ΛΑΡΙΣΑ

Λάρισα: Όμορφα χωριά με όμορφους ανθρώπους (φωτο)

Μια ιδιαίτερη παρέα έχει συσπειρωθεί γύρω από το Μεταξοχώρι Κισσάβου και με φόντο την πλούσια φύση εμπνέεται και εμπνέει.

Της Όλγας Χαραμή

Σήμερα παίζει το «Βαλς του γάμου» της Ελένης Καραΐνδρου. Το τζάκι τριζοβολάει φουντωμένο. Το γλυκό πρωινό φως μπαίνει από τα τζαμωτά σχεδόν μαγικά. Από την κουζίνα έρχονται μυρωδιές: σπιτική χορτόπιτα με αγριάδες του Κισσάβου, μηλόπιτα με τα ονομαστά μήλα Αγιάς, ανάμεικτες μαρμελάδες, τσάι του βουνού. Η πορτοκαλάδα είναι φρεσκοστυμμένη και η Ευγενία με τη Σούλα θα τη σερβίρουν με εγκάρδια χαμόγελα. Στον ξενώνα «Αρχοντικό Σουλιώτη» δουλεύουν, δεν είναι δικός τους, αλλά μοιάζει σαν να είναι, τόσο φιλόξενες είναι. Ο ιδιοκτήτης, Θόδωρος Σουλιώτης, θα έρθει λίγο αργότερα, μετά της συζύγου του Μερσίνης Παλιανιότη – αμφότεροι πολιτικοί μηχανικοί που έχουν αναλάβει άτυπα, πλην όμως ουσιαστικά, την αναβίωση του Μεταξοχωρίου, του ομορφότερου χωριού της Λάρισας.

Αέρας δημιουργίας

Ο Θεόδωρος Σουλιώτης εγκαταστάθηκε στο χωριό πριν από είκοσι χρόνια, αγόρασε και αναστήλωσε το οίκημα του 1850 και το μετέτρεψε σε έναν παρεΐστικο ξενώνα, όπου συχνά προκύπτουν και μουσικές βραδιές. Έπειτα άρχισε να εμφυσά ζωή και στα άλλα ρημαγμένα πέτρινα σπίτια, αναστηλώνοντάς τα για λογαριασμό ντόπιων ή μετοίκων οι οποίοι, βάσει μιας παράξενη συνωμοσίας, τα τελευταία χρόνια αγοράζουν τα παλιά κουκουλόσπιτα και τα μετατρέπουν σε εξοχικά ή μόνιμες κατοικίες.

Ο Θόδωρος Σουλιώτης και η Μερσίνη Παλιανιότη, ιδιοκτήτες του ξενώνα «Αρχοντικό Σουλιώτη», που αποτελεί την «ψυχή» του χωριού. (Φωτογραφία: ΚΛΑΙΡΗ ΜΟΥΣΤΑΦΕΛΛΟΥ)

Η ιστορία, όπως φαίνεται, ξεκινά κάπου τη δεκαετία του 1970, όταν πρώτος ο σκιτσογράφος και θεατρικός συγγραφέας Μποστ έφτιαξε εδώ το εξοχικό του. Γνώρισε το χωριό μέσω της συζύγου του Μαρίας, η οποία έζησε ως παιδί κάποια χρόνια εδώ και μαγεύτηκε. Έκτοτε, φίλος τον φίλο, γνωστός τον γνωστό, έχουν σχηματίσει σήμερα μια ιδιότυπη παρέα διανοουμένων που κάνουν το χωριό και τους δορυφόρους του, την Αγιά και το Μεγαλόβρυσο, δημιουργικό πυρήνα.

