Το onlarissa.gr στο Μεταξοχώρι της Αγιάς με οδηγό τον άνθρωπο που δίνει ζωή στα γκρεμισμένα σπίτια…

Συνέντευξη στον Λευτέρη Παπαστεργίου

Το έχουν χαρακτηρίσει «χωριό των καλλιτεχνών» και δεν έχουν άδικο. Όχι γιατί είναι πολλοί οι καλλιτέχνες που αγάπησαν το μέρος και έφτιαξαν σπίτια εκεί. Αλλά, ίσως, γιατί αυτή η «Θεία πινελιά» που έχει αγγίξει το Μεταξοχώρι της Αγιάς σου δίνει την αίσθηση της απόλυτης αρμονίας, ανάμεσα στο ιστορικό παρελθόν και στο σήμερα, προσδίδοντας έτσι στο μέρος αυτό, μια καλλιτεχνική νότα με δημιουργό την ίδια την φύση.

Ο ήλιος έχει ξεπροβάλλει στον Κίσσαβο και ένα δροσερό, αναζωογονητικό, αεράκι, φυσάει στην αυλή ενός υπέροχου ξενώνα. Δίπλα μου ο Θεόδωρος Σουλιώτης, όχι απλά και μόνο ιδιοκτήτης του «Αρχοντικού Σουλιώτη», αλλά ένας άνθρωπος που, εδώ και χρόνια, πρωτοστατεί στις αναστηλώσεις των παλιών αρχοντικών του χωριού και κινητοποιεί ανθρώπινες δυνάμεις για να «σπρώξουν» το χωριό ένα βήμα πιο μπροστά. «Στόχος μας είναι να κάνουμε το Μεταξοχώρι τον απόλυτο προορισμό για κάθε Έλληνα, αλλά και ξένο, τουρίστα», μου λέει, έχοντας επιλέξει για πρωινή μουσική, ωραίες ελληνικές φωνές της δεκαετίας του ’60.

Ο Αλέκος, ένας σκύλος που βρίσκει το δικό του απάγκιο στο Αρχοντικό, παρακολουθεί τη κουβέντα μας διακριτικά, ενώ λίγα μέτρα πιο δίπλα, μια, νέα, υπέροχη έκθεση ζωγραφικής, έχει έρθει να καλύψει τους, έτσι κι αλλιώς, ζεστούς τοίχους στον εκθεσιακό χώρο του Αρχοντικού. Ένα καλάθι με μήλα και κάστανα και μερικές χειροποίητες μαρμελάδες στέκονται στο τραπέζι της κουβέντας, σαν νότες σε πιάνο έτοιμο να διηγηθεί την δική του ιστορία. Θέλω να μάθω τις ιδιαιτερότητες του χωριού, αλλά και την προσωπική του περιπέτεια με τις αναστηλώσεις των εγκαταλελειμμένων σπιτιών, που πριν πολλές δεκαετίες έσφυζαν από ζωή και έκλειναν στους τοίχους τους χαρές και στεναχώριες οικογενειών που ζούσαν, κατά κύριο λόγο, από την εκτροφή του μεταξοσκώληκα.

Πες μου για το δικό σου Αρχοντικό…

Γυρνώντας εδώ στο χωριό μόλις είδα αυτό το σπίτι έπαθα έρωτα! Τόσο απλά. Έρωτας με την πρώτη ματιά! Ένας έρωτας με τα παλιά, πέτρινα, σπίτια. Το αγόρασα και ξεκίνησα την περιπέτεια να γίνω ξενοδόχος. Όλες τις πρακτικές μου εμπειρίες από το Πολυτεχνείο, τις εφάρμοσα εδώ, μιλώντας πολύ με παλιούς μαστόρους. Έτσι ξεκίνησε το δικό μου, γοητευτικό ταξίδι, σε ένα σπίτι κτισμένο το 1850, το οποίο ανήκε σε έναν πλούσιο της εποχής. Σήμερα αποτελείται από εφτά δωμάτια και έναν εκθεσιακό χώρο.

Ποια είναι η γοητεία;

Να παίρνεις στα χέρια σου ένα γκρεμισμένο σπίτι και να του δίνεις ξανά ζωή. Να το βλέπεις ετοιμόρροπο και σφαλιστό, σα να περιμένει εκείνα τα χέρια που θα το ζωντανέψει και πάλι.

