Το ψαλίδι στις κύριες συντάξεις απειλεί τις επικουρικές

Κρυφή «βόμβα» 115 εκατομμυρίων ευρώ απειλεί την εύθραυστη ισορροπία του νέου υπερ-επικουρικού Ταμείου. Οι μειώσεις στις προσωπικές διαφορές των κύριων συντάξεων που έρχονται μετά το 2018 αγγίζουν και τις επικουρικές.

Στην πρώτη γραμμή είναι τουλάχιστον 200.000 συνταξιούχοι, οι οποίοι χάνοντας την προσωπική διαφορά στις κύριες συντάξεις τους θα πέσουν κάτω από τον πήχη των 1.300 ευρώ. Υπενθυμίζεται πως οι περικοπές των επικουρικών έγιναν πέρυσι σε όλους όσοι εισπράττουν κύρια και επικουρική πάνω από 1.300 ευρώ. Αυτό σημαίνει πως οι συγκεκριμένοι συνταξιούχοι που υπέστησαν πέρυσι το «ψαλίδι» στις επικουρικές τους θα βρεθούν αιφνιδίως μέσα στο προστατευτικό όριο του νόμου Κατρούγκαλου.
Αν δεν αλλάξει σε αυτό το σημείο ο περσινός νόμος, πράγμα που δείχνει πλέον εξαιρετικά πιθανό, η «τραμπάλα» της προσωπικής διαφοράς θα επηρεάσει κύριες και επικουρικές οδηγώντας στο εξής παράδοξο: συνταξιούχοι που θα χάσουν μετά το 2018 τη διαφορά στην κύρια σύνταξή τους, θα πέσουν κάτω από τα 1.300 ευρώ και θα πρέπει να πάρουν πίσω τη διαφορά στην επικουρική που έχασαν πέρυσι…
Κόστος 9,5 εκατ. ευρώ μηνιαίως
Ειδικοί και τεχνοκράτες έχουν ήδη υπολογίσει τη «χασούρα» που μπορεί να υποστεί το ΕΤΕΑΕΠ από αυτή την… κρυφή πτυχή των νέων παρεμβάσεων στο Ασφαλιστικό. Υπολογίζεται πως τουλάχιστον 200.000 συνταξιούχοι εμπίπτουν στην επίμαχη κατηγορία, ενώ το κόστος για το Ταμείο, αν υποχρεωνόταν να τους δώσει πίσω την προσωπική διαφορά που έχουν ήδη χάσει, εκτιμάται στα 9,5 εκατομμύρια ευρώ τον μήνα καθαρά.
Αυτό σημαίνει πως δημιουργείται νέο σκέλος εξόδων της τάξης των 115 εκατομμυρίων ευρώ τον χρόνο, τη στιγμή που ο εγκεκριμένος προϋπολογισμός του ΕΤΕΑΕΠ για το 2017 είναι ήδη ελλειμματικός κατά 166,598 εκατομμύρια, ειδικά όσον αφορά τον κλάδο της επικούρισης (ο κλάδος της πρόνοιας – εφάπαξ είναι πλεονασματικός κατά 69 εκατομμύρια).
Ειδικοί της κοινωνικής ασφάλισης εκτιμούν πως αν το προστατευτικό όριο πέσει για παράδειγμα από τα 1.300 ευρώ στα 1.200 ευρώ, τότε η απώλεια μπορεί να «μαζευτεί» και οι συντάξεις να μείνουν λίγο – πολύ ως έχουν. Σε αυτή όμως την περίπτωση κινδυνεύουν να υπάρξουν… παράπλευρες απώλειες καθώς δεν αποκλείεται να θιγούν άλλοι συνταξιούχοι, που βρίσκονται στη ζώνη των 1.200-1.300 ευρώ και δεν θα έχουν προσωπική διαφορά στην κύρια σύνταξή τους.
Το ψαλίδι στις κύριες συντάξεις απειλεί τις επικουρικές