Λόγω της ομορφιάς ήρθε στην περιοχή και ο τραγουδοποιός Θανάσης Παπακωνσταντίνου, ο οποίος το θεωρεί το ομορφότερο χωριό της Λάρισας και ως Τυρναβίτης ήθελε να μείνει στην περιοχή. Τον είδαμε για λίγο ένα ηλιόλουστο μεσημέρι στο καφενείο της πλατείας, όπου συχνά βλέπεις τους «ντόπιους» να λιάζονται μετά τσίπουρου. Η διακοσμήτρια Σμάρα Τζήμα ήρθε μέσω φίλου και η Ιωάννα Γουδεβένου λόγω της ηρεμίας και της πλούσιας φύσης, αλλά και λόγω καταγωγής του συντρόφου της Έντυ Παπά. Το σπίτι τους είναι ένα γνήσιο κουκουλόσπιτο, της ξακουστής τον 19ο αιώνα οικογένειας Καραβατόπουλου. Τότε ήταν που το Μεταξοχώρι πλούτιζε χάρη στην εκτροφή μεταξοσκώληκα και την παραγωγή μετάξης. Όλα τα σπίτια εξέτρεφαν μεταξοσκώληκες, το δικό τους σήμερα αποτελεί το ομορφότερο του χωριού. Μεταξοσκώληκες και άνθρωποι συγκατοικούσαν και την εποχή της μεγάλης παραγωγής, αρχές καλοκαιριού δηλαδή, τους παραχωρούσαν τα πιο ευάερα και ευήλια δωμάτια.

Ο καταρράκτης της Σωτηρίτσας, στο ρέμα Τσουβάλας, στο μονοπάτι Μελιβοίας-Βελίκας. (Φωτογραφία: ΚΛΑΙΡΗ ΜΟΥΣΤΑΦΕΛΛΟΥ)

Γάτες έχουν τον ρόλο κατοικιδίων σήμερα και κυκλοφορούν στην αυλή, όπου στέκει ακόμη ο παλιός αποπνικτήρας. Εκεί έβαζαν τους μεταξοσκώληκες για να σκάσουν, αφού τους είχαν φροντίσει μήνες. «Ζέσταναν τα αυγά στους κόρφους τους, για να πάρουν θερμοκρασία, να σκάσουν και να βγει το σκουλήκι. Έπειτα τους τάιζαν κόβοντας ψιλά ψιλά τα φύλλα. Εμείς είχαμε 50 στρέμματα μουριές μόνο για το τάισμά τους. Μετά οι μεταξοσκώληκες έπλεκαν τα κουκούλια. Οι άνθρωποι τα έβαζαν στους φούρνους για να μη γίνουν πεταλούδες και τρυπήσουν το κουκούλι, ώστε να πάρουν καλή ποιότητα μεταξιού. Η παρακμή άρχισε το 1960, με την εξάπλωση των συνθετικών υφασμάτων», λέει ο Έντυ.

Το μήκος της κλωστής που έβγαινε από ένα κουκούλι ήταν 4-5 χλμ., ενώ το αυγό είχε μέγεθος κεφαλιού καρφίτσας! Όλα τα χωριά του Κισσάβου και του Μαυροβουνίου εξέτρεφαν μεταξοσκώληκες, ωστόσο οι Μεταξοχωρίτες ξεχώριζαν ως παραγωγοί σπόρου: αφενός γιατί έκαναν πολύ αυστηρή διαλογή αυγών, αφετέρου γιατί επέλεγαν τα καλύτερα κουκούλια. Άφηναν την πεταλούδα να γεννήσει μέσα στο κουκούλι, κρατώντας ουσιαστικά τον σπόρο για την επόμενη χρονιά. Γι’ αυτό η ποιότητα εκτοξεύτηκε και έφτασε να συναγωνίζεται την Προύσα.

Άποψη του Μεταξοχωρίου. (Φωτογραφία: ΚΛΑΙΡΗ ΜΟΥΣΤΑΦΕΛΛΟΥ)

Παρότι νιώθεις ότι βρίσκεσαι σε ορεινό χωριό, το Μεταξοχώρι βρίσκεται μόλις σε 250 μ. υψόμετρο. Αν κάνεις μια βόλτα με έναν ντόπιο, θα σου ονοματίσει όλα τα σπίτια: «Αυτό ήταν της Αλίκης Γεωργούλη, εκείνο του Μποστ κι αυτό του Λουκιανού Κηλαηδόνη και της Άννας Βαγενά», λέει σ’ εμάς ο Θόδωρος Σουλιώτης, που πλέον έχει αναλάβει και τον ρόλο να προσελκύει κόσμο στο χωριό. Περπατάμε στο αποκατεστημένο καλντερίμι και κουβεντιάζουμε για τους αξιόλογους κατοίκους του παρελθόντος, όπως η Κάτια Αντωνοπούλου, ο Παντελής Καλιότσος, ο Πέτρος Αμπατζόγλου.

