Η Παναγιά των Ελλήνων

Οι ετοιμασίες για τον εορτασμό της Κοιμήσεως της Θεοτόκου στις 15 Αυγούστου έχουν ξεκινήσει από την 1η Αυγούστου.

Η γιορτή αυτή αποτελεί για τους πιστούς το “Πάσχα του καλοκαιριού”. Η Κοίμηση της Θεοτόκου αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες γιορτές της χριστιανοσύνης και στην Ελλάδα γιορτάζεται από τη μία άκρη ως την άλλη με ιδιαίτερη λαμπρότητα και ευλάβεια.

Χιλιάδες πιστών προσέρχονται στους ναούς της Θεοτόκου για να προσκυνήσουν τις θαυματουργές εικόνες της. Για την Ελλάδα όμως, η Παναγία έχει συνδεθεί και με του αγώνες του έθνους για ελευθερία και έτσι ο ελληνικός λαός την τιμά και τη σέβεται περισσότερο από κάθε άλλο ιερό πρόσωπο.

Έτσι ο ελληνικός λαός της έχει αποδώσει δεκάδες προσωνύμία. Την τιμητική της έχει η Παναγία της Τήνου της οποίας ο εορτασμός έχει και έναν ιδιαίτερο εθνικό χαρακτήρα. Τιμάται και η μνήμη αυτών που χάθηκαν κατά τον τορπιλισμό του πολεμικού πλοίου «Έλλη», από τους Ιταλούς, μέσα στο λιμάνι του νησιού ανήμερα της Παναγιάς, αλλά και στο Βέρμιο Ημαθίας, όπου τιμάται η Παναγιά των ξεριζωμένων Ποντίων.

ΤΗΝΟΣ- Η ΠΑΝΑΓΙΑ ΤΟΥ ΕΘΝΟΥΣ

Η εικόνα της Παναγίας της Τήνου βρέθηκε στις 30 Ιανουαρίου του 1823, έπειτα από πολλές προσπάθειες και «με την υπόδειξη της Παναγίας στη μοναχή Πελαγία», στην ιστορική Μονή της «Κυράς των Αγγέλων», στο Κεχροβούνι. Λίγο αργότερα το Βασιλικό Διάταγμα του 1836 καθιέρωσε τον οχταήμερο εορτασμό της Παναγίας της Τήνου έως τις 23 Αυγούστου όπου και κορυφώνονται οι εκδηλώσεις σε ατμόσφαιρα κατάνυξης.

ΗΜΑΘΙΑ-ΜΙΑ ΠΟΝΤΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΘΗΝΑ

Η Παναγία Σουμελά αποτελεί το σύμβολο της ποντιακής πίστης, αν και η πρώτη ονομασία της θαυματουργής εικόνας ήταν Αθηνιώτισσα. Την εικόνα της Παναγίας Σουμελά αγιογράφησε ο Ευαγγελιστής Λουκάς. Μετά τον θάνατό του τη μετέφερε στην Αθήνα ο μαθητής του Ανανίας και τοποθετήθηκε σε περικαλλή ναό της Θεοτόκου. Έτσι αρχικά ονομάστηκε ως Παναγία η Αθηνιώτισσα.

Στο τέλος του 4ου αιώνα (380-386 μ.Χ.), σύμφωνα με την παράδοση, η Παναγία η Αθηνιώτισσα εμφανίστηκε ως όραμα στους μοναχούς Σωφρόνιο και Βαρνάβα, στη Αθήνα, και τους κάλεσε στην εκκλησία.Εκεί είδαν την εικόνα να σηκώνεται από το προσκυνητάρι, να βγαίνει από το παράθυρο και να πετάει προς τα ουράνια. Συγχρόνως, άκουσαν την Θεοτόκο να λέει: «Πηγαίνω στην Ανατολή. Προπορεύομαι στο όρος Μελά. Ακολουθήστε με…». Οι μοναχοί την ακολούθησαν και στο όρος Μελά, στον Πόντο, όπου στάθηκε, κτίστηκε μεγάλος Ναός και Μονή. Έτσι η εικόνα πήρε την ονομασία Σουμελά από τη φράση «στου Μελά». ο Σωματείο «Παναγία Σουμελά» Θεσσαλονίκης πρότεινε το κτίσιμο ναού στις πλαγιές του Βερμίου, στην Καστανιά Βέροιας.

