήνες. Αντικειμενικά η κατάσταση τόσο επιδημιολογικά όσο και οικονομικά είναι απρόβλεπτη μια και ακόμα δεν έχει ξεκαθαρίσει το τοπίο. Το σίγουρο είναι ότι όλοι μας καλούμαστε να προσγειωθούμε ανώμαλα σε μια νέα πραγματικότητα που δεν ξέρω αν πρέπει να την αποκαλούμε νέα κανονικότητα, αλλά αντικειμενικά χαρακτηρίζεται από πολλές δυσκολίες. Ειδικά τις επιχειρήσεις που βασίζονται στην παροχή ομαδικών προγραμμάτων λόγω των περιορισμών στη χωρητικότητα των αιθουσών από ασκούμενο κοινό, η παρούσα κατάσταση τις φέρνει σε πολύ κρίσιμο σημείο. Λόγω του καλοκαιριού που είναι μια περίοδος χαμηλής κίνησης, δεν μπορούμε ακόμα να διακρίνουμε ποια θα είναι η κατάσταση στο χώρο των γυμναστηρίων.

Αυτό θα φανεί τους πρώτους μήνες του φθινοπώρου ανάλογα με τις επιδημιολογικές εξελίξεις. Είναι όμως ξεκάθαρο ότι ούτε τα μισά εγγεγραμμένα μέλη των γυμναστηρίων δεν έχουν επιστρέψει μετά την επαναλειτουργία του κλάδου και αυτό είναι πολύ ανησυχητικό. Θεωρώ ότι η επόμενη μέρα στο χώρο του Fitness θα χαρακτηρίζεται από περισσότερη υπαίθρια γυμναστική και χρήση της τεχνολογίας για σύγχρονη και ασύγχρονη παροχή προγραμμάτων άσκησης.

Συμμετέχετε στην Κριτική Επιτροπή των fitness awards πιστεύετε ότι ο θεσμός θα συμβάλλει στην ανάδειξη του κλάδου;

Είναι πολύ τιμητικό το γεγονός ότι μου ζητήθηκε να συμμετέχω σε αυτόν το νέο θεσμό ως μέλος της Κριτικής Επιτροπής. Πιστεύω πως είναι κάτι που έλειπε σε εθνικό επίπεδο. Γνωρίζοντας ότι τέτοια εγχειρήματα διεξάγονται τα τελευταία χρόνια σε πολλές χώρες που ο κλάδος της άσκησης είναι πιο προηγμένος και δημοφιλής όπως στις ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο, την Αυστραλία, τη Νέα Ζηλανδία, τη Ρωσία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και ίσως και σε άλλες χώρες που προσωπικά δε γνωρίζω. Θεωρώ ότι ο θεσμός αυτός θα συμβάλλει θετικά στην ανάδειξη του κλάδου αφού θα δημιουργήσει ένα κλίμα ενδιαφέροντος τόσο μεταξύ των επαγγελματιών όσο και των ασκούμενων, ενώ παράλληλα θα στρέψει τα φώτα της δημοσιότητας στις υπηρεσίες άσκησης που δυστυχώς για τους λόγους που ανέφερα υποτιμούνται σημαντικά στη χώρα μας.

Επιπλέον, η ευγενής άμιλλα μεταξύ προσώπων και επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στον κλάδο της άσκησης πανελλαδικά, θα δημιουργήσει πιο αυξημένο κίνητρο για όλους τους εμπλεκόμενους προκειμένου να επιδιώξουν την προβολή τους μέσω πιο ποιοτικών και καινοτομικών υπηρεσιών. Νομίζω ότι αυτός ο θεσμός θα καλύψει ένα κενό που υπάρχει εδώ και πολλά χρόνια και θα προωθήσει ακόμα περισσότερο την αξία των ανθρώπων που κάνουν τη διαφορά με τη δουλειά τους σε εθνικό επίπεδο.

Πηγή: kourdistoportocali.com, Άννα Μαρία Παπίρη