Βόλτα τη βόλτα γνωρίζεις σύντομα όλους τους μετοίκους του χωριού: εμείς πέσαμε πάνω στον Αντρέα Ζαμπούλη και στη Γεωργία Κοντικούλη, τους νεότερους κατοίκους του Μεταξοχωρίου, οι οποίοι νοίκιασαν ένα σπίτι και πηγαινοέρχονται καθημερινά στη Λάρισα για δουλειά. Από τους πρώτους που εγκαταστάθηκαν, αντίθετα, είναι η Σοφία Τερζίδου και ο Θεόφιλος Μπακιρτζίδης, οι οποίοι εγκατέλειψαν τη Θεσσαλονίκη και ζουν στο γειτονικό Μεγαλόβρυσο από το 1995. «Η αλήθεια είναι ότι στην αρχή ήταν δύσκολα, γιατί δεν υπήρχαν όλοι αυτοί οι δημιουργικοί άνθρωποι για να έχουμε παρέα. Ο λόγος που η Σοφία επέλεξε τον Κίσσαβο συνδύαζε πολλά καλά: κοντινή απόσταση από μεγάλο αστικό κέντρο –τη Λάρισα, που απέχει 40 χλμ.–, κοντινή απόσταση από έδρα δήμου, την Αγιά στα 7 χλμ., 10 λεπτά απόσταση από τη θάλασσα, απομόνωση, καθώς το Μεγαλόβρυσο στα 600 μ. υψόμετρο έχει μόλις 30 κατοίκους τον χειμώνα. Η ίδια είναι ταλαντούχα κεραμίστρια, ενώ ο σύντροφός της Θεόφιλος φτιάχνει ηλεκτρικές κιθάρες-έργα τέχνης. Για την ακρίβεια, χρησιμοποιεί ξύλο από «κεραυνοβολημένη καστανιά, αφενός γιατί “βγαίνουν” πιο έντονα τα νερά της, αφετέρου γιατί χρησιμοποιώ το δέντρο αφού πεθάνει». Μάλιστα, έχει πετύχει και μια κατοχυρωμένη καινοτομία: δημιούργησε ένα είδος συρταρωτού ηχείου που λειτουργεί σαν ενισχυτής. Και οι δύο είναι μέλη μιας ΚΟΙΝΣΕΠ, η οποία εδρεύει στο Μεγαλόβρυσο. Στο ωραίο οίκημα-χώρο δημιουργίας ΟΣΣΑ γίνονται ομιλίες, προβολές, εκθέσεις και άλλα ωραία.

Τα γλυκά της Αγιάς

Σε αυτή την παρέα συμμετέχει και ο χαρτογράφος-ζωγράφος Χάρης Τζίκας. «Δεν ζωγραφίζω ακριβώς την αλήθεια, αλλά την αίσθηση που μένει», λέει. Πάει και ξαναπάει στα βουνά «μέχρι αυτά να μπουν μέσα του», κοιμάται στην ύπαιθρο για να τα νιώσει.

Μάθημα μαγειρικής με την υπέροχη Αύρα Πανουσοπούλου. (Φωτογραφία: ΚΛΑΙΡΗ ΜΟΥΣΤΑΦΕΛΛΟΥ)