Μικρόκαστρο Κοζάνης– Καβάλα παν στην εκκλησιά

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον προκαλεί ο εορτασμός της Παναγία στο Μικρόκαστρο Κοζάνης. Χιλιάδες πιστοί έρχονται να προσκυνήσουν την εικόνα που χρονολογείται στο 1603 και να θαυμάσουν το έθιμο των καβαλάρηδων από τη Σιάτιστα.

Πάρος– Η Παναγία με τις 100 πόρτες

Ο ναός της Παναγίας της Εκατονταπυλιανής βρίσκεται στην Παροικιά, της Πάρου. Για τον ναό υπάρχουν δύο ονομασίες: «Καταπολιανή» και «Εκατονταπυλιανή».

Σύμφωνα με την παράδοση, η Κατοπολιανή έχει ενενήντα εννέα φανερές πόρτες, ενώ η εκατοστή είναι κλειστή και δεν φαίνεται. Η πόρτα αυτή θα φανεί και θα ανοίξει, όταν οι Έλληνες πάρουν την Πόλη.

Κεφαλονιά– Τα φιδάκια της Παναγιάς

Στο χωριό Μαρκόπουλο στην νότια Κεφάλλονια βρίσκεται ο ναός της Κοιμήσεως. Εκεί από τη γιορτή της Μεταμορφώσεως του Σωτήρα (6 Αυγούστου) εμφανίζονται μέσα κι έξω από τον ναό μικρά φίδια. Είναι τα λεγόμενα «φίδια της Παναγίας».

Στη θέση αυτή, λέει η παράδοση, υπήρχε ένα παλιό μοναστήρι της Παναγιάς, μεγάλο και πλούσιο. Όταν το μοναστήρι δέχτηκε επίθεση από πειρατές οι καλόγριες για να μην πέσουν στα χέρια τους παρακάλεσαν την Παναγία να τις κάνει πουλιά, ή φίδια. Έτσι, σαν φίδια, ιερά πλέον, γυρίζουν κάθε χρόνο στις αρχές του Αυγούστου και όσο περνούν οι μέρες πληθαίνουν. Την παραμονή της Κοιμήσεως «πλημμυρίζουν» τον ναό. Σύμφωνα με την παράδοση αν κάποια χρονιά τα φίδια δεν παρουσιασθούν, είναι κακό σημάδι. Αυτό συνέβη το 1940 και το 1953, όταν το νησί δοκιμάσθηκε από τους σεισμούς.

Κουφονήσια- Με τα καΐκια στην Παναγιά

Τον Δεκαπενταύγουστο γιορτάζει η Παναγία στο Κάτω Κουφονήσι. Μετά τη λειτουργία προσφέρεται φαγητό από τους κατοίκους και κατόπιν εκείνοι μεταφέρονται με τα καΐκια τα οποία κάνουν αγώνες για το ποιος θα περάσει τον άλλο στο Πάνω Κουφονήσι.

Ζαγοροχώρια– Ηπειρώτικα πανηγύρια για να τιμήσουν την Παναγιά

Ξακουστά σε ολόκληρη την Ελλάδα είναι τα πανηγύρια της Παναγίας που γίνονται τον Δεκαπενταύγουστο στα Ζαγοροχώρια. Σε χωριά όπως η Βίτσα και το Τσεπέλοβο, οι εκδηλώσεις στη μνήμη της Κοίμησης της Θεοτόκου είναι τριήμερες και προσφέρουν την ευκαιρία για ατελείωτο γλέντι με παραδοσιακούς ηπειρώτικους χορούς. Κι ενώ οι δύο πρώτες ημέρες το γλέντι είναι ανοιχτό για όλους, την τρίτη και τελευταία ημέρα της χαράς και του κεφιού, τον πρώτο λόγο έχουν οι ντόπιοι, με τοπικούς σκοπούς και ηπειρώτικους χορούς.

Αυτά είναι μερικά μόνο από τα έθιμα των εορτασμών προς τιμη της Παναγίας. Σε κάθε γωνιά της Ελλάδας, οργανώνονται εκδηλώσεις σύμφωνα με τα τοπικά ήθη και τις παραδόσεις και οι Έλληνες με κατάνυξη και ιδιαίτερη χαρά δίνουν δυναμικά το παρόν.
(πηγή: ΑΜΠΕ)