Έριξε αυλαία το 2ο Διεθνές Φεστιβάλ Σύγχρονης Μουσικής Σύνθεσης “outHEAR New Music Week” στη Λάρισα (φωτο)

Έκλεισε με τον πιο φαντασμαγορικό τρόπο η εβδομάδα για τη σύγχρονη μουσική “outHEAR New Music Week”  με τη χθεσινή συναυλία της Klangforum Wien, στην αίθουσα εκδηλώσεων του Δημοτικού Ωδείου Λάρισας.

Το κοινό παρακολούθησε 6 παγκόσμιες πρεμιέρες έργων των συμμετεχόντων: Severn Dornier,  Alberto Granados Reguilón, Tian-Üh Zu, Bασιλική Λεγάκη, Ιωάννης Γκέρχαντ Πάουλ, Alberto Carretero, από τους 6 διακεκριμένους μουσικούς της βιεννέζικης ορχήστρας Klangforum και του συνόλου PPCM.

Όντως Klangforum δεν βλέπει κανείς συχνά….

Ήταν αδιαμφισβήτητα μια ξεχωριστή και προφανώς… αναπάντεχη εμπειρία για το λαρισαϊκό κοινό η χθεσινή συναυλία… Τυχεροί όσοι παρευρέθησαν, άκουσαν μουσική που σπάει κάθε φόρμα… κάτι τελείως διαφορετικό από ότι έχουμε μάθει να ακούμε. Η συναυλία ξεκίνησε με το έργο του Severn Dornier· στη σκηνή υπήρχαν εγκαταστάσεις και μουσικά όργανα τυλιγμένα ασφυκτικά με πλαστική μεμβράνη, το ίδιο και τα χέρια των μουσικών! Στα έργα που ακολούθησαν, η μουσική σύνθεση δεν περιείχε μελωδία και μουσικά μοτίβα. Τα μουσικά όργανα – κρουστά, βιολί, σαξόφωνο, κλαρινέτο, τρομπέτα -χρησιμοποιήθηκαν κυρίως ως μέσα για να αναδείξουν τον ήχο του αέρα και μόνο και παράλληλα για να δημιουργήσουν ήχους, συρτούς και ανεπαίσθητους συχνά και άλλοτε αιφνιδιαστικά δυνατούς – σαν παραφωνίες. Πνευστά χωρίς νότες μόνο με φύσημα του αέρα από τον μουσικό, δοξάρια στο βιολί χωρίς μελωδία που απλά σύρονται· ανατριχιαστικοί ήχοι, συχνά απόκοσμοι, σαν κραυγές ή φωνές ζώων, φρεναρίσματα, ήχοι που σου θύμιζαν κιμωλία να ξύνεται σε μαυροπίνακα…  Ήχοι της σύγχρονης αστικής πραγματικότητας και θόρυβος. Και κατά ένα παράδοξο τρόπο όλα αυτά τα «μουσικά λάθη» ισορροπούσαν σε ένα ενιαίο μουσικό σύνολο που δημιουργούσε στο κοινό αισθήματα αγωνίας και συνεχούς έκπληξης.

Είναι γνωστό από τη Φυσική ότι ο ήχος παράγεται από τις δονήσεις ενός παλλόμενου αντικειμένου. Η επιστήμη της μουσικολογίας αναφέρει ότι οι ομοιόμορφες και συμμετρικές παλμικές δονήσεις προκαλούν ­ μουσικούς ήχους ­ που έχουν συγκεκριμένη οξύτητα. Οι ασύμμετρες παλμικές δονήσεις παράγουν ήχους χωρίς συγκεκριμένη οξύτητα, δηλαδή θορύβους. Η μουσική του 20ού αιώνα, έχοντας σημείο αναφοράς την αυξανόμενη βιομηχανοποίηση και τον σύγχρονο αστικό τρόπο ζωής, άρχισε να παντρεύει τους μουσικούς ήχους με τους θορύβους επιχειρώντας να επινοήσει μια νέα, ανατρεπτική μουσική αντίληψη. Το πέρασμα που έγινε στη μουσική του 20ού αιώνα από τη μελωδία στον θορυβισμό μπορεί να συσχετιστεί με το πέρασμα από την παραστατική στην αφηρημένη ζωγραφική, ως μια ευρύτερη ανάγκη να απαλλαγούμε από τις κλασικές φόρμες και τους καθιερωμένους κανόνες.

Τον 21 αιώνα όμως, ο θόρυβος και οι τρόποι χρησιμοποίησης του έφτασαν να αποτελούν ένα από τα βασικά δομικά υλικά της μουσικής. Μιας μουσικής στην οποία η παραγωγή και τα μηχανικά χαρακτηριστικά του ήχου έχουν πιθανώς μεγαλύτερη σημασία από τον ίδιο τον ήχο, εξαγνίζοντας έτσι το «ακάθαρτο» και εισάγοντας στοιχεία που μέχρι πριν θεωρούνταν λάθη, ατυχήματα ή ήχοι που δεν αποτελούσαν μέρος μιας συμβατικής ηχητικής καθημερινότητας.

Στο 2ο Φεστιβάλ Σύγχρονης Μουσικής Σύνθεσης “outHEAR New Music Week” νέοι συνθέτες από όλο τον κόσμο επιλέχθηκαν μετά από διεθνή διαγωνισμό και ήρθαν στην πόλη μας για να παρουσιάσουν τα έργα τους και να διδαχτούν από διακεκριμένους καθηγητές σύνθεσης, όπως ο Klaus Lang, ο Ορέστης Τουφεκτσής και ο Δημήτρης Παπαγεωργίου. Στόχος του Φεστιβάλ ήταν, συνθέτες από όλο τον κόσμο να βρεθούν σε ένα εμπνευσμένο περιβάλλον και να παρακολουθήσουν εργαστήρια σύνθεσης.

Όπως είπε χαρακτηριστικά ο κ. Χρήστος Λενούτσος – εμπνευστής του Φεστιβάλ – στην παρουσίαση της βραδιάς, «για μία εβδομάδα το ωδείο μας γέμισε από νέους συνθέτες, πανεπιστημιακούς καθηγητές και σπουδαίους μουσικούς απ’ όλο τον κόσμο· ανταλλάξαμε απόψεις, παρακολουθήσαμε σεμινάρια, διαλέξεις, συναυλίες σε ένα γιορτινό κλίμα μιας και πλησιάζουν τα Χριστούγεννα.

Τέτοιες διοργανώσεις είναι πολύ σημαντικές για την πόλη μας γιατί δημιουργούν συνεργασίες με μεγάλα πανεπιστήμια και καλλιτεχνικούς οργανισμούς».

Το Φεστιβάλ μουσικά πλαισιώθηκε από το Klangforum Wien, ένα από τα σημαντικότερα μουσικά σύνολα του κόσμου, και τον καταξιωμένο βιρτουόζο του ακορντεόν Παναγιώτη Ανδρέογλου. Η διοργάνωση τέλεσε υπό την αιγίδα της Αυστριακής Πρεσβείας και υποστηρίχθηκε από την Αντιδημαρχία Πολιτισμού και Επιστημών του Δήμου Λαρισαίων, σε συνεργασία με το Τμήμα Μουσικών Σπουδών του ΑΠΘ και το Πανεπιστήμιο Τεχνών του Γκρατς της Αυστρίας.

Εύη Μποτσαροπούλου