Αποποίηση κληρονομιάς

Όταν μιλάμε πλέον για πολιτική επικαιρότητα , μιλάμε για τον διχασμό της ημέρας ,την ασυλλόγιστη ατάκα της ημέρας ,την γκάφα της ημέρας και τον απολογισμό που γίνεται στα πληκτρολόγια και τις οθόνες των κινητών την καθαρτικής επίδρασης στα πάθη και δράσης λωτού στη μνήμη νύχτας. Και όσο η νέα μέρα θα χαράζει με προσδοκία πάντα αιωνιότητας και ουσίας , τόσο οι νύχτες της πολιτικής επικαιρότητας θα θεριεύουν απειλητικά διαλαλώντας το εφήμερο , το πρόχειρο ,το ανώδυνο ,το επιπόλαιο ,μόνο και μόνο για να σβήσουν λίγες ώρες μετά θαμμένες στον επικοινωνιακό τους τάφο ,τον τάφο τον επιφανειακό.

Τον βλάκα παραμονεύει η έκπληξη , έγραφε ο Διονύσης Χαριτόπουλος στο Εγχειρίδιο βλακείας , εννοώντας πως κάποιος ο οποίος δεν μπορεί να αντιληφθεί την πραγματικότητα με την πολυπλοκότητά της και τους κανόνες της ,δεν μπορεί να προβλέψει κάτι που απορρέει από αυτήν την πραγματικότητα και … εκπλήσσεται όταν αυτό αναπόφευκτα συμβαίνει . Όταν άρχισαν να εμφανίζονται στον δημόσιο πολιτικό λόγο απίστευτες ατάκες , μνημειώδη δείγματα πολιτικής αφέλειας , απαιδευσιάς μέχρι και καθολικής άγνοιας ,εγκληματικής επιπολαιότητας ,αλλά και προκλητικού διχαστικού,προβοκατόρικου ή προπαγανδιστικού λόγου , λαϊκισμού, διαβρωτικού ψέματος και συστηματικής διαστρέβλωσης της ίδια της έννοιας των λέξεων – ατάκες ,λέξεις και φράσεις που λεξικογραφήθηκαν από τον Γιάννη Βλαστάρη στο έξοχο Λεξικό χωρίς γραβάτα- βρεθήκαμε προ εκπλήξεως .Μα είναι δυνατό να είπε τέτοιο πράγμα ο Υπουργός; Καλά, δεν μπορεί να είπε τέτοιο ψέμα ,ξεπερνάει τα όρια ! Αποκλείεται να το είπε ,χθες είπε ακριβώς το αντίθετο στη Βουλή! Και άλλες τέτοιες σαστισμένες αντιδράσεις. Ήμαστε τότε βλάκες; Και όταν το σποραδικό της ασυλλόγιστης ατάκας ή του έκδηλου ψέματος άρχισε να πυκνώνει και να γίνεται καθημερινότητα , ποιο το αποτέλεσμα; Σταματήσαμε να εκπλησσόμαστε. Σταματήσαμε δηλαδή να είμαστε βλάκες; Το έθος ποιεί ήθος ,που λέει και ένας φίλος.