Παρόμοιες εξορμήσεις στα βουνά κάνει και ο εξαίρετος ψηφιδογράφος Αχιλλέας Αρχοντής. Τα πιο εντυπωσιακά έργα του είναι εκείνα που έχει κατασκευάσει από πέτρες που συλλέγει. Θα έλεγε κανείς ότι με έναν τρόπο διαβάζει τη φύση, αφού δεν επεμβαίνει καθόλου στην πέτρα παρά μόνο συνταιριάζει τα κομμάτια. «Παρατηρώ μια πέτρα και με κατευθύνει εκείνη», λέει και ο λόγος του αποδεικνύεται στα έργα του, όπου αναγνωρίζεις στην πέτρα ένα γυναικείο πρόσωπο ή το κεφάλι ενός κόκορα. Η σύντροφός του, Αύρα Πανουσοπούλου, είναι μια ξεχωριστή γυναίκα, η οποία εγκαταστάθηκε πριν από είκοσι χρόνια στην Αγιά με τους γιους της, αφήνοντας την Αθήνα. Έγινε αγρότισσα και ξεκίνησε να φτιάχνει τα βαζάκια με τις λιχουδιές «Yiam», σε μια εποχή που αυτά δεν είχαν γίνει μόδα. Σήμερα, όχι μόνο παραμένει στο πόστο της στο εργαστήριο, αλλά και διοργανώνει μαθήματα μαγειρικής, ενώ μπορεί να σας ετοιμάσει ένα απίθανο γεύμα για πικνίκ στην εξοχή ή ένα πριβέ δείπνο στον ιδιαίτερο χώρο της (yiam.gr). Μάλιστα, μόλις επέστρεψε στην Αγιά από μεγάλα εστιατόρια του εξωτερικού και ο σεφ γιος της Κώστας Παπαχαραλάμπους, ο οποίος αναλαμβάνει την εξέλιξη των Yiam με νέες συνταγές και προφίλ.

Βόλτες με αφετηρία το χωριό

Σκηνές από τον παράδεισο και την κόλαση εντός του ναού του Αγίου Γεωργίου. (Φωτογραφία: ΚΛΑΙΡΗ ΜΟΥΣΤΑΦΕΛΛΟΥ)

Στο Μεταξοχώρι εμπνευσμένες είναι και οι τοιχογραφίες στις εκκλησίες του 17ου αιώνα, από τις οποίες ξεχωρίζει ο Άγιος Γεώργιος, όπου θα δείτε σκηνές από την κόλαση, καθώς και τις τιμωρίες που περιμένουν τους αμαρτωλούς: το σούβλισμα για τον γιδοκλέφτη, το κρέμασμα για τις κουτσομπόλες και άλλα εντυπωσιακά.

Υπάρχουν επίσης ωραιότατες οδικές διαδρομές στους δασικούς δρόμους του βουνού, όπως εκείνη που οδηγεί στο ορειβατικό καταφύγιο με τη συγκλονιστική θέα ή εκείνη που από το Μεγαλόβρυσο οδηγεί στα παράλια της Λάρισας, κοντά στην Καρίτσα. Ανάλογα με την εποχή, απολαμβάνεις τα πυκνά δάση ή το χιόνι και τα γλυπτά που σχηματίζουν τα τρεχούμενα νερά όταν παγώνουν. Αλλά και ωραία μονοπάτια υπάρχουν, όπως εκείνο που οδηγεί από τη Μελιβοία στην παραλία Βελίκα, μέσω του ρέματος της Τσουβάλας (2½ ώρες), από το Μεγαλόβρυσο στην Αγιά (40 λεπτά), αλλά και από το Μεταξοχώρι στην ορεινή Ανατολή (2½ ώρες). Και μιλώντας για την Ανατολή, λίγο έξω από το χωριό βρίσκεται η Μονή Τιμίου Προδρόμου, η οποία, λες και ακολουθεί το δημιουργικό ρεύμα της περιοχής, ξεχωρίζει, αφού το γυναικείο κοινόβιο είναι πολυεθνικό και οι είκοσι αδελφές από όλο τον κόσμο έχουν δημιουργήσει υπό τις οδηγίες της ηγουμένης Θεοδέκτης έναν μικρό παράδεισο και ένα θαυμαστό δείγμα αυτονομίας και αυτάρκειας.

