ΕΞΑΓΩΓΕΣ: ΑΛΛΑΓΗ ΣΤΟ ΜΟΝΤΕΛΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ

Αλλαγή στο μοντέλο ανάπτυξης ήταν το κεντρικό μήνυμα του 2ου Exports Money Conference 2012 με τίτλο «Eξαγωγές: Eφαλτήριο ανάπτυξης και εξόδου από την κρίση», το οποίο πραγματοποιήθηκε στο Intercontinental Athenaeum και στο οποίο συμμετείχε το onlarissa.gr ως χορηγός επικοινωνίας. Το συνέδριο παρακολούθησαν περισσότεροι από 650 σύνεδροι από τον πολιτικό και επιχειρηματικό χώρο.

Ο στρατηγικός  σχεδιασμός κάθε εξαγωγικής δραστηριότητας είναι το κλειδί για την ανάπτυξή της σε νέες αγορές και την ενίσχυση της εξωστρέφειας της ελληνικής οικονομίας. Αυτό ήταν το κεντρικό μήνυμα της ομιλίας του κ. Horst Reichenbach, Head of European Commission Task Force for Greece.

Ο επικεφαλής της Task Force στην Ελλάδα στην εισήγησή του μίλησε για νέο αναπτυξιακό μοντέλο, το σχεδιασμό των κινήσεων και αναφέρθηκε στο δύσκολο οικονομικό περιβάλλον για τις επιχειρήσεις, την πτώση της εγχώριας ζήτησης κατά 25% και τη μείωση των επενδύσεων κατά 40%. Την αισιοδοξία του για το μέλλον της χώρας αποτύπωσε δηλώνοντας ότι «η Ελλάδα διαθέτει όλα τα χαρακτηριστικά που μπορούν να οδηγήσουν στην αύξηση των εξαγωγών της, πρέπει ωστόσο να ολοκληρωθούν οι απαραίτητες μεταρρυθμίσεις. Το πρώτο βήμα για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας ήδη έχει δρομολογηθεί και αφορά στη διαχείριση του μοναδιαίου εργασιακού κόστους. Η στρατηγική για την εξωστρέφεια, που έχει ήδη αρχίσει να αποδίδει καρπούς, περιλαμβάνει αφενός την προώθηση των ελληνικών προϊόντων και αφετέρου τη διευκόλυνση των διαδικασιών στην εξαγωγική δραστηριότητα». Σχετικά με το πρώτο επισήμανε ότι στόχος είναι η χώρα μας να επωφεληθεί από βέλτιστες πρακτικές άλλων χωρών και παρέθεσε το παράδειγμα της Ολλανδίας που έχει ήδη συμφωνήσει να παρέχει στις αρμόδιες ελληνικές αρχές τεχνική βοήθεια από εμπειρογνώμονες. Όσον αφορά στη διευκόλυνση των εξαγωγών με τη βοήθεια της Task Force από το Μάρτιο του 2012 εμπειρογνώμονες από Σουηδία, Ολλανδία και Ηνωμένα Έθνη παρέχουν υποστήριξη στις ελληνικές αρχές για να προωθήσουν διαδικασίες διευκόλυνσης των εξαγωγών. Στις προτάσεις που έχουν γίνει συμπεριλαμβάνονται: α) η εδραίωση εθνικής στρατηγικής διευκόλυνσης των εξαγωγών σε όλα τα επίπεδα β) η απλοποίηση των διαδικασιών  αδειοδότησης και πιστοποίησης των επιχειρήσεων. Είναι χαρακτηριστικό ότι στην Ελλάδα υπάρχουν 150 πιστοποιήσεις προϊόντων και στη Γαλλία 30, γ) η μείωση του αριθμού των ελέγχων και  δ) ο περιορισμός της γραφειοκρατίας στα τελωνεία.