Αυτό συνέβη σε ολόκληρο το χωριό…

Με τον τρόπο αυτό το χωριό αποκτά και πάλι ζωή. Μετά το 1970 το χωριό ερήμωνε. Ήταν τότε που μια ομάδα διανοούμενων ήρθαν και αγόρασαν παλιά, πέτρινα, σπίτια. Ηθοποιοί, ζωγράφοι, τραγουδιστές αλλά και οι κληρονόμοι τους αργότερα, ήρθαν και έδωσαν πνοή στο χωριό. Εκείνοι, τότε, μπορούσαν να σηκώσουν το υψηλό κόστος μιας αναστήλωσης. Σκέψου πως μιλάμε για σπίτια μεγάλα, 600-700 τ.μ. τα οποία χρησιμοποιούταν από τις οικογένειες για την εκτροφή του μεταξοσκώληκα. Κάπως έτσι βρέθηκε το Μεταξοχώρι να περνάει μια δεύτερη νιότη του, συνδυάζοντας την ομορφιά με την ιστορία του 17^ου και 18^ου αιώνα.

Ο κόσμος γνωρίζει το μέρος. Έρχεται…

Ναι. Είναι πλέον ένας αναγνωρίσιμος προορισμός. Μια ομάδα ανθρώπων, εδώ στο χωριό, είναι που προσπαθεί πολύ ώστε να γίνει το Μεταξοχώρι ένας από τους καλύτερους προορισμούς στη χώρα. Αυτό είναι το στοίχημα μας και μπορούμε να το κερδίσουμε. Φέτος το καλοκαίρι η επισκεψιμότητα ήταν πρωτόγνωρη.

Έπαιξαν μεγάλο ρόλο και οι αναστηλώσεις των παλιών σπιτιών

Ήθελα, από την πρώτη στιγμή, να πείσω τον κόσμο, πως η παραδοσιακή αρχιτεκτονική μπορεί να δώσει πνοή και ζωή στα χωριά. Αυτό που είναι ζητούμενο είναι οι συνέργειες μεταξύ των κατοίκων. Αυτοί άλλωστε παίζουν και τον πρωταγωνιστικό ρόλο σε μια περιοχή. Όπως σου είπα οι αναστηλώσεις είναι μια γοητευτική ιστορία. Πλέον, μετά από εμπειρία 37 ετών, μπορώ να σε διαβεβαιώσω πως κάθε αναστήλωση είναι μια ξεχωριστή περιπέτεια. Πρέπει να σκεφτείς για να επιλύσεις μεγάλα προβλήματα. Αυτό απαιτεί ειδικές γνώσεις, που κάποτε διέθεταν μόνο οι παλιοί μάστορες των μπουλουκιών.

Τι είναι αυτό που αισθάνεσαι, αναλαμβάνοντας μια αναστήλωση;

Νιώθω σαν πρωτομάστορας και όχι σαν επιστήμονας. Σε κάθε «ερείπιο» βλέπω ένα κέλυφος ζωής! Προσπαθώ να φανταστώ πως ζούσαν εκεί μέσα οι άνθρωποι. Ποιες οι χαρές και λύπες τους. Ποια η καθημερινότητά τους. Αυτό που προσπαθώ να κάνω είναι να τιμήσω την ζωή τους. Αυτό, ίσως, είναι και το «κλειδί» μιας επιτυχημένης αναστήλωσης: ο σεβασμός στην καθημερινότητα των «μικρών», απλών ανθρώπων της εποχής εκείνης.

Υπάρχουν νέοι άνθρωποι που θέλουν να ασχοληθούν με αυτό το κομμάτι;

Αυτό είναι που εύχομαι! Να βρω νέα παιδιά για να τους μεταδώσω τη γνώση και την εμπειρία μου.

Με ποιον στόχο;

Να κάνουμε το Μεταξοχώρι την «Τοσκάνη» της Ελλάδας!

Φτάνουν μόνο τα νέα παιδιά για να επιτευχθεί κάτι τέτοιο;

Εκεί, στην Τοσκάνη, είναι η αγάπη για τον τόπο τους αλλά και το θεσμικό πλαίσιο που τους απαγορεύει να καταστρέψουν το παρελθόν του τόπου τους. Έτσι, «πουλάνε» με αξιοπρέπεια το «προϊόν» τους. Αντιθέτως, σε μας, υπήρξε μια βίαιη διακοπή του πολιτισμού της περιοχής. Είναι χρέος μας λοιπόν να ανατρέψουμε αυτή την πορεία και να δώσουμε νέα προοπτική στον τόπο μας. Άλλωστε η νέα τεχνολογία γύρω από την οικοδομή μας δίνει δυνατότητες να αναστηλώσουμε το οικοδομικό μας παρελθόν. Αυτή η εμπειρία που μεταφέρεται από γενιά σε γενιά, όσον αφορά τους παραδοσιακούς τρόπους δόμησης και που είχε χαθεί, τώρα βρίσκεται ξανά.