Η ηγουμένη Θεοδέκτη στο τυροκομείο της Μονής Τιμίου Προδρόμου, όπου φτιάχνονται ιδιαίτερα τυριά με κληματόφυλλα, θρούμπι, μπούκοβο κ.ά. (Φωτογραφία: ΚΛΑΙΡΗ ΜΟΥΣΤΑΦΕΛΛΟΥ)

Κατ’ αρχάς είναι θιασώτες της διατήρησης γνήσιων σπόρων, σε άμεση συνεργασία με την κοινότητα Πελίτι. Έπειτα, σε ένα απερίγραπτα φροντισμένο περιβάλλον θα δείτε τις μοναχές, σαν πραγματικές παλιές νοικοκυρές, να εκτρέφουν ζώα, να καλλιεργούν μποστάνια και βότανα, να παράγουν βιολογικής κτηνοτροφίας τυριά, να διατηρούν θερμοκήπιο, να μελισσοκομούν κ.ά., προσέχοντας την κάθε λεπτομέρεια και μην αφήνοντας τίποτα να πεταχτεί. Για την ακρίβεια, είναι τόσο εφευρετικές που έχουν φτιάξει δικό τους σύστημα κομπόστ, ενώ βρήκαν τρόπο να μην παγώνουν τα λαχανικά στο θερμοκήπιο, ανάβοντας κεριά και σκεπάζοντάς τα με λεπτό ύφασμα! Γιατί, όπως μας είπε η ηγουμένη, «η πρόγευση του παραδείσου προετοιμάζεται από τον άνθρωπο στη Γη»!

SAUVIGNON ΑΠΟ ΤΟΝ ΚΙΣΣΑΒΟ

Ο Αντώνης Μανωλίδης και ο Βολταίρος στο οινοποιείο στο Μεταξοχώρι. (Φωτογραφία: ΚΛΑΙΡΗ ΜΟΥΣΤΑΦΕΛΛΟΥ)

Μεταξύ των μετοίκων του Μεταξοχωρίου είναι και ο Αντώνης Μανωλίδης, ο οποίος από πολιτικός μηχανικός στη Θεσσαλονίκη μετατράπηκε πριν από οκτώ χρόνια σε οινοποιό του Κισσάβου. Σε μια έκταση 35 στρεμμάτων στα 400 μ. υψόμετρο, που αποτελείται από 80% πέτρα και λούζεται από την αύρα της θάλασσας, καλλιεργεί εννέα ποικιλίες από τις οποίες παράγει έξι ετικέτες βιολογικού κρασιού. Το γλυκόπιοτο Sauvignon του που δοκιμάσαμε στο οινοποιείο του (τηλ. 6944-387238) στο Μεταξοχώρι έχει πάρει εξαιρετικές κριτικές. Μας εξήγησε πως οι εργασίες γίνονται όλες με τα χέρια και πόσο ασύμφορο είναι αυτό, αλλά κατέληξε λέγοντας: «Λεφτά δεν θα βγάλουμε, αλλά είμαστε πλούσιοι και μόνο που μένουμε στο Μεταξοχώρι».

Μετάβαση

To Μεταξοχώρι απέχει από την Αθήνα περίπου 360 χλμ. και το κόστος για διόδια και βενζίνη υπολογίζεται στα 110 ευρώ με την επιστροφή. Από τη Θεσσαλονίκη απέχει 165 χλμ. και το κόστος κυμαίνεται στα 50 ευρώ με την επιστροφή.

Φαγητό

• Οι χώροι εστίασης στην περιοχή δεν ανταποκρίνονται στην ιδιαιτερότητα του τόπου, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν θα φάτε καλά. Οι ταβέρνες σερβίρουν καλά κρεατικά σε μεγάλη ποικιλία, χορταρικά και ενίοτε μαγειρευτά. Καλύτερη επιλογή είναι η ταβέρνα Κεραμίδι (τηλ. 24940-24030) στο Μεταξοχώρι, η οποία λειτουργεί και τις καθημερινές και σερβίρει νόστιμα μαγειρευτά, όπως κόκορα κρασάτο και πρόβειο στο πήλινο. Στο Μεγαλόβρυσο θα βρείτε τη Νιβόλιανη (τηλ. 24940-24165) και στη Σωτηρίτσα την ταβέρνα Κάπιστα (τηλ. 24940-31100). Για ποτό με εξαιρετικές μουσικές καθίστε στο Έρωτ’ εράν στην Αγιά.

Πηγή: kathimerini.gr

Ακολουθήστε το onlarissa.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Ελάτε στην ομάδα μας στο viber για να ενημερώνεστε πρώτοι για τις σημαντικότερες ειδήσεις
Ετικέτες