Από την πλευρά του ο κ. Δημήτρης Κούρκουλας, Υφυπουργός Εξωτερικών τόνισε ότι «η πολιτεία προχωρά στις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις για να δημιουργήσει φιλικό περιβάλλον για τους επιχειρηματίες και ταυτόχρονα να εμβαθύνει στο κράτος δικαίου, ώστε να παρέχει την αναγκαία ασφάλεια σε Έλληνες και ξένους επενδυτές». Όπως δήλωσε «είναι ιδιαίτερα σημαντικό που για πρώτη φορά από το 2011 οι εξαγωγές ξεπέρασαν το 10% του ΑΕΠ και έσπασαν το φράγμα των 22 δις. Το εξαγωγικό πρότυπο αλλάζει και στρέφεται στην καινοτομία, την έρευνα και την υπεραξία, ενώ η τάση που διακρίνεται στην αγορά είναι η συρρίκνωση των παραδοσιακών κλάδων και η στροφή σε νέους κλάδους όπως οι πράσινες επενδύσεις, οι μεταφορές και ο τουρισμός».

«Προαπαιτούμενο για την ανάπτυξη είναι η σταθερότητα και η αδιαπραγμάτευτη θέση της Ελλάδας για την παραμονή της στην Ευρωζώνη», σύμφωνα με τον κ. Νότη Μηταράκη, Υφυπουργό Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας, Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων. Πρόσθεσε ότι «τα προβλήματα στη χώρα μας είναι περισσότερο μικροοικονομικά και λιγότερο μακροοικονομικά και γι΄ αυτό χρειάζεται η δημιουργία ενός νέου αναπτυξιακού προτύπου με τις αλλαγές να πρέπει να συνδυαστούν με μεταρρυθμίσεις που θα μειώσουν τη γραφειοκρατία. Επίσης πολύ σημαντικά σημεία για την Ελλάδα είναι η αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας και η δημιουργία ενός αναπτυξιακού χωροταξικού σχεδιασμού». Η ανάπτυξη στις σύγχρονες οικονομίες προέρχεται σύμφωνα με τον κ. Μηταράκη από τον ιδιωτικό τομέα και την προσέλκυση επενδύσεων και η χώρα ποτέ δεν ήταν φιλόξενη προς τους επενδυτές.

Οι εξαγωγικές επιχειρήσεις βλέπουν ότι υπάρχουν δυνατότητες οι οποίες όμως δεν αξιοποιούνται λόγω της έλλειψης ρευστότητας. Είναι σημαντικό να υπάρχει συνέχεια στο κράτος και να βελτιωθεί οτιδήποτε είναι αυτό το οποίο καθυστερεί την επιχειρηματικότητα.

Η κα Signe Ratso, Director of Trade Strategy and Analysis and Market Access, DG Trade, European Commission, δήλωσε ότι «οι βασικές περιοχές οικονομικής ανάπτυξης αυτή τη στιγμή παγκοσμίως είναι η Ασία, η Αφρική και η Λατινική Αμερική. Από αυτές, αλλά και  τις υπόλοιπες, εκτός ΕΕ χώρες προέρχεται το 20% της ανάπτυξης της Ευρωζώνης».

«Το εμπόριο δεν αναπτύσσει μόνο ΑΕΠ αλλά και θέσεις εργασίας με το 11% της απασχόλησης το 2007 στις 27 χώρες της Ευρώπης να προέρχεται από αυτό. Η Ελλάδα ενώ έχει πολλά περιθώρια ανάπτυξης στον τομέα του εξαγωγικού εμπορίου μέχρι στιγμής υστερεί, καθώς μόνο το 3% των θέσεων εργασίας προέρχεται από τη συγκεκριμένη δραστηριότητα». Επίσης ανέφερε ότι η Ελλάδα σε σύνολο εξαγωγών έχει καλύτερες επιδόσεις για παράδειγμα από το Βέλγιο, αλλά ως ποσοστό του ΑΕΠ απέχει με μεγάλη διαφορά από την ίδια χώρα. «Οι τομείς με το μεγαλύτερο μερίδιο στις εξαγωγές στην Ελλάδα είναι η ένδυση, η ξυλεία, τα μέταλλα, τα ποτά και το φαγητό, αλλά οι εταιρείες πουλούν πολύ μικρό μέρος της παραγωγής τους στο εξωτερικό, σε ποσοστό που φτάνει το 30%. Δηλαδή, ενώ οι ελληνικές επιχειρήσεις έχουν εξαγωγικό προσανατολισμό, αυτός αφορά σε μικρότερο ποσοστό της συνολικής τους παραγωγής σε σχέση με τις αντίστοιχες ευρωπαϊκές επιχειρήσεις».