Μία εμβριθής ανάλυση συνδυασμού παραμέτρων που αφορούν τον πομπό-πολιτικό ,τον δέκτη-πολίτη , το μέσο και το περιβάλλον μπορεί να οδηγήσει σε εξήγηση του φαινομένου πέραν της περιγραφικής προσέγγισης. Επιτρέψτε μου όμως να αποπειραθώ να συμπυκνώσω σε λίγες γραμμές.Θα σταθώ όχι στον πολιτικό που πράγματι έχει καθολική άγνοια των πραγμάτων , όχι στον πολιτικό που είναι ξεκάθαρα ανήθικος και διεφθαρμένος -εκεί τα πράγματα είναι ίσως πιο εύκολο να εξηγηθούν – ,αλλά στον πολιτικό που εθίζεται στον τρόπο αυτό επικοινωνίας καθώς του εξασφαλίζει εύκολα και γρήγορα αποτελέσματα ,εύκολες και γρήγορες απαντήσεις σε προβλήματα που δεν είναι και δεν θέλει να είναι δικά του και για λόγους κυρίως απουσίας βαθύτερης πολιτικής παιδείας και παιδείας εν γένει και ελαστικής ηθικής ,αναπαράγει αυτό το μοντέλο του πολιτεύεσθαι και εγκλωβίζεται ανεπίστρεπτα σε αυτό. Η πολιτική αυτή συμπεριφορά οδηγεί και τον πολιτικό αντίπαλο στο ίδιο μονοπάτι και έτσι εκθρέφεται μια νέα γενιά πολιτικών που πλέον δεν επιλέγουν να πολιτεύονται έτσι ,αλλά μόνο έτσι μπορούν.Από την άλλη ο λαός αναπαράγει στερεότυπα απαξίωσης της πολιτικής ,σαγηνεύεται από τα ωραία και πάντα εύκολα λόγια , δέχεται τους ποδοσφαιρικούς όρους στην πολιτική ζωή και διαλέγει ενθουσιασμένος ομάδα δεχόμενος ρόλους και ονειροπολώντας πρωταθλήματα .Όλα αυτά σε ένα περιβάλλον που η παιδεία είναι απούσα ,ο λαϊκισμός κυριαρχεί ,φαινόμενα ολοκληρωτισμού παραμονεύουν σε κάθε γωνιά της δημόσιας ζωής ,οι θεσμοί βάλλονται ,η δημοκρατία βάλλεται .Με εικόνες και συνθήματα ,ατάκες αντί λόγου ,επικοινωνία αντί ουσίας .Ο λόγος βάλλεται .Και έτσι τα όρια του κόσμου μας μικραίνουν.Η δύναμη των μέσων κοινωνικής δικτύωσης μετασχηματίζει την πολιτική συμπεριφορά πομπού και δέκτη .Μια στιγμή όμως! Στα μέσα αυτά είμαστε όλοι και πομποί και δέκτες.Το ιδιωτικό γίνεται δημόσιο και το δημόσιο το αισθανόμαστε και το νομίζουμε ιδιωτικό .Ο δημόσιος πολιτικός λόγος έχει γεμίσει περιφερόμενες ιδιωτικότητες. Το μέσο είναι ισχυρό και ο πολιτικός πήγε να το εκμεταλλευτεί ,ο πολίτης πήγε να το εκμεταλλευτεί και αφιερώνει καρδούλες και ουάου ο ένας στον άλλο.

Και έτσι γίναμε έξυπνοι λοιπόν.Η εξυπνάδα της ατάκας .Το τίμημα όμως ποιο είναι; Το δίχως ουσία επικοινωνιακό αυτό πινγκ-πονγκ που αλληλοτροφοδοτεί τη σχέση πολιτικού με πολίτη εγκαθιδρύοντας τη νέα πολιτική πραγματικότητα είναι σίγουρο πως και τον πολιτικό κάνει αδύναμο και τον πολίτη μαλθακό .Έτσι ,στο πολιτικό περιβάλλον με τα χαρακτηριστικά που αναφέρθηκαν ,οι αδύναμοι και ολοένα λιγότερο ικανοί πολιτικοί και οι μαλθακοί πολίτες δεν μπορούν παρά να μην αργήσουν να εμπλακούν;να τροφοδοτήσουν ;να θυμηθούν;να δημιουργήσουν ; πείτε το όπως θέλετε , διχασμούς. Διχασμοί που καθημερινά θρέφουν αισθήματα ,συμπεριφορές και ήθος που κάποια στιγμή θα οδηγήσει σε οδυνηρά αποτελέσματα.Και τότε θα δικαιούμαστε να εκπλαγούμε; Μα,έπρεπε να φτάσουν τα πράγματα ως εδώ;Δεν το περίμενα!Γιατί φτάσαμε ως εδώ;

Η ζημιά που έχει γίνει είναι ήδη μεγάλη.Η κληρονομιά που δεν τολμήσαμε να αποποιηθούμε αρχίζει και βαραίνει το μέλλον μας .Το πρώτο βήμα δεν είναι ουσιαστικά να εντοπίσουμε το πρόβλημα ,αλλά να το παραδεχτούμε .Υπάρχει ο πολιτικός λόγος που θα βοηθήσει στην λύση,το πρώτο βήμα δεν είναι ουσιαστικά να τον εντοπίσουμε ,αλλά να τον αποδεχτούμε και να συνταχθούμε σε μια πορεία ανασυγκρότησης της πολιτικής ζωής της χώρας μακριά από ακρότητες και γελοιότητες. Δεν είναι εύκολο ,σίγουρα δεν είναι ανώδυνο .Είναι όμως αναγκαίο.

Θωμάς Ρετσιάνης / Μαιευτήρας – Γυναικολόγος