Το σύνολο των «προσωπικών διαφορών» που πληρώνει ήδη το ΕΤΕΑΕΠ στους δικαιούχους του μετά τους επανυπολογισμούς του περασμένου καλοκαιριού είναι 12,5 εκατομμύρια ευρώ τον μήνα, δηλαδή 150 εκατομμύρια τον χρόνο μεικτά. Αν αφαιρεθούν οι κρατήσεις για υγεία και ο φόρος, τότε μένουν καθαρά 9,5 εκατομμύρια τον μήνα και 115 εκατ. ευρώ τον χρόνο.
Αυτό είναι το καθαρό κόστος του Ταμείου για να πληρώνει σήμερα τις «προσωπικές διαφορές» στους συνταξιούχους που παίρνουν ήδη κάτω από 1.300 ευρώ κύρια και επικουρική. Χωρίς να αλλάξει ο ισχύων νόμος, η μείωση των κύριων συντάξεων «μεταφράζεται» σε διπλασιασμό του κόστους της προσωπικής διαφοράς για το ΕΤΕΑΕΠ, αφού θα προστεθούν άλλα 9,5 εκατομμύρια. Σε κάθε περίπτωση, σε αυτή την ιδιότυπη «τραμπάλα» μπαίνουν συνταξιούχοι που εισπράττουν σήμερα υψηλές κύριες συντάξεις και θα έχουν σημαντικές προσωπικές διαφορές, ενώ έχασαν ταυτόχρονα τμήμα της επικουρικής τους πέρυσι.
Στην πρώτη γραμμή είναι: συνταξιούχοι του ΕΤΕΑΜ (πρ. υψηλόμισθοι του ιδιωτικού τομέα), συνταξιούχοι του Δημοσίου, των λεγόμενων ευγενών Ταμείων (ΔΕΚΟ – Τράπεζες), πρ. εργαζόμενοι σε ασφαλιστικά Ταμεία (ΤΕΑΠΟΚΑ), σε τουριστικά πρακτορεία (ΤΕΑΥΝΤΠ) κ.α. Υπενθυμίζεται πως οι πρ. μισθωτοί του ΙΚΑ που έφυγαν με πολλά χρόνια ασφάλισης (π.χ. 35ετίες) και με υψηλές αποδοχές ήταν οι μεγάλοι χαμένοι του αλγόριθμου που χρησιμοποιήθηκε για τις περικοπές των επικουρικών.
Ο γενικός συντελεστής για τους πάνω από 700.000 μισθωτούς του ΕΤΕΑΜ ορίστηκε στο 0,4927, «δείχνοντας» μείωση 50,73% στην καταβαλλόμενη σύνταξη. Οι συνταξιούχοι του ΕΤΕΑΜ είχαν έτσι ονομαστική μείωση 50,73% στην παλαιά σύνταξή τους, ενώ η πραγματική μείωση εξαρτήθηκε από το ύψος της κύριας σύνταξης που διέσωσε όσους έπεσαν κάτω από τον πήχη των 1.300 ευρώ. Δεκάδες χιλιάδες πήραν «προσωπική διαφορά» και άλλοι τόσοι έπεσαν στον πήχη των περικοπών. Μεγάλοι χαμένοι ήταν και συνταξιούχοι που αποχώρησαν με υψηλά ποσοστά αναπλήρωσης (ανταποδοτικότητα σύνταξης επί μισθού), αλλά δεν πλήρωναν αντίστοιχα υψηλές εισφορές ως εργαζόμενοι (π.χ. συνταξιούχοι ναυτιλιακοί και τουριστικοί πράκτορες του τ. ΤΕΑΥΝΤΠ). Στην ίδια κατηγορία εντάσσονται και συνταξιούχοι που μπορούσαν να αποχωρήσουν με λίγα χρόνια ασφάλισης (π.χ. ναυτικοί του ΚΕΑΝ). Σημαντικές μειώσεις είχαν επίσης πρ. τραπεζοϋπάλληλοι της ΕΤΒΑ, πρ. ιδιωτικοί εκπαιδευτικοί, πρ. δημοτικοί υπάλληλοι, πρ. εμποροϋπάλληλοι, συνταξιούχοι της πρ. Τράπεζας Πίστεως κ.ά.

ethnos.gr