Στην ομιλία του ο κ. Χρήστος Φαρμάκης, Σύμβουλος ΟΕΥ, Πρόεδρος, Ένωση Διπλωματικών Υπαλλήλων Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων (ΕΝΔΥ ΟΕΥ), ανέφερε ότι «οι διεθνείς οικονομικές εξελίξεις φέρνουν κράτη και επιχειρήσεις προ των ευθυνών τους. Το σημερινό μοντέλο ανάπτυξης πρέπει να αλλάξει και να υπάρξει νέα στρατηγική που θα εστιάζεται στην εκπόνηση σχεδίου εξωστρέφειας και την εξάλειψη των γραφειοκρατικών εμποδίων. Είναι αναγκαία η εκπόνηση ενός στρατηγικού σχεδιασμού με ορίζοντα πενταετίας, που θα εξειδικεύεται με ετήσια πλάνα με κοστολόγηση. Είναι θετικό σημάδι ότι ο αριθμός των αιτημάτων που δέχθηκαν το 2011 τα γραφεία του ΟΕΥ ήταν 11.700 όταν το 2009 ήταν μόλις 4.500, ενώ σε ποσοστό 95% οι επιχειρήσεις δηλώνουν ότι είναι ικανοποιημένες από τη λειτουργία του ΟΕΥ».

Στην πρώτη θεματική ενότητα του συνεδρίου σχετικά με τη στρατηγική για την προώθηση της εξωστρέφειας της ελληνικής οικονομίας και τη συμβολή του κράτους στην εξέλιξη των εξαγωγών η κα Σοφία Παπαγιάννη, Προϊσταμένη 19ης Διεύθυνσης Τελωνειακών Διαδικασιών, Γενική Διεύθυνση Τελωνείων & Ε.Φ.Κ. τόνισε ότι «ο μέσος χρόνος που χρειάζεται μία επιχείρηση για να εξάγει ένα προϊόν είναι περίπου δέκα μέρες, χωρίς σε αυτό να προσμετράται ο χρόνος που απαιτείται για την πιστοποίηση προϊόντος που ζητούν κάποιες χώρες». Όσον αφορά στις κρατικές ενέργειες για την ενίσχυση της εξαγωγικής δραστηριότητας μίλησε για το ηλεκτρονικό σύστημα που λειτουργεί στα τελωνεία και αποτελεί μία χρήσιμη υπηρεσία για τους εξαγωγείς, καθώς παρέχει δυνατότητα στον εξαγωγέα μέσω του portal να περάσει όλα τα στάδια του ελέγχου και να ενημερωθεί για  την έκβαση του. Στη δική του παρέμβαση ο κ. Πέτρος Τζαννετάκης, Αναπληρωτής Διευθύνων Σύμβουλος, Motor Oil, επισήμανε ότι «υπάρχουν οι προϋποθέσεις για την ενίσχυση της εξωστρέφειας, το κατάλληλο περιβάλλον και το ανθρώπινο δυναμικό, ωστόσο λειτουργεί ως ανασταλτικός παράγοντας το κράτος». Ο Dr. Κυριάκος Λουφάκης, Πρόεδρος και Δ/νων Σύμβουλος -Λουφάκης Χημικά ΑΒΕΕ & Αντιπρόεδρος, ΣΕΒΕ, αναφέρθηκε στο διοικητικό κόστος που επιβαρύνει τις επιχειρήσεις και την άσκηση εξαγωγικής πολιτικής από πολλούς φορείς και πρότεινε τη δημιουργία Γραμματείας Εξωστρέφειας, που θα αντικαταστήσει όλους τους φορείς που εμπλέκονται σήμερα στη διαδικασία.

