Άντε και τα μνημόνια φεύγουν. Ποιός θα παράξει σε αυτή τη χώρα;

Εντάξει. Λέμε διαρκώς φταίει το μνημόνιο και οι κυβερνήσεις που το εφαρμόζουν για το ότι παραμένουμε γαντζωμένοι στον κατηφορικό δρόμο της ύφεσης. Φταίει το κομματικό – πελατειακό κράτος, φταίει γενικώς ότι ξεκούραστα και απλόχερα μας έδινε τη χλιδάτη ζωή που ζούσαμε (και δεν το εκτιμούσαμε) τόσες δεκαετίες τώρα.

Ας αλλάξουμε λοιπόν τους όρους της εξίσωσης και ας υποθέσουμε πως αύριο το πρωί, η οποιαδήποτε ελληνική κυβέρνηση ανακοινώνει την έξοδο από τα μνημόνια, το τραπεζικό σύστημα δηλώνει έτοιμο να χρηματοδοτήσει τις επιχειρηματικές ιδέες και πρωτίστως το πολιτικό περιβάλλον εμπεριέχει ομοθυμία, ευρύτατη πλειοψηφία και αποφασιστικότητα για απομάκρυνση από κάθε τι παρελθοντικά παθογενές.

Το ερώτημα που αβίαστα προκύπτει είναι ένα: Ποιός θα παράξει και τι σε αυτή τη χώρα; Αφήνοντας στην άκρη την βαριά μας βιομηχανία τον τουρισμό και βλέποντας τον πρωτογενή τομέα να συρρικνώνεται λόγω ποικίλων στρεσογόνων – αναπτυξιακά – παραγόντων, τι έχει απομείνει στο μυαλό του Έλληνα να επιχειρήσει;

Τα στοιχεία που δημοσίευσε στις αρχές του έτος η “Endeavor Greece” είναι αποκαρδιωτικά: “Επιχειρήσεις χωρίς εξωστρεφή προσανατολισμό ή καινοτομία επέλεξαν και δημιούργησαν το 2016 περίπου οι 9 στους 10 Ελληνες. Για μια ακόμα χρονιά οι Ελληνες εξακολουθούν να μην επενδύουν σε παραγωγικούς τομείς και σε νέα τεχνολογία και να επιλέγουν επιχειρήσεις όπως τα καφέ και τα μπαρ, την ίδια ώρα που ο αριθμός των νέων που μπαίνει στον επιχειρηματικό στίβο βαίνει μειούμενος και, σύμφωνα με στοιχεία, το 2016 οι ενάρξεις νέων επιχειρήσεων ήταν μειωμένες συνολικά κατά 50% έναντι του 2008.

Συνολικά ιδρύθηκαν 28.615 νέες επιχειρήσεις το 2016, 33% λιγότερες σε σχέση με το 2012. Αντίθετα, οι εταιρείες που έκλεισαν έφτασαν τις 35.159, αλλά ήταν μειωμένες κατά 13% σε σχέση με το 2012.

Χαρακτηριστικό είναι, σύμφωνα με τη μελέτη, ότι η ελληνική επιχειρηματικότητα, παρά την πρωτοφανή μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος, παραμένει εστιασμένη σε μη παραγωγικούς και εσωστρεφείς τομείς, όπως η εστίαση, η λιανική τροφίμων και το λιανεμπόριο γενικότερα, χωρίς να στρέφεται μαζικά σε εξαγωγικές δραστηριότητες – τομέας που θα μπορούσε να αναστρέψει και το αρνητικό κλίμα στην οικονομία και να δώσει προοπτικές. Μοναδική εξαίρεση αποτελεί ο κλάδος του τουρισμού, στον οποίο και ο αριθμός νέων επιχειρήσεων αυξήθηκε κατά 31% μεταξύ 2012-2016″.

Δυστυχώς λοιπόν, η πραγματικότητα είναι αμείλικτη και αποκαλύπτει πως ή ξεμείναμε από ιδέες ως έθνος ή – το πιθανότερο – ότι παρά τα τρία μνημόνια και τα εφτά χρόνια κρίσης, αρνούμαστε πεισματικά να ξεβολευτούμε από το όνειρο του κάθε μεταπολιτευτικού νεοέλληνα: Τον εύκολο, ξεκούραστο, μιζαδόρικο, διαπλεκόμενο και γρήγορο πλουτισμό.

“Οι κρίσεις γεννάνε Κροίσους” είχε πει ο Αριστοτέλης Ωνάσης έχοντας νωρίτερα κάνει ο ίδιος πράξη αυτή του τη δήλωση. Ανήκε όμως σε μία ταλαιπωρημένη μεν γενιά, αλλά με διαυγή όνειρα και φιλοδοξίες που ήταν ποτισμένες με ιδρώτα. Σήμερα;

Απόστολος Ράιδος