Στη δεύτερη ενότητα του συνεδρίου με τίτλο: «Οι ελληνικές εξαγωγές στο πλαίσιο των νέων συνθηκών του παγκόσμιου εμπορίου. Τάσεις και προοπτικές», ο κ. Δούκας Μαρινόπουλος, Σύμβουλος ΟΕΥ, Υπουργείο Εξωτερικών ανέφερε ότι «πρέπει πάντα να παρακολουθούμε τις εξελίξεις ώστε οι εξαγωγές να αναπτυχθούν μέσω διμερών συμφωνιών της ΕΕ με άλλες χώρες όπως η Ν. Κορέα». Πρέπει να υπάρχει πληροφόρηση για αγορές- στόχους που ενδιαφέρουν την Ελλάδα και ταυτόχρονα να υπάρχει φιλικό επιχειρηματικό περιβάλλον. Επίσης τόνισε ότι πρέπει να υπάρξουν τεχνολογικές εξελίξεις που θα διευκολύνουν την εξαγωγική προσπάθεια όπως για παράδειγμα η τεχνολογική αναβάθμιση των τελωνείων. «Μέσα σε 48 ώρες δίνουμε από το υπουργείο εξωτερικών υπηρεσίες υψηλής προστιθέμενης αξίας στις ελληνικές επιχειρήσεις» είπε χαρακτηριστικά.

Η κα Χριστίνα Σακελλαρίδη, Πρόεδρος, ΠΣΕ & ΟΑΕΠ, από την πλευρά της στάθηκε στην εκρηκτική αύξηση των εξαγωγών που συντελέστηκε το 2011, η οποία στηρίχθηκε από τους ίδιους τους επιχειρηματίες, παρά την ύφεση και τα προβλήματα που είχαν να αντιμετωπίσουν όπως οι απεργίες των φορτηγών και η μη επιστροφή του ΦΠΑ. Για τον οργανισμό ασφάλισης εξαγωγικών πιστώσεων στον οποίο είναι πρόεδρος είπε ότι με δικά του κεφάλαια και όχι του κράτους, στήριξε τις επιχειρήσεις εξασφαλίζοντας χρηματοδότηση για το 80% των εξαγωγών τους.

Ο κ. Βασίλης Κορκίδης, Πρόεδρος, Εθνική Συνομοσπονδία Ελληνικού Εμπορίου (ΕΣΕΕ), τόνισε ότι «σήμερα ασφαλίζουμε τις εξαγωγές αλλά όχι τις εισαγωγές γεγονός που συνιστά πρόβλημα, καθώς το εμπόριο δεν πρέπει να διαχωρίζεται σε εξαγωγικό και εισαγωγικό. Η Ελλάδα είναι σύμφωνα με τον κ. Κορκίδη σημαντικός εμπορικός κόμβος και αυτό είναι κάτι που πρέπει να το εκμεταλλευτούμε αλλά επισήμανε ότι οι ελληνικές επιχειρήσεις δεν πρέπει να βασίζονται στο ελληνικό κράτος το οποίο χαρακτήρισε αναξιόπιστο, ενώ αντίστοιχα οι επιχειρήσεις που έχουμε είναι φερέγγυες και αναξιόπιστες».

Επίσης ανέφερε τα προβλήματα που έχουν να αντιμετωπίσουν οι Έλληνες εξαγωγείς είναι πολύ περισσότερα από των Ευρωπαίων λόγω των σημαντικών προβλημάτων γραφειοκρατίας.

Ο κ. Αλκιβιάδης Καλαμπόκης, Διευθύνων Σύμβουλος, ΟΠΕ ξεκίνησε λέγοντας ότι «ο ΟΠΕ, πλέον δεν είναι ζημιογόνος μετά από χρόνια, παρά τον αυξημένο αριθμό δράσεων τις οποίες διοργανώνει. Η φιλοσοφία της εικόνας της χώρας στο εξωτερικό έχει πλέον αλλάξει, η οποία πλέον παρουσιάζεται ως ένα ενιαίο brand  το οποίο μάλιστα βραβεύτηκε σε διεθνή διαγωνισμό». Σε ότι αφορά στο κομμάτι της γραφειοκρατίας είπε ότι βρίσκεται σε εξέλιξη διαδικασία σε συνεργασία με το Task Force έτσι ώστε να μειωθούν τα δικαιολογητικά που χρειάζονται για εξαγωγές από 96 που ήταν σε κάτω από 30. «Η απλούστευση των διαδικασιών είναι χρήσιμο εργαλείο ειδικά για τους νέους εξαγωγείς οι οποίοι είναι πολύ δύσκολο να ακολουθήσουν την υφιστάμενη περίπλοκη διαδικασία» τόνισε ο κ. Καλαμπόκης.

Ο κ. Αντώνιος Καπλάνης, Γενικός Διευθυντής και Αντιπρόεδρος, NOISIS τόνισε τη σημασία της προσέλκυσης επενδύσεων και της αύξησης των εξαγωγών. Εξαγωγική δραστηριότητα, όμως, δεν είναι μόνο η πώληση προϊόντων στο εξωτερικό αλλά και άλλες δράσεις όπως για παράδειγμα ένα μίγμα τουριστικών υπηρεσιών με μεγάλη προστιθέμενη αξία, δράσεις οι οποίες θα συνεισφέρουν σημαντικά στο ΑΕΠ και στο εθνικό εισόδημα. Με βάση τις σημερινές συνθήκες ο κ. Καπλάνης συμβουλεύει τους Έλληνες επιχειρηματίες να δώσουν βάρος στη διαφοροποίηση των προϊόντων τους, που σε συνδυασμό με το σωστό μάρκετινγκ μπορούν να τα τοποθετήσουν με αξιώσεις στις διεθνείς αγορές.

Από την πλευρά του ο κ. Κωνσταντίνος Παπαδόπουλος, Γενικός Γραμματέας Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων και Αναπτυξιακής Συνεργασίας, Υπουργείο Εξωτερικών στο χαιρετισμό που απηύθυνε επισήμανε την ανάγκη διεύρυνσης της εξαγωγικής βάσης της Ελλάδας καθώς ο τουρισμός μόνος του δεν φτάνει για να τροφοδοτήσει την ανάπτυξη. Για την κάλυψη του εμπορικού ισοζυγίου χρειάζονται περισσότερες εξαγωγές από το ποσό του ελλείμματος καθώς οι νέες εξαγωγές προϋποθέτουν εισαγωγές που διευρύνουν το έλλειμμα. Σύμφωνα με διεθνείς μελέτες η Ελλάδα έχει μεγάλα περιθώρια ανάπτυξης στον τομέα της γνώσης και της καινοτομίας. Η ελληνική οικονομία πρέπει σύμφωνα με τον κ. Παπαδόπουλο να κάνει στοχευμένες προσπάθειες για να στηρίξει την εξωστρέφεια της. «Σε δύσκολους καιρούς όπως οι σημερινοί, η καλύτερη στρατηγική είναι η βελτίωση των οικονομικών επιδόσεων. Είναι οι μόνη γλώσσα που καταλαβαίνουν οι ξένοι. Πρέπει να «κλείσει» η ψαλίδα του ελλείμματος τρεχουσών συναλλαγών».

Κατά τη διάρκεια των εργασιών, καταμετρήθηκαν πάνω από 300 επιχειρηματικές συναντήσεις, που πραγματοποιήθηκαν σε παράλληλη εκδήλωση, ανάμεσα στους ενδιαφερόμενους εξαγωγείς-συνέδρους με προϊσταμένους της υπηρεσίας Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων του Υπουργείου Εξωτερικών για να ενημερωθούν για εξαγωγές σε 14 διαφορετικές χώρες (Αίγυπτο, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Βέλγιο, Ολλανδία, Λουξεμβούργο, Γερμανία, Ιταλία, Κίνα, Ουκρανία, Πολωνία, Ρουμανία, Ρωσία, Τουρκία),αλλά και εκπρόσωπους και στελέχη του Ελληνικού Οργανισμού Εξωτερικού Εμπορίου (ΟΠΕ).

newsroom onlarissa.gr